Facebook ကိုပညာေရးအတြက္သံုးမလား ေကာင္မေလးေတြအၾကာင္းဖြဖို႔သံုးမလား

လူမွႈကြန္ယက္၀ဘ္ဆိုဒ္တစ္ခုျဖစ္တဲ႔ ေဖ႔စ္ဘြတ္က လူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္လူမွႈဘ၀ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္လာသလို၊ ပညာေရး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမွာပါ ဩဇာပိုလႊမ္းလာသည္။
ေဖ႔စ္ဘြတ္သာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ဆိုရင္၊ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယၿပီးရင္ တတိယအႀကီးဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္လိမ္႔မည္။ အခု လက္ရွိ ေန႔စဥ္ ေဖ႔စ္ဘြတ္သံုးတဲ႔ လူဦးေရ သန္း ၈၀၀ ရွိၿပီး၊ ၇၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းေက်ာ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အျပင္ဘက္က ျဖစ္သည္။ ေဖ႔စ္ဘြတ္ေပၚမွာ ဘာသာစကား
၇၀ ေက်ာ္ျဖင္႔ အသံုးျပဳေနၾကသည္။
ေဖ႔စ္ဘြတ္ အသံုးအမ်ားဆံုး ငါးႏို္င္ငံအနက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံက မူဆလင္ႏို္င္ငံေတြ ျဖစ္သည္။ အင္ဒိုနီးရွားက နံပါတ္ ၂ ျဖစ္ၿပီး၊ တူရကီက နံပါတ္ ၅ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း အာရပ္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေဖ႔စ္ဘြတ္သံုးသူ ၇၉ ရာခိုင္ႏွႈန္း ျမင္႔လာခဲ႔သည္။ ေနာက္ ေဖ႔စ္ဘြတ္ သံုးစြဲသူ အေရအတြက္ အျမန္ဆံုးတိုးတက္လာတဲ႔ ႏိုင္ငံေတြကေတာ႔ ဘရာဇီး၊ အိႏၵိယနဲ႔ မကၠစီကို တို႔ ျဖစ္သည္။
မၾကာခင္က မင္နီဆိုးတားတကၠသိုလ္ ႏို္င္ငံတကာေရးရာ ပါေမာကၡ Gerald Fry နဲ႔အဖြဲ႔က စတန္းဖို႔ဒ္တကၠသိုလ္ စက္မွႈပန္းၿခံႀကီးထဲက ေဖ႔စ္ဘြတ္ရံုးခ်ဳပ္ကို အလည္သြားခဲ႔သည္။ ေဖ႔စ္ဘြတ္ရံုးခ်ဳပ္မွာ အလုပ္သမား ၇၀၀ ေက်ာ္ ရွိသည္။ ေနာက္ အဲဒီနဲ႔ သိပ္မေ၀းနဲ႔ Menlo Park က ေဖ႔စ္ဘြတ္ရံုးမွာလည္း အလုပ္သမား ၄၀၀ ခန္႔ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
အဲဒီ အံဩဖြယ္ေကာင္းတဲ႔ နည္းပညာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ အသိပညာလုပ္သား ၁၁၀၀ ေက်ာ္ လုပ္ကိုင္ေနၿပီး၊ လုပ္ငန္း တန္ဖိုးက ေဒၚလာ ၅၀ ဘီလီယံခန္႔ ရွိသည္။ ဘိုးရင္း ေလယာဥ္ကုမၸဏီရဲ႕ ေငြေၾကးပမာဏထက္ မ်ားေနၿပီး၊ General Motors ကားကုမၸဏီရဲ႕ တန္ဖိုးပမာဏေလာက္ ရွိေနသည္။ ဒါေပမဲ႔ ရုပ္၀တၳဳပစၥည္းပိုင္း ေနရာယူမွႈက အဲဒီကုမၸဏီႀကီးႏွစ္ခုထက္ ေဖ႔စ္ဘြတ္က အေတာ္နည္းသည္။
ပါေမာကၡ Gerald Fry က ေဖ႔စ္ဘြတ္ကို ပညာေရးအတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္ပံုနဲ႔ အလြဲသံုးႏိုင္ပံုတို႔ကို သူ႔ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ႔သည္။
အဂၤလိပ္စကား မေျပာတဲ႔ ႏိုင္ငံေတြက ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ေဖ႔စ္ဘြတ္ကေန အဂၤလိပ္စာ ေရးဖို႔ ဖတ္ဖို႔ ေလ႔က်င္႔ဖုိ႔အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ႔ အခြင္႔အလမ္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ေနာက္ ေဖ႔စ္ဘြတ္ေပၚက တန္ဖိုးရွိတဲ႔ မ်ားစြာေသာ ရုပ္ပံုေတြကို  presentation ေတြအတြက္ အသံုးခ်ႏုိင္သည္။ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀မွႈေတြ လုပ္ႏိုင္သည္။ အံဩဖြယ္ေကာင္းတဲ႔ ပထမကမၻာစစ္ေလာက္က ပံုေတြကိုေတာင္ ျပန္တင္ ရွယ္ယာလုပ္ၾကသည္။
ေဖ႔စ္ဘြတ္ကေန ကမၻာအႏွံက ယဥ္ေက်းမွႈမတူ ေဒသမတူသူေတြနဲ႔ အဖိုးတန္ အင္ေဖာ္ေမးရွင္းေတြမွ်ေ၀ျခင္း ေဆြးေႏြးျခင္းျဖင္႔ အသိပညာအင္အား (intellectual power) ကို ထူေထာင္ႏိုင္သည္။ ေနာက္ ေဖ႔စ္ဘြတ္မွာ သုေတသနေတြ (electronic surveys) လည္း လုပ္ႏိုင္ေသးသည္။
ေဖ႔စ္ဘြတ္ကို အလြဲအသံုးမႈကေတာ႔ အလြန္အမင္းဆိုးက်ဳိးေတြကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ႔ ဆိုက္ဘာအႏိုင္က်င္႔မွႈဗိုလ္က်မွႈ (cyberbullying) ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင္႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးသိကၡာ ထိခုိက္ေအာင္ ျပဳမွႈျခင္း ျဖစ္သည္။ ဆိုက္ဘာ လူဆိုးေတြက မိန္းကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ေဖ႔စ္ဘြတ္အေကာင္႔ကို ေဖာက္ထြင္း ေခ်ာင္းေျမာင္း (hack)၊ ဖြဖို႔ ႀကံစည္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေနာက္ထပ္ဆိုးက်ဳိးတစ္ခုကေတာ႔ ဘိန္းစြဲသလို ေဖ႔စ္ဘြတ္ စြဲေနျခင္း (Facebook addiction) ျဖစ္သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီက သူတို႔ရဲ႕ အဖိုးတန္အခ်ိန္အမ်ားစုကို ေဖ႔စ္ဘြတ္ေပၚမွာတင္ အခ်ိန္ျဖဳန္းပစ္ျခင္းပင္။ ေနာက္ အသံုးျပဳသူေတြဟာ အတိုေကာက္ စာလံုးေတြ ေရးျခင္း (how r u?) ျဖင္႔ ဘာသာစကား အေလ႔အက်င္႔ဆိုးကို အၿမဲ ထိစပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ေလ႔လာမွႈတစ္ခုအရ ၿဗိတိန္က မိန္းကေလးငယ္ တခ်ိဳ႕ဟာ ေဖ႔စ္ဘြတ္ဟာ သူတို႔ဘ၀ရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ႔ အစိတ္ပိုင္း တစ္ခုပဲ၊ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးသလဲဆိုရင္ မိဘထက္ေတာင္ အေရးပါတယ္လို႔ ေျဖဆိုၾကသည္။ ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ အေျဖပါပဲ။
တကယ္ေတာ႔ ေဖ႔စ္ဘြတ္ဟာ အသြားႏွစ္ဖက္ပါတဲ႔ ဓားလို ျဖစ္သည္။ ပညာေရးသမားေတြနဲ႔ ဆရာေတြက နည္းပညာသစ္ေတြနဲ႔ ယဥ္ပါးေအာင္ ေက်ာင္းသားေတြ ဘယ္လိုအသံုးျပဳရမလဲဆိုတာ ေဖ႔စ္ဘြတ္ ကတဆင္႔ အကူညီေပးႏိုင္သည္။ ငယ္တဲ႔သူေတြက အသက္ႀကီးတဲ႔သူေတြထက္ နည္းပညာနဲ႔ လူမွႈမီဒီယာေတြ ဘယ္လို အသံုးျပဳရမယ္ဆိုတာ ေနာေက်ေနေပမဲ႔၊ ပညာေရး၊ အခ်ိန္နဲ႔ ဘ၀အတြက္ ဘယ္လို အက်ဳိးရွိရွိ သံုးရမလဲဆိုတာ သိဖို႔ ဆရာေတြက ကူညီေပးႏိုင္သည္။
ဥပမာ၊ မၾကာခင္က ခ်ီကာဂိုရွိ Northwestern University က ကို ေရာက္လာတဲ႔ ပထမႏွစ္ေက်ာင္းသားေတြကို ေဖ႔စ္ဘြတ္ကဲ႔သို႔ေသာ ေဆာ႔၀ဲဖ္သစ္ေတြကို စနစ္တက် ဘယ္လို အသံုးျပဳမလဲဆိုတာ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ ေဆြးေႏြးမွႈေတြ လုပ္ခိုင္းသည္။
အဲဒီလို ေဆြးေႏြးသံုးသပ္မွႈေတြ လုပ္မထားရင္၊ ေဖ႔စ္ဘြတ္ကို အသိပညာအတြက္ အသံုးျပဳမွႈထက္၊ အလြယ္တကူ လမ္းေၾကာင္းလြဲ အခ်ည္းအႏွီးအသံုးျပဳမွႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ပါေမာကၡ Gerald Fry က ေျပာဆိုသည္။
ေမာကၡ ပညာေရးမဂၢဇင္း