တယ္လီေနာကုမၸဏီဥကၠ႒ႏွင့္ အမွုေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ Mr.Jon Fredrik Baksaas ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံျခင္း

လက္ရွိ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဆက္သြယ္ေရး က႑ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္ ပုဂၢလိက႑မွ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံရန္ေဖာ္ေဆာင္ ထားၿပီး ေအာ္ပေရတာလုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ား ေနာ္ေဝနိုင္ငံမွ တယ္လီေနာကုမၸဏီႏွင့္ ကာတာနိုင္ငံမွ အူရီဒူးကုမၸဏီတို႔က ရရွိ ထားသည္။ လက္ရွိတြင္ ယင္းတို႔အေနျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ရန္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒကို ေစာင့္ဆိုင္းလ်က္ရွိသည္။ ယင္းတို႔အနက္ ေနာ္ေဝနိုင္ငံ တယ္လီေနာကုမၸဏီမွ ဥကၠ႒ႏွင့္ အမွုေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိ သည့္ Mr.Jon Fredrik Baksaas ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းမ္ေန႔စဥ္သတင္းစာတို႔ ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းခဲ့သည္ မ်ားကို စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားအတြက္ တင္ျပလိုက္ပါသည္။

(အယ္ဒီတာ)

ေမး - တယ္လီေနာရဲ့ မိုဘိုင္းေအာ္ပေရတာလုပ္ ငန္းေတြ ဘယ္ေတာ့ေလာက္စတင္နိုင္မလဲ။

ေၿဖ - လက္ရွိတယ္လီေနာအေနနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေရးဥပေဒကိုေစာင့္ေနပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရး လိုင္စင္က်ၿပီး ရွစ္လအတြင္း လုပ္ငန္းေတြစတင္ နိုင္မယ္။

ေမး - ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒထြက္ၿပီးမွ လုပ္ မယ္လို႔ေျပာတယ္။ အခုဆက္သြယ္ေရးဥပေဒမွာ ေအာ္ပေရတာေတြရဲ့ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာလုပ္ကိုင္ ခြင့္ေတြကို ထည့္သြင္းထားတာ ေတြ႕ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဥပေဒက ျပ႒ာန္းတဲ့ အခ်က္ေတြ နဲ႔ တယ္လီေနာကေပၚလစီနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုမ်ိဳးလုပ္သြားမွာလဲ။

ေၿဖ - တယ္လီေနာအေနနဲ႔ အစိုးရကို တယ္လီေနာရဲ့ View ကိုေျပာၿပီးသြားၿပီ။ ထြက္လာ တဲ့ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒအတိုင္း လုပ္ေဆာင္ သြားမယ္။


ေမး - အခုတယ္လီေနာအေနနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒမထြက္ခင္ ၾကားကာလမွာ ဘာေတြလုပ္ သြားဖို႔ရွိပါသလဲ။

ေၿဖ - အခုၾကားကာလမွာေတာ့ ျပည္တြင္းက ဝန္ထမ္းေတြခန႔္ထားမွုအတြက္ ျပင္ဆင္မွုေတြ လုပ္ေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ တယ္လီေနာ (စေတရွင္)ေတြကို ဘယ္ေနရာေတြမွာ ေဆာက္ မယ္ဆိုတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ လိုင္ စင္ရတာ နဲ႔ လုပ္ငန္းစတင္နိုင္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ေနပါတယ္။

ေမး - ေအာ္ပေရးရွင္းပိုင္းမွာ တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ့ HUAWEI ကုမၸဏီနဲ႔ လုပ္မယ္လို႔ေျပာတယ္။ ဘာေၾကာင့္ သူတို႔နဲ႔တြဲၿပီးလုပ္ရတာလဲ။

ေၿဖ - တယ္လီေနာကေတာ့ HUAWEI နဲ႔ အယ္လ္ရစ္ဆန္ေပါင္းၿပီးေတာ့ လုပ္တာေပါ့။ တယ္လီေနာရဲ့ မိုဘိုင္းေအာ္ပေရတာလုပ္တဲ့ နိုင္ငံ တိုင္းမွာပူးေပါင္းၿပီးေတာ့လုပ္တယ္။HUAWEI က သူတို႔နဲ႔ဆားဗစ္Delivery လုပ္တဲ့အပိုင္းမွာ အရမ္းေကာင္းတယ္။HUAWEI လက္ရွိ ေနာ္ ေဝနိုင္ငံမွာလဲ ေရဒီယိုပိုင္းေတြမွာလုပ္ေဆာင္ ေနတာေတြရွိတယ္။ ဘယ္နိုင္ငံမွာၾကည့္ၾကည့္HUAWEI နဲ႔Sony Errison နဲ႔ ကမၻာ့ေပၚမွာ ေရဒီယိုထုတ္လႊင့္အပိုင္းေတြ ေဈးကြက္ေဝစုက ရာခိုင္ႏွုန္း ၅ဝစီရွိေနတယ္။

ေမး - လက္ရွိတယ္လီေနာနဲ႔ HUAWEI နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးလုပ္ခဲ့တာကေတာ့ တစ္ပိုင္းေပါ့။ အခု အေမရိကလိုနိုင္ငံမွာေတာ့ HUAWEI ကလုံျခဳံ ေရးအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ထြက္သြားရၿပီ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ အခုတယ္လီေနာကလဲ HUAWEI နဲ႔ ေပါင္းလုပ္ တယ္ဆိုေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံျပည္သူေတြ က လုံျခဳံေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စိုး ရိမ္ၾကတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုျပင္ ဆင္မွုေတြကိုေဆာင္ရြက္ထားလဲ။

ေၿဖ - HUAWEI နဲ႔ အေမရိကန္မွာျဖစ္တာ ကေတာ့ တျခားနိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအေၾကာင္း အခ်က္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ တျခားအ ေၾကာင္းျပခ်က္ေတြလဲျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အခုတယ္ လီေနာကေတာ့ နိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ လိုအေၾကာင္း ျပခ်က္မွ မပါဝင္ဘူး။ တယ္လီ ေနာကေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံတဲ့နိုင္ငံရဲ့ဥပေဒေတြ အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္မယ္။ နိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကိုေတာ့ မေျဖေပးနိုင္ ပါဘူး။

ေမး - အခုတယ္လီေနာအေနနဲ႔ ျမန္မာလုပ္ သားေတြကို စၿပီးခန႔္ေနၿပီလို႔ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာလုပ္သားေတြရဲ့ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ အေတြ႕အၾကဳံေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုစီစဥ္ ထားလဲ။ တကယ္အလုပ္ခန႔္ၿပီဆိုရင္ ျမန္မာ လုပ္သား ေတြက ေအာက္ေျခလုပ္ငန္းေတြပဲရနိုင္ မယ့္သေဘာမ်ိဳးလား။

ေၿဖ - လုပ္ငန္းအမွန္တကယ္စၿပီဆိုရင္ေတာ့ တျခားနိုင္ငံကနည္းပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး ေတာ့လုပ္ခ်င္လုပ္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ကာလအ လိုက္ ျပည္တြင္းကလုပ္သားေတြနဲ႔ပဲပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္နိုင္ေအာင္စီစဥ္သြားမယ္။ ျပည္တြင္း က ျမန္မာ နိုင္ငံသားေတြအျပင္ ျပည္ပနိုင္ငံေတြ မွာရွိတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံသားေတြကိုပါ ဦးစားေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္သြားမယ္။ လုပ္ငန္းစရင္ေတာ့ ျမန္မာ လုပ္သားေတြက ေအာက္ေျခကပဲစတင္ရမယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေနရာမွာပဲရပ္တန႔္မေနေအာင္ လို အပ္ တဲ့ Training ပိုင္းေတြကို တယ္လီေနာဘက္ ကေန ျဖည့္ဆည္းေပးသြားမွာေတြရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းလုပ္သားေတြကိုပဲ ဦးစားေပးမွာပါ။ တစ္ေန႔က်ရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ တယ္ လီေနာကို ျမန္မာနိုင္ငံသားပဲ ဦးေဆာင္နိုင္ေအာင္ အကူအညီ ေတြေပးသြားမွာပါ။

ေမး - လုပ္သားအင္အားကို ဘယ္ေလာက္ေခၚ သြားဖို႔ရွိလဲ။

ေၿဖ - လုပ္ငန္းစၿပီဆိုတာနဲ႔ အနည္းဆုံး၃၀၀၀ ေလာက္ေခၚမယ္။ အခုလဲျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ မိုဘိုင္းအေရာင္းေတြအ တြက္ေတာ့ ရဝဝဝဝေက်ာ္ေလာက္ေခၚသြားမယ္။

ေမး - အခုတယ္လီေနာအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ရွိ ရင္ ဆင္းမ္ကတ္ေဈးႏွုန္းေတြ၊ ဖုန္းေျပာဆိုခေတြ ကို ဘယ္လိုမ်ိဳးသတ္မွတ္ထားလဲ။ အတိအက် ေလးသိခ်င္ပါတယ္။

ေၿဖ - ဖုန္းေျပာဆိုခေတြကိုေတာ့ လက္ရွိအ ခ်ိန္မွာအတိအက်ေျပာဖို႔ မတတ္နိုင္ေသးပါဘူး။ လိုင္စင္ရရွိတဲ့အေပၚမွာ အမ်ားႀကီးမူတည္ပါ တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွ အတိအက်ေျပာနိုင္ပါတယ္။ေသခ်ာတာတစ္ခုေျပာနိုင္တာကေတာ့ အခု လိုင္စင္ ရၿပီး လုပ္ခြင့္ရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေဈးကြက္ ထဲမွာ လူတိုင္းတတ္နိုင္တဲ့ေဈးႏွုန္းျဖစ္မွာပါ။ ဝယ္နိုင္တဲ့ေဈးႏွုန္းျဖစ္မွာပါ။ အရင္တုန္းက ေျပာ ခဲ့တဲ့အတိုင္း တစ္မိနစ္ကို ၂၅က်ပ္ႏွုန္းထက္မပို တဲ့ေဈးႏွုန္းကို သတ္မွတ္မွာပါ။ အဲဒီထက္နည္း နိုင္ပါ တယ္။ ႀကိဳတင္ေငြျဖည့္တဲ့စနစ္ကိုပဲ သြားမွာ ပါ။ လူတိုင္းတတ္နိုင္တဲ့ေဈးျဖစ္ပါမယ္။ ေနာက္ ပိုင္းက်ရင္ေတာ့ မိုဘိုင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ဝန္ေဆာင္ မွုေတြအားလုံးကိုေဆာင္ရြက္သြားမယ္။ ဥပမာ- Mobile Banking, Mobile Farmer, Mobile Health နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မွုပိုင္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္း ေတြ ကို လုပ္ကိုင္သြားမယ္။

ေမး - ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုကိုလဲ ဘယ္ေလာက္အ တိုင္းအတာအထိရင္းႏွီးသြားမလဲ။ ဘယ္လိုပုံစံ မ်ိဳးနဲ႔လုပ္သြားမလဲ။

ေၿဖ - ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုအပိုင္းကေတာ့ ႏွစ္အလိုက္ တိုးျမႇင့္ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုေတြရွိသလို တစ္ခါတည္း ပမာဏမ်ားမ်ားကို ရင္းႏွီးသြားဖို႔ရွိပါတယ္။ လက္ ရွိေတာ့ ဘယ္ေလာက္ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမယ္ဆိုတာ ကိုေတာ့ ေျပာျပလို႔မရေသးပါဘူး။ ျမန္မာ နိုင္ငံ အတြက္ ႀကီးမားတဲ့ဘတ္ဂ်က္တစ္ခုေတာ့ရည္ မွန္းထားတာရွိပါတယ္။ လုပ္ငန္းစမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုက မ်ားေနမယ္။ လက္ရွိ တယ္လီေနာအေနနဲ႔က စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ တင္ထားတဲ့အတြက္ လိုင္စင္ရၿပီးတာနဲ႔ ဘယ္ ေလာက္ ပမာဏကို ျမန္မာနိုင္ငံမွာရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံ သြားမယ္ဆိုတာကို ခ်ျပသြားပါမယ္။

ေမး - လက္ရွိျမန္မာနိုင္ငံကို လာၿပီးရင္းႏွီးျမႇုပ္ ႏွံတဲ့သူေတြေျပာတာကေတာ့ အေျခခံအေဆာက္ အအုံမရွိတာ။ လၽွပ္စစ္မီးမရတာေတြက အခက္ အခဲျဖစ္တဲ့ အဲဒီအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုေတြမလုပ္ ေတာ့ဘဲ ျပန္ထြက္သြားၾကတယ္။ အခု တယ္လီ ေနာအေနနဲ႔ ဘယ္လိုစီစဥ္ထားလဲ။

ေၿဖ - လၽွပ္စစ္ကိစၥကေတာ့ တယ္လီေနာရင္း ႏွီးျမႇုပ္ႏွံထားတဲ့ အာရွေဒသတြင္းနိုင္ငံေတြမွာ ေတြ႕ၾကဳံေနက်ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအသုံးျပဳမွာ ေတာ့ Renewable ကိုသုံးဖို႔စီစဥ္ေနတယ္။ ေနာက္ တစ္ခုကေတာ့ ဒီဇယ္ကိုသုံးမယ္။ လက္ရွိျမန္မာ နိုင္ငံမွာ က လၽွပ္စစ္မီးက ျပႆနာအႀကီးႀကီးလို႔ ထင္ရပါတယ္။ တယ္လီေနာအေနနဲ႔ အာရွေဒသ တြင္းမွာ ရင္းႏွီးတုန္းကလဲ ျမန္မာနိုင္ငံလိုပဲၾကဳံ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပါကစၥတန္နိုင္ငံ လိုပဲ။ တယ္လီေနာအေနနဲ႔ကေတာ့ အဲဒီလို မ်ိဳး အေတြ႕အၾကဳံေတြရွိၿပီးသားပါ။ အဲဒီအားနည္း ခ်က္ေတြကေန ဘာျပန္လုပ္လို႔ရမနိုင္မလဲ။ အဲဒီ လိုမ်ိဳးလုပ္ယူသြားမွာပါ။

ေမး - လက္ရွိျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ဆက္သြယ္ေရးေအာ္ ပေရတာလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ခြင့္ကို တယ္လီေနာအ ျပင္ အျခားကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အူရီဒူးကလဲ ရရွိခဲ့တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အူရီဒူးကို ဘယ္လို ျမင္လဲ။

ေၿဖ - အူရီဒူးမွာ အားသာခ်က္ရွိသလို၊ တယ္လီေနာမွာလဲ အားသာခ်က္ရွိတယ္။ ၿပိဳင္ ဘက္ကိုေတာ့ေလးစားမွုရွိပါတယ္။ အူရီဒူးက လဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေလးစားမယ္လို႔ေမၽွာ္လင့္ တယ္။

ေမး - ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက နိုင္ငံေတာ္ဒုတိယ သမၼတ ဦးဉာဏ္ထြန္းနဲ႔ေတြ႕ခဲ့ေတာ့ ဘယ္လို သေဘာတူညီမွုေတြ လုပ္ခဲ့ေသးလဲ။

ေၿဖ - ဒုတိယသမၼတနဲ႔ေတြ႕တာကေတာ့ အေသးစိတ္ေျပာျပလို႔မရပါဘူး။ အစိုးရကေတာ့ သူတို႔ဆီ(ျမန္မာနိုင္ငံ)မွာ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြအမ်ား ႀကီးလိုအပ္ေနတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ ျမန္မာ နိုင္ငံမွာ မိုဘိုင္းဖုန္းေဈးကြက္ ဖြံ့ၿဖိဳးဖို႔အတြက္ အဓိက ေဆြးေႏြး ခဲ့တယ္။ အဲဒီရည္မွန္းခ်က္ကိုပဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရကိုေတာ့ ကတိေပးခဲ့တာတစ္ခု ေတာ့ရွိတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ ျမန္မာ နိုင္ငံမွာရွိတဲ့လူတိုင္း မိုဘိုင္းဖုန္းရေစရမယ္ဆို တာပါပဲ။ အဲဒီ အတိုင္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္။ လက္ရွိ တယ္လီေနာအေနနဲ႔ အာရွေဒသတြင္း ငါးနိုင္ငံမွာလုပ္ေဆာင္ေနတယ္။ အခုျမန္မာနိုင္ငံ ကေတာ့ တယ္လီေနာရဲ့ ေျခာက္နိုင္ငံေျမာက္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံတဲ့နိုင္ငံျဖစ္တယ္။ အဲဒီနိုင္ငံေတြ မွာ တယ္လီေနာ ရဲ့လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာေတြကို ၾကည့္ၿပီး သိနိုင္ပါတယ္။

အခုလို ေျဖၾကားေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။

Yangon Media Group