“ပိတ္ထားတဲ့ အဖံုးကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဖြင့္လိုက္တဲ့အခါမွသာ အားလံုး ထြက္လာလို႕ ရမွာပါ” ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား လံုးဝ႐ုပ္သိမ္းရန္ သမၼတေျပာၾကား

တိုင္းျပည္အတြက္ အထူးတလည္ လိုအပ္လ်က္ရွိေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားရရွိေရး အားေပး ေထာက္ခံသည့္ အေနျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားကို ပယ္ဖ်က္သင့္ေၾကာင္း၊    ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က သတိေပး ေျပာၾကားရင္း၊ ႏိုင္ငံျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အရွိန္အဟုန္ကိုလည္း ဆက္လက္ တုိးျမႇင့္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳ ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ေတြ႕ဆံုခန္း၌ ဦးသိန္းစိန္က အဓိကက်ေသာ အေနာက္တုိင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ သူ႔တုိင္းျပည္၏ ျမန္ဆန္ေသာ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္တြင္ အေရးပါလွသည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ား မ႐ုပ္သိမ္းသေရြ႕ အေကာင္အထည္ ေပၚလိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
““ပိတ္ထားတဲ့ အဖံုးကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား ဖြင့္လိုက္တဲ့အခါမွသာ အားလံုးထြက္လာလို႔ရမွာပါ””ဟု ဦးသိန္း စိန္က Financial Times သတင္းစာႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
““ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ တျခားစီးပြားေရး   ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ဖုိ႔ အင္မတန္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွသာ တုိင္းျပည္က အခုအခ်ိန္မွာ အႀကီးအက်ယ္ လိုအပ္ေနတဲ့ ကုန္သြယ္မႈ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဆိုတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ ႏုိင္မွာပါ””ဟုလည္း သူကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အတြင္းသို႔ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါဝင္လာျခင္း သည္လည္း ႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါလွသည္ဟု ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားခဲ့ ပါေသးသည္။ ““စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အားလံုးရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္””ဟု သူကဆို သည္။ ““ဒါဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ သူအပါအဝင္ ျဖစ္ေစဖို႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နားလည္ေစဖို႔ ဘယ္ေလာက္ အေရးပါတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲက အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္”” ဟု လည္းဆုိခဲ့သည္။
ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပမည့္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္မည့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္၏ ဇူလိုင္ ၁၂ရက္  ခရီးစဥ္မတုိင္မီ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယင္းတို႔၏ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ လုပ္ငန္းဆုိင္ရာ စီမံေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအတြက္ အေသးစိတ္ လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား ဖြင့္ဟခဲ့သည္။ သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားက အေမရိကန္ ကုမၸဏီမ်ားအား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ ျပဳမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားအား လံုးလံုးလ်ားလ်ား ပယ္ဖ်က္ေရးမွာမူ ျဖစ္ေစ ခ်င္ေသာ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း     ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္မွ ထူးျခားေပၚလြင္လွေသာ တုိးတက္ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကို အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားက ထုတ္ေဖာ္ခ်ီးမြမ္းရင္း အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ျမန္မာစစ္ တပ္၏ လုပ္ငန္းအင္ပါယာႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အစရိွသည့္ အေရးကိစၥမ်ားအတြက္ ဆက္လက္ စိုးရိမ္ေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္

ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚတြင္ အေသအခ်ာ တည္ရွိေနေစရန္ရည္ရြယ္ ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားအား လုံးလံုးလ်ားလ်ား ပယ္ဖ်က္ျခင္းမျပဳဘဲ၊ဆိုင္းငံ့႐ံုသာ ဆုိင္းငံ့ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ အရာရွိႀကီးမ်ားအား အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသြားသည္။ အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တင္သြင္းေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို တားျမစ္သည့္ ဥပေဒအား သက္တမ္း ထပ္မံတိုးျမႇင့္ရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရ အေပၚသို႔ ဖိအားဆက္လက္ေပးထား လုိသည့္ ယင္းတို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အခ်က္ေပး ျပသခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
ထုိသုိ႔ ျဖစ္သည့္တိုင္ ဦးသိန္းစိန္၏ ယမန္ႏွစ္အတြင္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားအတြက္ ဝါရွင္တန္အစိုးရက ခ်ီးေျမႇာက္လိုသည့္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့သည္။ ယင္းျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္း သားခန္႔မွန္းေျခ ၇ဝဝ ခန္႔ အက်ဥ္းမွ လႊတ္ေပးျခင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူ၏ ႏိုင္ငံေရးပါတီအား ပါလီမန္အတြင္းသို႔ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးခဲ့သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပခဲ့ျခင္းတ႔ိုလည္း အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္၏ ဒုတိယပိုင္းအျဖစ္ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္တပ္က အစိုးရအဖြဲ႕ အေပၚ ယခုထိတိုင္၊ အာဏာျဖင့္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္သည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲ ခ်က္မ်ားကိုလည္း ဦးသိန္းစိန္က ပယ္ခ်လုိက္သည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးသိန္းစိန္က““ဟိုးတုန္းကလိုပဲ တုိင္းတစ္ပါး ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို ရင္ဆိုင္ဖို႔နဲ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္က ေတာက္ေလွ်ာက္ အားကိုးအားထား ျပဳခဲ့ရတာ၊ ဒီတပ္မေတာ္ႀကီးပါပဲ။ ဒီေတာ့ ဒီလုိအခါမ်ိဳးမွာ သူတို႔ကို လံုးလံုးႀကီး ေနာက္မွာ ခ်န္မထားခဲ့ဖို႔ဟာ အေရးႀကီးလွပါတယ္””ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ပါလီမန္တြင္ ၂၅ %ေသာ ေနရာ ယူထားသည့္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ အခန္းက႑ကိုလည္း ဦးသိန္းစိန္က သတိႀကီးစြာျဖင့္ ကာကြယ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ““အေျခခံဥပေဒအတြင္းမွာပဲ သူတို႔ရဲ႕ က႑ကို ကန္႔သတ္ထားပါ တယ္””ဟု သူက ဆိုခ့ဲသည္။
အၿငိမ္းစား ယူခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ႀကိဳးကိုင္ လႊမ္းမိုးေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က ေျပာၾကားၾကသည့္ စစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲေဟာင္း ဦးသန္းေရႊႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဦးသိန္းစိန္က လက္ရွိအစိုးရ၏ အေရးကိစၥမ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ လံုးဝမရွိေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ယင္းသည္ သူ၏ ယခင္က ဆရာသမားတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၾကည္ညိဳ ေလးစားရသူလည္း    ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း ေက်းလက္ေဒသရွိ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာ မိဘႏွစ္ပါးမွ ေပါက္ဖြားလာခဲ့ေသာ ဦးသိန္းစိန္သည္ တပ္မေတာ္အရာရွိ ငယ္ဘဝတြင္ ငွက္ဖ်ားထူထပ္ေသာ ေတာေတာင္ေဒသအတြင္း လက္နက္ ကိုင္ရန္သူမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာမွႏိုင္ငံေတာ္ကို ဦးစီးပဲ့ကိုင္ရေသာ သမၼတအျဖစ္ ေရာက္ရွိသည္တြင္ တစ္ခ်ိန္က ရန္သူဟု ျမင္ခဲ့ေသာ သူတုိ႔ကို အျမင္သစ္ျဖင့္ ျမင္ေတြ႕တတ္လာၿပီ ျဖစ္သည္။
““ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လံုး စစ္သားလုပ္၊ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုေတြနဲ႔ တိုက္လာတာဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြကို ရန္သူလို႔ပဲ    ျမင္ခဲ့တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ သမၼတျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့၊ ကခ်င္စစ္သား တစ္ေယာက္ ေသဆံုးမႈဟာ တပ္မေတာ္သား တစ္ေယာက္ ေသဆံုးမႈနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ ျမင္တတ္လာတယ္။ ဒါဟာျမန္မာႏိုင္ငံသား တစ္ေယာက္ ေသဆံုးတာပဲ၊ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဆံုး႐ံႈးမႈပဲေပါ့””ဟု ဦးသိန္းစိန္က Financial Times သတင္းစာကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ““အခုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ သူတို႔ကို ရန္သူ႔အစိတ္အပိုင္းလုိ႔ မျမင္ေတာ့ဘူး၊ အေျဖတစ္ရပ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းလုိ႔ပဲ ျမင္ေတာ့တယ္””ဟု သူက ဆိုေလသည္။
““စနစ္ကေတာ့ ေျပာင္းခဲ့ၿပီးၿပီ”” ဟု သူက အေလးအနက္ ဆိုသည္။ ““ဒါေပမယ့္ အရာအားလံုးဟာ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့အတိုင္း    ျဖစ္မလာႏိုင္ဘူးဆိုတာ နားလည္ထားရတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲအတြက္ လုိအပ္ခ်က္တစ္ရပ္က ရွိေနတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ ထားခဲ့တာကလည္း ဒီစနစ္ကို ထူေထာင္ဖို႔ပဲ။ အခုဆို ေရွ႕ဆက္ ခ်ီတက္ၾကဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ဒီအစိုးရအဖြဲ႕နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ေဟာဒီ ေခတ္သစ္ႀကီးထဲမွာ ေရာက္ေနၿပီေလ””ဟု ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လုပ္ေဆာင္ရန္တို႔မွာမူ အေျမာက္အျမား က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ ဦးသိန္းစိန္က Financial Times ႏွင့္    ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တရားေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဒုတိယပိုင္းအစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတို႔မွသည္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ပညာေရး ဖြ႕ံၿဖိဳး တိုးတက္မႈအထိ မ်ားျပားလွေသာ လုပ္ေဆာင္ရန္ စာရင္း၏ ထိပ္ဆံုးတြင္ ေနရာယူထားသည္က ဆင္းရဲႏြမ္းပါး မႈ ေလ်ာ့ပါးေရး၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္း ဖန္တီးေရးႏွင့္ စက္မႈက႑ ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတုိ႔ ျဖစ္သည္။
““ကိုယ္တိုင္လည္း ႏြမ္းပါးတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းက လာတာဆိုေတာ့ ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈအေၾကာင္း လက္ဦးကတည္းက ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ။ ဒါဟာ ကိုယ့္ဆႏၵ သက္သက္နဲ႔ ေတာ့ မဆိုင္ပါဘူး။ သမၼတျဖစ္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံအတြင္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့ပါးေရးကို ဦးစားေပးလုပ္ဖုိ႔ပါ””ဟုလည္း သူကဆိုခဲ့သည္။
သူ၏ ေနာက္ပိုင္းရည္မွန္းခ်က္သည္ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးကို ေစ့ေဆာ္ တိုက္တြန္းဖုိ႔ ျဖစ္ရန္  အလြန္အကၽြံ ျမင့္မား   လွေသာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ထားသည့္ စာေမးပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ေနေသာ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ႏွင့္ပင္ တူေနေတာ့သည္။
သို႔ရာတြင္ ဦးသိန္းစိန္က သူ၏ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္မ်ားကို ဖိအားေပးရာ၌ အထူးဂ႐ုျပဳေဆာင္ ရြက္ခဲ့သည္။ လာမည့္ သီတင္းပတ္အတြင္း ပါလီမန္သုိ႔ တင္သြင္းမည့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျပာင္းအလဲမ်ား ရာထူးဌာန အေျပာင္းအေရႊ႕  မ်ားသည္ ေနာင္လာမည့္ အေျပာင္းအလဲျမင္ကြင္းမ်ားကုိ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးေအာင္မင္းကဲ့သို႔ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လိုလားသည့္ ဝန္ႀကီးမ်ားအား ေနရာေပး ေျမႇာက္စားျခင္း၊ ဝန္ႀကီးဌာန အခ်ိဳ႕အား ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဝန္ႀကီးဌာနတြင္ အစိုးရအဖြဲ႕၏ ပထမဆံုးေသာ အမ်ိဳးသမီးဝန္ႀကီး တစ္ဦးခန္႔အပ္ျခင္း အစရွိသည့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ျမင္ေတြ႕ရ ေပသည္။ ““အစိုးရအဖြဲ႕ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ    ေႏွးေကြး ေလးလံေကာင္း ေလးလံေနမယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့လည္း အစိုးရ အဖြဲ႕ကခ်မွတ္ထားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ့္ဟာကို ေကာင္းေကာင္း လုိက္မလုပ္ႏိုင္ တာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္””ဟု ဦသိန္းစိန္က ဆုိသည္။ ““အဲဒါဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖို႔ရာ လိုအပ္ခ်က္ ရွိေနႏိုင္လို႔ပဲ””ဟု ဦးသိန္းစိန္က အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ အခ်ိဳ႕၏ အေနအထားကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား သြားခဲ့ပါေသးသည္။
ကိုးကား ။  Gwen Robinson/ Financial Times
Independent News Journal