ေရြးေကာက္ပြဲစဖုိ႔ ရက္ပုိင္းအလုိမွာ တုိက္ခတ္ခဲ့တဲ့ ရာစုႏွစ္အတြင္း
အၾကီးမားဆုံး မုန္တုိင္းေၾကာင့္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ ဘယ္လုိ ရုိက္ခတ္မႈေတြ
ရွိႏုိင္မလဲ။
လက္ရွိမွာ သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔
လက္ရွိမွာ သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔
မစ္ဒ္ရြမ္နီ တုိ႔ရဲ႕မဲအေျခအေနက တူသေလာက္ျဖစ္ေနျပီး ရြမ္နီကေတာင္
ႏွာတဖ်ားေလာက္သာေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။ တုိင္းျပည္ရဲ႕
အေျခအေနကုိလုိက္ျပီး လူထုရဲ႕ စိတ္၀င္စားမႈက ကြာျခားပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့
စီးပြားေရးက်ဆင္းေနတာမုိ႔ ဘယ္သမၼတက တုိင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးျပန္ျပီး
ဦးေမာ့လာေအာင္ လုပ္ႏုိင္မလဲ ဆုိတာကုိပဲ အမ်ားစုက စိတ္၀င္စားၾကတာပါ
သမၼတ အုိဘားမားလက္ထက္ ျပီးခဲ့တဲ့ ၄ ႏွစ္အတြင္း စီးပြားေရး တုိးတက္ႏွဳန္း ေႏွးေကြးေနတဲ့ ကိစၥကုိ သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ အျဖစ္ ရီပါပလီကင္ပါတီက အဓိက ပစ္မွတ္ထား ေျပာဆုိေနခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရ မ်ားေနစဲ အေနအထား၊ ေရရွည္စြမ္းအင္ထုတ္ႏုိင္မဲ့ ေနေရာင္ျခည္သုံးစြမ္းအင္၊ ေလအားသုံးစြမ္းအင္ထုတ္တာေတြမွာ ေငြအမ်ားအျပား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျပီး အျမတ္မရတာေတြ၊ ေဒ၀ါလီခံေတာ့မယ့္ ကားထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းကုိ အစုိးရက ေငြစုိက္ထုတ္ကူညီခဲ့တဲ့အတြက္ စက္ရုံဆက္ျပီး လည္ပတ္ေနေပမဲ့ စီးပြားေရးရႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ မွားယြင္းတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ - စသျဖင့္ အုိဘားမားရဲ႕ ဆုံးျဖတ္မႈ မွားယြင္းတယ္လုိ႔ ျပစ္တင္ ေျပာဆုိတာေတြ ရွိပါတယ္။
တဘက္ကလည္း ရီပါပလီကင္သမၼတ ဘြရွ္လက္ထက္ ၈ ႏွစ္တာကာလ အတြင္းမွာ စတင္ခဲ့တဲ့ အီရတ္စစ္ေၾကာင့္ တင္ခဲ့အေၾကြးေတြေၾကာင့္ နလံထေႏွးခဲ့သလုိ ကမာၻ႔ေငြေၾကးျပႆနာ တကမာၻလုံးကုိရုိက္ခတ္ခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကုိလည္း ရုိက္ခတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလက္ရွိ ရွိေနတဲ့ အေျခအေနဟာ ဘယ္သမၼတ တက္တက္ ဒီထက္ပုိေကာင္းေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆုိတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
အခုမုန္တုိင္းစတင္ခ်ိန္မွာ သမၼတ အုိဘားမားက အရင္သမၼတ ဘြရွ္တုန္းကလုိ အခ်ိန္ေစာင့္တာမ်ဳိး မရွိဘဲ ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္လုိက္တဲ့ အေပၚ လူေတြ အေတာ္ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အရင္ သမၼတဘြရွ္လက္ထက္က မုန္တုိင္း (ကက္သရီးနာ) တုိက္ေတာ့ ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္တာမရွိခဲ့တဲ့အတြက္ လူေတြ ဒုကၡပုိေရာက္ခဲ့သလုိ အပ်က္အစီးလည္း ပုိမ်ားခဲ့ပါတယ္။ အခုတၾကိမ္ အုိဘားမားက ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္ခ်ိန္မွာ အေျခအေနကုိ အေသအခ်ာ မသိေသးခ်ိန္မွာ တုန္႔ျပန္တာ ေစာလြန္းတယ္လို႔ ဘြရွ္လက္ထက္က မုန္တုိင္းအေရးေပၚ အေျခအေန ကုိင္တြယ္ခဲ့သူက ျပစ္တင္ေ၀ဖန္လုိက္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ မုန္တုိင္းက ထင္ထားတာထက္ကုိေတာင္ ပုိမုိ ျပင္းထန္ေနပါတယ္။ အခုလုိ အလ်င္အျမန္တုန္႔ျပန္မႈေၾကာင့္လည္း လူေတြရဲ႕အသက္အုိးအိမ္ကုိ မ်ားစြာကာကြယ္ေပးႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ မုန္တုိင္းဒဏ္ အဆုိးဆုံးခံရတဲ့ ျပည္နယ္တခုျဖစ္တဲ့ နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ခရစ္တီက အုိဘားမားကုိ ဒီကေန႔မွာ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိလုိက္ ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ေတြမွာ သူက သမၼတဟာ တခ်ိန္လုံးသူတုိ႔နဲ႔အတူရွိေနျပီး ကူညီလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကုိ လွဳိက္လွဳိက္လွဲလွဲ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ရီပါပလီကင္ပါတီက ၾသဇာရွိသူျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕ ေျပာဆုိခ်က္ဟာ အေတာ့္ကုိတာသြားတယ္လုိ႔ သတင္းသုံးသပ္သူေတြ က ဆုိပါတယ္။
မုန္တုိင္းစတုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အုိဘားမားက မုန္တုိင္းအေရးဟာ ပထမဦးစားေပးျဖစ္ေၾကာင္း အိမ္ျဖဴေတာ္ကေန ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့ျပီး လွ်ပ္စစ္မီးျပန္ရေရးလုပ္ေဆာင္ရာမွာလည္း ေဆးရုံ၊ ေက်ာင္းနဲ႔ မဲရုံကုိ အစဥ္လုိက္ ဦးစားေပးေဆာင္၇ြက္ဖုိ႔ ညႊန္ၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
လတ္တေလာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ အခ်ိန္နဲ႔အမွ်လုပ္ေနရခ်ိန္ မုန္တုိင္းခရီးဆက္ရာ ျပည္နယ္ေတြမွာ ႏွင္းထု ၃ ေပအထိက်ေနစဲမုိ႔ မျပီးဆုံးေသးပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲစခ်ိန္မွာေတာင္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မီးေတြက ပ်က္ေနအုန္းမွာ ျဖစ္ျပီး လူေတြကလည္း အေရးေပၚစခန္းေတြမွာ ေနရဆဲ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
သမၼတနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႔ရဲ႕ မုန္တုိင္းကိစၥအေပၚ ကုိင္တြယ္ပုံေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိႏုိင္မလဲ။ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ ဒီလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ သိသိသာသာ သက္ေရာက္မႈရွိမယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔ ေစာေသးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း စႏၵီမုန္တုိင္းဟာ ရာစုႏွစ္အတြင္း မၾကံဳစဖူး ရုိက္ခတ္မႈ ၾကီးမားလွတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ျပႆနာၾကီးတရပ္ျဖစ္လာတာမုိ႔ လက္ရွိသမၼတနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒီရက္ပုိင္းအတြင္း ဘယ္လုိ ကုိင္တြယ္ႏုိင္မလဲဆုိတာက အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏုိင္ပါတယ္။
လာမယ့္ ၄ ႏွစ္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူမယ့္သူကုိ စႏၵီမုန္တုိင္းက ေရြးသြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာဆုိသံေတြ အေတာ္ညံလာတဲ့အေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
(Burma-Newselite ရဲ႕ သတင္းသုံးသပ္ခ်က္)
Burma-Newselite
သမၼတ အုိဘားမားလက္ထက္ ျပီးခဲ့တဲ့ ၄ ႏွစ္အတြင္း စီးပြားေရး တုိးတက္ႏွဳန္း ေႏွးေကြးေနတဲ့ ကိစၥကုိ သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ အျဖစ္ ရီပါပလီကင္ပါတီက အဓိက ပစ္မွတ္ထား ေျပာဆုိေနခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရ မ်ားေနစဲ အေနအထား၊ ေရရွည္စြမ္းအင္ထုတ္ႏုိင္မဲ့ ေနေရာင္ျခည္သုံးစြမ္းအင္၊ ေလအားသုံးစြမ္းအင္ထုတ္တာေတြမွာ ေငြအမ်ားအျပား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျပီး အျမတ္မရတာေတြ၊ ေဒ၀ါလီခံေတာ့မယ့္ ကားထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းကုိ အစုိးရက ေငြစုိက္ထုတ္ကူညီခဲ့တဲ့အတြက္ စက္ရုံဆက္ျပီး လည္ပတ္ေနေပမဲ့ စီးပြားေရးရႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ မွားယြင္းတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ - စသျဖင့္ အုိဘားမားရဲ႕ ဆုံးျဖတ္မႈ မွားယြင္းတယ္လုိ႔ ျပစ္တင္ ေျပာဆုိတာေတြ ရွိပါတယ္။
တဘက္ကလည္း ရီပါပလီကင္သမၼတ ဘြရွ္လက္ထက္ ၈ ႏွစ္တာကာလ အတြင္းမွာ စတင္ခဲ့တဲ့ အီရတ္စစ္ေၾကာင့္ တင္ခဲ့အေၾကြးေတြေၾကာင့္ နလံထေႏွးခဲ့သလုိ ကမာၻ႔ေငြေၾကးျပႆနာ တကမာၻလုံးကုိရုိက္ခတ္ခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကုိလည္း ရုိက္ခတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလက္ရွိ ရွိေနတဲ့ အေျခအေနဟာ ဘယ္သမၼတ တက္တက္ ဒီထက္ပုိေကာင္းေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆုိတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
အခုမုန္တုိင္းစတင္ခ်ိန္မွာ သမၼတ အုိဘားမားက အရင္သမၼတ ဘြရွ္တုန္းကလုိ အခ်ိန္ေစာင့္တာမ်ဳိး မရွိဘဲ ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္လုိက္တဲ့ အေပၚ လူေတြ အေတာ္ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အရင္ သမၼတဘြရွ္လက္ထက္က မုန္တုိင္း (ကက္သရီးနာ) တုိက္ေတာ့ ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္တာမရွိခဲ့တဲ့အတြက္ လူေတြ ဒုကၡပုိေရာက္ခဲ့သလုိ အပ်က္အစီးလည္း ပုိမ်ားခဲ့ပါတယ္။ အခုတၾကိမ္ အုိဘားမားက ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္ခ်ိန္မွာ အေျခအေနကုိ အေသအခ်ာ မသိေသးခ်ိန္မွာ တုန္႔ျပန္တာ ေစာလြန္းတယ္လို႔ ဘြရွ္လက္ထက္က မုန္တုိင္းအေရးေပၚ အေျခအေန ကုိင္တြယ္ခဲ့သူက ျပစ္တင္ေ၀ဖန္လုိက္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ မုန္တုိင္းက ထင္ထားတာထက္ကုိေတာင္ ပုိမုိ ျပင္းထန္ေနပါတယ္။ အခုလုိ အလ်င္အျမန္တုန္႔ျပန္မႈေၾကာင့္လည္း လူေတြရဲ႕အသက္အုိးအိမ္ကုိ မ်ားစြာကာကြယ္ေပးႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ မုန္တုိင္းဒဏ္ အဆုိးဆုံးခံရတဲ့ ျပည္နယ္တခုျဖစ္တဲ့ နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ခရစ္တီက အုိဘားမားကုိ ဒီကေန႔မွာ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိလုိက္ ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ေတြမွာ သူက သမၼတဟာ တခ်ိန္လုံးသူတုိ႔နဲ႔အတူရွိေနျပီး ကူညီလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကုိ လွဳိက္လွဳိက္လွဲလွဲ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ရီပါပလီကင္ပါတီက ၾသဇာရွိသူျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕ ေျပာဆုိခ်က္ဟာ အေတာ့္ကုိတာသြားတယ္လုိ႔ သတင္းသုံးသပ္သူေတြ က ဆုိပါတယ္။
မုန္တုိင္းစတုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အုိဘားမားက မုန္တုိင္းအေရးဟာ ပထမဦးစားေပးျဖစ္ေၾကာင္း အိမ္ျဖဴေတာ္ကေန ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့ျပီး လွ်ပ္စစ္မီးျပန္ရေရးလုပ္ေဆာင္ရာမွာလည္း ေဆးရုံ၊ ေက်ာင္းနဲ႔ မဲရုံကုိ အစဥ္လုိက္ ဦးစားေပးေဆာင္၇ြက္ဖုိ႔ ညႊန္ၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
လတ္တေလာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ အခ်ိန္နဲ႔အမွ်လုပ္ေနရခ်ိန္ မုန္တုိင္းခရီးဆက္ရာ ျပည္နယ္ေတြမွာ ႏွင္းထု ၃ ေပအထိက်ေနစဲမုိ႔ မျပီးဆုံးေသးပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲစခ်ိန္မွာေတာင္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မီးေတြက ပ်က္ေနအုန္းမွာ ျဖစ္ျပီး လူေတြကလည္း အေရးေပၚစခန္းေတြမွာ ေနရဆဲ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
သမၼတနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႔ရဲ႕ မုန္တုိင္းကိစၥအေပၚ ကုိင္တြယ္ပုံေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚမွာ သက္ေရာက္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိႏုိင္မလဲ။ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ ဒီလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ သိသိသာသာ သက္ေရာက္မႈရွိမယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔ ေစာေသးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း စႏၵီမုန္တုိင္းဟာ ရာစုႏွစ္အတြင္း မၾကံဳစဖူး ရုိက္ခတ္မႈ ၾကီးမားလွတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ျပႆနာၾကီးတရပ္ျဖစ္လာတာမုိ႔ လက္ရွိသမၼတနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒီရက္ပုိင္းအတြင္း ဘယ္လုိ ကုိင္တြယ္ႏုိင္မလဲဆုိတာက အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏုိင္ပါတယ္။
လာမယ့္ ၄ ႏွစ္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူမယ့္သူကုိ စႏၵီမုန္တုိင္းက ေရြးသြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာဆုိသံေတြ အေတာ္ညံလာတဲ့အေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
(Burma-Newselite ရဲ႕ သတင္းသုံးသပ္ခ်က္)
Burma-Newselite
No comments:
Post a Comment