ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန ၾသစေၾတးလ်ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ စိုးရိမ္

ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂ်ဴလီယာ ဂီးလာ့ဒ္ (Julia Gillard) ဟာ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တနလၤာေန႔က လာအိုႏုိင္ငံ၊ ဗီယန္က်န္းၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ အာရွ-ဥေရာပ ASEM ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းတက္ဖို႔ လာအိုႏုိင္္ငံမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္အတြင္း သူတို႔ႏွစ္ဦးေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ၾသစေၾတးလ်အေျခစိုက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြအျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း အေလးထားဖို႔ လိုလားေနၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပထားပါတယ္။

ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥဂ်ဴလီယာဂီးလာ့ဒ္ ဟာ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာဟာျဖင့္
ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ နီးပါး အတြင္း ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တဦးနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဆင့္အျမင့္ဆံုး တာ၀န္ရွိသူတဦး တို႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးၾကတာျဖစ္ပါ တယ္။ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ ကို အေျပာင္းအလဲ လုပ္ခဲ့သလို အခုေတြ႔ဆံုမႈဟာလည္း အဲဒီအေျပာင္းအလဲေတြ ကို ေနာက္ထပ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ နည္းလမ္း တခုျဖစ္တယ္လုိ႔ မစၥဂီးလာ့ဒ္က ေျပာတာကို ၾသစေၾတးလ်ႏုိ္င္ငံတြင္းက လာတဲ့သတင္းေတြမွာ ကိုးကားၿပီး ေရးထားပါတယ္။

ျမန္မာနုိင္ငံက လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္္အေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၾသစေၾတးလ်ႏုိုင္ငံက ဆက္ၿပီး စိုးရိမ္မႈရွိေနတယ္ဆုိတာကို သူ ေသခ်ာေပါက္ ေျပာဆိုမွာျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ မေတြ႔ဆံုခင္မွာ မစၥဂီးလာ့ဒ္က ေျပာခဲ့တာကိုလည္း ABC သတင္းက ကိုးကားၿပီး ေရးထားပါတယ္။

ရခုိင္္ျပည္နယ္က ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးမစၥဂီးလာ့ဒ္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ ကို ေျပာဆိုမယ္ ဆိုတာကို ၾသစေၾတးလ် အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူ ၾသစေၾတးလ်-ျမန္္မာ႐ံုး ရဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာျမင့္ခ်ဳိ က လက္ခံ ေျပာဆိုပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပါဝင္တဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္စလံုးက ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့ သတ္ျဖတ္တာေတြ၊ မီး႐ိႈ႕တာေတြ ရပ္စဲေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတာေတြ ရွိတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကိုလည္း ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ ရပ္စဲသြားေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတာရွိတယ္။ ဒါ့အျပင္ နစ္နာတဲ့ ႏွစ္ဖက္ျပည္သူ အကုန္လံုးကို လည္း ႏိုင္ငံတကာကေရာ၊ ၾသစေတးလ်အစိုးရကေရာ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီေတြကို ေတာက္ေလ်ာက္ပဲ ေပးေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔အေနနဲ႔ ဒီအေပၚမွာ စိုးရိမ္စိတ္ ရွိတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့လည္းပဲ သူတို႔အေနနဲ႔ လူမ်ိဳးမေေရြး၊ ဘာသာမေရြး၊ အားလံုးကို ကူညီေပးဖို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို အာ႐ံုစိုက္ၿပီးေတာ့ ကူညီေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ ရွိလာႏိုင္ဦးမွာပါ။”

ၾသစေၾတးလ်အေျခစိုက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ကိုအန္န္၀ါကလည္း သူတို႔အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၾသစေၾတးလ်အစိုးရကို တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုထားတာေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“အရင္ဆံုးက က်ေနာ္တို႔ Foreign Minister box က လည္းပဲ ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် ေပးထားတယ္။
ေနာက္ ဒီက MP ေတြနဲ႔ လည္း ထိေတြ႔ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ကို ေတာင္းဆို ထားတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ဗမာအစိုးရဆီကို ဒီကိစၥအတြက္ သူတို႔ Request လုပ္ေပးထားတယ္။ ဒီရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အထူးသျဖင့္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြ ႏိုင္ငံသားဥပေဒမွာ ျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြအားလံုးကို Stateless ကေန Citizenship အခြင့္အေရးေတြေပးဖို႔ အတြက္ သူတို႔ေတြ Request လုပ္ေနတယ္ လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုးကေတာ့ Diplomacy Way နဲ႔ သြားေနတာပါ။”

ၾသစေၾတးလ်ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြကို ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္္ငံေတြထဲမွာ ထိပ္တန္းကပါ၀င္ခဲ့သလို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တက္လာၿပီး အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြကို ေလွ်ာ့ေပါ့႐ုပ္သိမ္းတာေတြ ကိုလည္း အေစာဆံုးလုိ လုပ္ခဲ့တဲ့ႏုိင္္ငံျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆက္ၿပီးေျပာင္းလဲသြားတာနဲ႔အမွ် ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက တုန္႔ျပန္လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ ဆိုတာကိုလည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂီးလာ့ဒ္က ေျပာထားပါတယ္။ အခုလည္းပဲ ၾသစေၾတးလ် ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏုိင္္ငံ မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကဖို႔ တြန္းအားေပးတာေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ ေဒါက္တာျမင့္ခ်ဳိ က ေျပာပါတယ္။

“ၾသစေတးလ် စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သြားၿပီးလုပ္ကိုင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ တြန္းအားေပးေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း တခါ သူတို႔ ကိုျပန္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ျပဌာန္းထားတဲ့ လမ္းညြန္မူဝါဒေတြအတိုင္းေပါ့ေလ။ စံခ်ိန္စံညြန္းနဲ႔ အညီ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားတဲ့ ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔ ညႇိႏိႈင္းတိုင္ပင္မႈရိွတဲ့ စီးပြားေရး လမ္းညြန္ မႈဝါဒေတြကို လိုက္နာက်င့္သံုးၿပီးမွ စီးပြားေရးလုပ္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ အပိုင္းေတြ က်ေနာ္တို႔ ေျပာထားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီ Guide လိုင္းေတြကို လိုက္နာတဲ့အေနအထားကိုေတာ့ အားေပးလိုက္မယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်။”

ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ျမန္မာသမၼတတို႔ရဲ႕ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗီယန္က်င္းၿမိဳ႕က ျမန္မာသံ႐ံုးကုိေရာ ၾသစေၾတးလ်သံ႐ံုးကိုပါ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့ေပမဲ့ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္ဆုိတာကိုသာ အတည္ျပဳခ်က္ရခဲ့ၿပီး က်န္တဲ့အေသးစိတ္ ေတြကို မသိရပါဘူး။

ၾသစေၾတးလ်အစိုးရက ရန္ပံုေငြေထာက္ပံ့ထားတဲ့ ABC သတင္းဌာနရဲ႕ အြန္လိုင္းသတင္းထဲမွာေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုပါ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံဆီ လာေရာက္ဖို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဂီးလာ့ဒ္က ဖိတ္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။

ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Julia Gillard နဲ႔ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ တနလၤာေန႔က လာအိုႏုိင္ငံ၊ ဗီယန္က်န္းၿမိဳ႕ မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ( သတင္းဓာတ္ပံု၊ သမၼတ႐ံုးဝဘ္ဆိုက္ဒ္)

VOA