menu

Saturday 31 December 2011

မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္ကေရွးေဟာင္းသမိုင္း၀င္အုတ္ေက်ာင္းႀကီး(ကိုတင္လွိဳင္-မိတၳီလာ)


   
 
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တိမ္ျမဳပ္ေနသည့္ ေရွးေဟာင္း သမုိင္း၀င္အေဆာက္အအံုမ်ား ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ တည္ရွိေနသည္။ ထိုအေဆာက္အအံုမ်ားထဲတြင္ လူ သိနည္းေနသည့္ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္က ေရွးေဟာင္းအုတ္ ေက်ာင္းႀကီးလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ သမုိင္း၀င္ ေရွးေဟာင္းအုတ္ေက်ာင္းႀကီးမွာ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္  မုန္တုိင္ေက်းရြာတြင္ တည္ရွိ သည္။
မုန္တုိင္ရြာသည္ မိတၳီလာၿမိဳ႕ အေနာက္ဘက္ ၁၀မုိင္ကြာ

မိတၳီလာ- ေက်ာက္ပန္းေတာင္းသြားကား လမ္းေဘးတြင္ တည္ရွိသည္။ အိမ္ေျခ ၃၀၀ေက်ာ္ရွိၿပီး လူဦးေရ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိေသာ စံျပေက်းရြာႀကီး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၀၄ခုႏွစ္က စစ္ကိုင္းတြင္ မင္းျပဳေသာ မင္းရဲမင္းႀကီးက အင္း၀ဘုရင္တစ္စီးရွင္ ၏ သားေတာ္ အေနာ္ရထာမင္းသားအား ကန္နီကို အပိုင္စားေပးသျဖင့္ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္ ကန္နီကိုစားရ ေသာ ကန္နီအေနာ္ရထာမင္းသားဟု အမည္တြင္ သည္။ သကၠရာဇ္ ၇၂၉တြင္ အင္း၀ဘုရင္မင္းႀကီးစြာ ေစာ္ကဲသည္ မိတၳီလာကန္ကို ဆည္ဖို႔ျပဳျပင္ရန္ <က ခ်ီလာစဥ္ အေနာ္ရထာမင္းသားက ၀င္ေရာက္ခစား ရာ မုန္တုိင္ရြာကို အပိုင္စားေပးသနားခဲ့သည္။ ထုိအ ခ်ိန္မွစ၍ မုန္တိုင္ရြာသည္ ျမန္မာမင္း၏ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း ခံရၿပီး ၿမိဳ႕စားနယ္စားသမုိင္း၀င္ရြာတစ္ရြာျဖစ္လာသည္။
မုန္တုိင္အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး
မုန္တုိင္ရြာသည္ အင္း၀ေခတ္မွ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္အထိ တည္ရွိခဲ့ေသာ ရြာႀကီးတစ္ရြာျဖစ္သည္။ မုန္တုိင္ရြာတြင္ ဘုရားေစတီေပါင္း ၇၅ဆူရွိသည္။ ထို ဘုရားေစတီမ်ားထဲတြင္ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ ထင္ရွားသည့္အဓိကသမုိင္း၀င္ သာသနိက အေဆာက္ အအံုႀကီးျဖစ္သည္။ မုန္တုိင္အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ ထုထည္အလြန္ႀကီးမားၿပီး အလ်ား ၁၁၆ေပ၊ အနံ ၈၃ ေပ၊ အျမင့္ ေပ ၈၀ခန္႔ရွိသည္။ ေအာက္ေျခပထမထပ္ ေလးဖက္ေလးတန္တြင္ မုခ္ ၄၉မုခ္ရွိသည္။ ဒုတိယ အထပ္တြင္ တစ္မ်က္ႏွာမုခ္သံုးေပါက္ႏွင့္ မုခ္ ၁၂မုခ္ ရွိသည္။ တတိယထပ္တြင္ အေပၚထပ္သို႔တက္ေသာ အုတ္ေလွကားတစ္ခုရွိၿပီး အေပၚထပ္အေရွ႕ဘက္ဆံုး ခန္းတြင္ အလ်ား ေပ ၂၀၊ အနံ ၁၀ေပခန္႔အက်ယ္ အခန္းႀကီးတစ္ခုရွိသည္။ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ေအဒီ ၁၇၄၀ခုႏွစ္ကျဖစ္သည္။ အေလာင္းမင္းတရား ႀကီး ကုန္းေဘာင္ဆက္မေပၚမီ ႏွစ္ႏွစ္ကပင္ တည္ ေဆာက္ထားေသာ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ထုိအုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ အင္း၀ရွိနန္းမေတာ္မယ္ႏု အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္သည္။ မုန္ တုိင္အုတ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ အနည္းငယ္ငယ္သည္မွ အပ မယ္ႏုအုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္ သည္။ မုန္တုိင္အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ နန္းမေတာ္ မယ္ႏု အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ထက္ ႏွစ္ ၇၀ေက်ာ္ေစာ၍ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္ သည္။ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၏ ဒါယကာမွာ မုန္ တုိင္ရြာေန သူ<ကယ္ႀကီး ဦးပန္းရ+ ေဒၚစိန္သာ တုိ႔က သကၠရာဇ္ ၁၁၁၁ခုႏွစ္က တည္ထားခဲ့သည္။ အုတ္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၏ သကၠရာဇ္ကို ပိဋကတ္သခ်ၤာနည္း ျဖင့္ ၃ၾသေအာ္အင္ အုတ္ေက်ာင္းသကၠရာဇ္ဟု တင္ စားခဲ့သည္။ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ လက္ရာေျမာက္ လွၿပီး ထုထည္ႀကီးမားကာ ခ့ံညားထယ္၀ါသည့္ အုတ္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။
ထုိအုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးတြင္ သီတင္းသံုး ရန္အတြက္ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးက မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေတာင္ခြန္တုိက္အုပ္ဆရာေတာ္ ဦးÓဏအား သာသနာ ပိုင္ဆရာေတာ္ႀကီးထံမွ ခြင့္ပန္၍ပင့္ေဆာင္ၿပီး မုန္တုိင္ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးတြင္ သီတင္းသံုးေစသည္။ ဆရာေတာ္ ဦးÓဏအား ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္အျဖစ္ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးက စာခြၽန္လႊာေပးအပ္လွဴဒါန္းခဲ့ သည္။
မုန္တုိင္အုတ္ဇရပ္
မုန္တုိင္ရြာတြင္ သကၠရာဇ္ ၁၂၄၀ျပည့္ႏွစ္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္တြင္ မုန္တုိင္ရြာကို ကိုးၿမိဳ႕၀န္ ဦးဘံုအား ခန္႔အပ္သည္။ ကိုးၿမိဳ႕၀န္ဦးဘံုသည္ မိတၳီလာ၊ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ ပင္းတလဲ၊ မလႈိင္၊ ၀ကီး၊ လႈိင္း တတ္၊ ရမည္းသင္း၊ ရေနာင္ၿမိဳ႕မ်ားကို စားရသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးသည္ နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ သား ေတာ္သီေပါမင္းလက္ထက္တြင္ ထိုၿမိဳ႕၀န္ဦးဘံုသည္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားသည္။ ထိုၿမိဳ႕၀န္ဦးဘံုရာ ထူးကို သားျဖစ္သူ ၀န္မင္းဦးလူတုတ္က မုန္တုိင္ရြာကို ဆက္လက္အပိုင္စားရသည္။ ၀န္မင္းဦးလူတုတ္သည္ ေဒၚကိုင္းဆုိသည့္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္ ျပဳခဲ့သည္။
၀န္မင္းဦးလူတုတ္သည္ ဘာသာေရး အထူး ေလးစားသူျဖစ္သည္။ ၀န္မင္းဦးလူတုတ္သည္ မိမိေန ထုိင္ရာ မုန္တုိင္ရြာတြင္ ေရတြင္း၊ ေရကန္၊ အုတ္ဇရပ္ ႀကီးတစ္ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ ၀န္မင္း ဦးလူတုတ္၏ အုတ္ဇရပ္မွာ မုန္တုိင္ရြာအေရွ႕ဘက္ တြင္ တည္ရွိသည္။ အုတ္ဇရပ္မွာ အလ်ား ေပ၈၀၊ အနံ ေပ၃၀၊ အျမင့္ ေပ၈၀ခန္႔ရွိသည္။ အုတ္ဇရပ္ကို ျပာသာဒ္သံုးေဆာင္ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည္။
အုတ္ဇရပ္တြင္ ေရွးအခါက အလွဴမဂၤလာ ပြဲမ်ား က်င္းပခဲ့သည္။ အုတ္ဇရပ္ရွိ အဂၤေတပန္းတေမာ့ လက္ရာမ်ားမွာ အလြန္ေကာင္းမြန္လွသည့္ အုတ္ဇရပ္ သည္ အေနာက္ဘက္မုခ္လွည့္ထားသည္။ မုခ္ေပါက္ ႏွစ္ေပါက္ရွိပါသည္။ မုခ္ေပါက္တြင္ ထူးျခားရွားပါး သည့္ ငါးၾကင္း႐ုပ္မ်ားကို ထုလုပ္ထားသည္မွာ အလြန္ ရွားပါးေသာ အႏုပညာလက္ရာျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ အုတ္ဇရပ္အတြင္းဘက္တြင္ ေရွးေဆးေရးနံရံပန္းခ်ီ မ်ားလည္းရွိသည္။ အုတ္ဇရပ္ေပၚတြင္ နတ္၊ သၾကား၊ ျဗဟၼာ၊ မႏုသီဟ၊ ဆင္၊ ျမင္းႏွင့္နဂါး႐ုပ္တုမ်ား ထုလုပ္ ထားၿပီး အလြန္လက္ရာေကာင္းမြန္ေသာ အဂၤေတ ပန္းတေမာ့အႏုပညာလက္ရာျဖစ္သည္။ အုတ္ဇရပ္မွာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ကတည္းက ေဆာက္ခဲ့ေသာ အႏု ပညာလက္ရာျဖစ္သည္။ အုတ္ဇရပ္မွာ ထိန္းသိမ္းျပဳ ျပင္သူမရွိသျဖင့္ ေဆြးျမည့္ၿပီး ေျမာက္ဘက္အမိုးမ်ားမွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္၃၀ခန္႔က ၿပိဳက်ပ်က္စီးသြားသျဖင့္ တန္ဖိုးျဖတ္မရေသာ အႏုပညာလက္ရာ ဆံုး႐ႈံးမႈႀကီး ျဖစ္သည္။ ၀န္မင္းဦးလူတုတ္၏ အုတ္ဇရပ္မွာ ျမန္မာ ျပည္တြင္ အလြန္ရွားပါးေသာ အႏုပညာအဂၤေတ လက္ရာ အမြန္းအေျပာက္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထား သျဖင့္ အဖုိးမျဖတ္ႏုိင္ေသာ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
အုတ္ဇရပ္ဒါယကာ ၀န္မင္းဦးလူတုတ္သည္ ၁၂၄၇ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ခဲ့သည္။ ၀န္ မင္းဦးတုတ္၏ အ႐ိုးအိုးေစတီကို အုတ္ဇရပ္ေတာင္ ဘက္တြင္ ထားသည္။ ၀န္မင္းဦးလူတုတ္၏ အ႐ိုးအုိး ေစတီမွာ ေစာင္းတန္းေလးသြယ္ျဖင့္ မကန္း၊ မႏုသီဟ၊ ျခေသၤ့၊ မုခ္ဦးတို႔ျဖင့္ အလြန္အႏုပညာလက္ရာေျမာက္ ေသာ အ႐ိုးအိုးေစတီျဖစ္သည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္တြင္ အလြန္ရွားပါးထူးျခားေသာ အ႐ိုးအိုးေစတီျဖစ္သည္။
ဇာတ္ဘုရား(ခ)ေရႊဘံုသာဘုရား
မုန္တုိင္ေက်းရြာရွိ ဘုရားေစတီမ်ားထဲတြင္ ေရႊဘံုသာဘုရားလည္း တစ္ဆူအပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ေရႊဘံုသာဘုရားအတြင္းတြင္ ေဆးေရးနံရံပန္းခ်ီမ်ား ရွိသည္။ ေဆးေရးနံရံပန္းခ်ီလက္ရာမ်ားမွာ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္လက္ရာမ်ားျဖစ္သည္။ ေရႊဘံုသာဘုရားမွာ မုခ္ ေလးမုခ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာဘုရားျဖစ္သည္။ ေစတီ၏ ဂူတြင္းအထက္ပိုင္းပန္းခ်ီမ်ားမွာ မိုးေရစိမ့္ ၿပီး မႈန္၀ါးေနကာ ေအာက္ပိုင္းသာထင္ရွားေသာ္လည္း ထံုးသုတ္ခံရ၍အနည္းငယ္ ထင္ထင္ရွားရွားသာ က်န္ ေနသည္။
ေစတီဂူအတြင္း၌ အလယ္ေဗာဓိမ႑ိဳင္ရွိ သည္။ ေဗာဓိမ႑ိဳင္တြင္ ပန္းကြက္မ်က္ျဖင့္ ျခယ္သ ထားသည္။ မုခ္ေလးမုခ္ကို မ်က္ႏွာမူေသာ ကိုယ္စား ေတာ္ေလးဆူမွာလည္း ပ်က္စီးေနၿပီျဖစ္သည္။ ကိုယ္ ပြားေတာ္ေနာက္ဘက္အျမင့္တြင္ ဆင္စြယ္၀န္းယွက္ ေညာင္ရြက္ကႏုတ္ပန္းေဆးေရးမ်ားရွိသည္။
ပန္းခ်ီကြက္မ်ားကို လိုဏ္ပတ္လည္၀ိုက္လ်က္ ေရးထားသည္။ အေပၚဆံုးတန္း၌ ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူဘုရား ပံုမ်ားေရးထားသည္။ ထုိေအာက္တြင္ ဗုဒၶ၀င္ကိုေရး သည္။ ထုိေအာက္တြင္ ဇာတ္ႀကီးဆယ္ဘြဲ႕ကိုေရး သည္။ မုခ္ေပါက္ေနရာအခ်ဳိ႕တြင္ သူ႔ေခတ္သူ႔အခါ လူမႈ ေရးဓေလ့မ်ားကို ေရးထားသည္။ အေရွ႕ဘက္မုခ္နံရံ တြင္ အထက္မွေအာက္သို႔ၾကည့္လွ်င္ ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူ ပံုမ်ားႏွင့္ ထုိေအာက္ရွိ ဗုဒၶ၀င္မွာ မျမင္ရေလာက္ ေအာင္ ပ်က္စီးေနသည္။ ဗုဒၶ၀င္ေအာက္ရွိ နံရံတစ္ခု လံုးကို ေနမိဇာတ္ေရးထားသည္။
ေျမာက္ဘက္မုခ္နံရံတြင္ ဗုဒၶ၀င္ထင္ရွား သည္။ နိမိတ္ႀကီးေလးပါးျမင္ပံု၊ ယေသာ္ဓယာ ၾကာ ျခည္လွပ္ခန္းေအာက္တြင္ ဇနကၠဇာတ္မွ ညီေနာင္ဆင္ ကိုစီး၍ စစ္တုိက္ၾကပံု၊ ဇနကၠသေဘၤာပ်က္ပံုမ်ား ေရး ထားသည္။ ေျမာက္ဘက္မုခ္နံရံၾကာျခည္လွပ္ခန္းတြင္ အမ်ဳိးသမီးေလးဦးတို႔ တီးမႈတ္ေနၾကပံုမွာ အလြန္ရွား ပါးေသာလက္ရာျဖစ္သည္။ ပံုတြင္အမ်ဳိးသမီးငါးဦးဆြဲ ထားသည္။ ၾကည့္သူ၏ ၀ဲဘက္မွစလွ်င္ ယပ္ကိုင္သူ၊ ျငင္းမႈတ္သူ၊ ပတ္တာတီးသူ၊ လက္ျဖစ္တီး၍ စည္း လိုက္သူတုိ႔ကို ရွားရွားပါးပါးေတြ႕ရသည္။ မုန္တုိင္ေရႊဘံု သာေခၚ ဇာတ္ဘုရားတြင္ ေဆးေရးနံရံပန္းခ်ီလက္ရာ မ်ားသည္ မိန္းမဆံပင္ပံုစံ၊ အက်ႌပံုစံမ်ားမွာ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္လယ္ ေဆးေရးနံရံပန္းခ်ီမ်ားျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အုတ္ေက်ာင္းဆုိ၍ အင္း၀ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုအုတ္ေက်ာင္းကိုသာ အသိမ်ားသည္။ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား၊ သုေတသီမ်ား၊ သမုိင္းလိုက္စား ၾကသည့္ ၀ါသနာရွင္မ်ားအတြက္ မိတၳီလာၿမိဳ႕နယ္ မုန္ တုိင္ေက်းရြာတြင္ မယ္ႏုအုတ္ေက်ာင္းထက္ ႏွစ္ ၇၀ ေက်ာ္ေစာ၍ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ အုတ္ေက်ာင္း ေတာ္ႀကီးရွိေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပလိုက္ပါသည္။
By Flower News

No comments:

Post a Comment

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

ShareThis