လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းမႇ သပိတ္စခန္းမ်ားအား ၿဖိဳခြင္းရာတြင္ ဓါတုလက္နက္ ပါ၀င္ၿခင္းမရွိေၾကာင္း နိုင္ငံေတာ္ သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးေၿပာၾကား



လက္ပံေတာင္းေတာင္ ၿဖစ္စဥ္မွ ဒဏ္ရာရသံဃာတစ္ပါးအား ေတြ႕ၿမင္ရစဥ္ နို၀င္ဘာလ (၂၉)ရက္ေန႕ နံနက္ ၃နာရီ ေက်ာ္မွ စ၍ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းမႇ သပိတ္စခန္းမ်ားအား ၿဖိဳခြင္းရာတြင္ ဓါတုလက္နက္ ပါ၀င္ၿခင္းမရွိေၾကာင္း နိုင္ငံေတာ္ သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက Eleven Media Group သို႕ ေၿပာၾကားခဲ့သည္။  “ကၽြန္ေတာ္ေျပာႏိုင္တာက ဓာတု လက္နက္လုံး၀ မပါဘူး။ ၁။ မီး သတ္ပိုက္သံုးတယ္။ ၂။ မ်က္ရည္ ယိုဗံုးသံုးတယ္။ ၃။ မီးခိုးဗံုး။ တဲေတြမွာ မီးေလာင္တာက မီးခိုးဗံုး (Smoke Bomb) ေၾကာင့္ပါ။ ဓာတုပစၥည္းမပါ ပါဘူး။" ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ေၿပာၾကားပါသည္။  ထို႕အၿပင္ အမွတ္(၂) စစ္လက္နက္ပစၥည္းစက္႐ံုတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ျပည္ပတြင္ တိမ္းေရွာင္ေနရသူ ဗိုလ္မႈးေဟာင္း စိုင္းသိန္း၀င္းက ၄င္း၏ Facebook စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖၚၿပထားခ်က္မွာလည္း မတိက် မခိုင္လံုေၾကာင္း ေၿပာၾကားခဲ့ပါသည္။  "ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏွာမွာ တပ္မေတာ္သံုး မိႈင္းကာခ်တဲ့ဟာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ နပမ္းဗံုးေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ " ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ေၿပာပါသည္။ ယခုၿဖစ္စဥ္တြင္ မီးခိုးဗံုးသာ အသံုးၿပဳခဲ့သည္ဟု ဆိုလွ်င္ မည္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ မီးေလာင္ၾကြမ္းမွဳမ်ား ၿဖစ္ပြားရေၾကာင္း၊ ယခုမီးေလာင္သည့္ သပိတ္စခန္းမ်ားမွာ မိုေရကာဖ်ဥ္မ်ားၿဖင့္ တည္ေဆာက္ထားၿခင္း ၿဖစ္ေၾကာင္း Eleven Media Group မွ ေမးၿမန္းမွဳအေပၚ "ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္ထဲေရးကို ေမးေတာ့ မီးခိုးဗံုးလို႔ ပဲေျပာတယ္။ အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္ နင္းတဲ့ေနရာမွာသံုးတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း သံုးတယ္။ စစ္ ေျမျပင္သံုး မီးခိုးဗံုး မဟုတ္ဘူး။ သံုးခုစလံုးက အဓိက႐ုဏ္းႏွိမ္နင္းတဲ့ဟာေတြ ခ်ည္းပဲ။" ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ရွင္းၿပပါသည္။ ထို႕ေနာက္ "အဓိကကေတာ့ စိုင္းသိန္း၀င္းဟာႀကီးကေတာ့ မတိ က်ဘူး၊ မခိုင္လံု ဘူး" ဟု ဆက္လက္ ေၿပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ယခုျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ရန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ေမးျမန္းမႈအေပၚ လုပ္ ေဆာင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းက ဆက္လက္ေၿပာၾကားခဲ့ပါသည္။ "မနက္ ၃နာရီေက်ာ္ ေလာက္မွာေတာ့ မီးသတ္ကားႏွစ္စီးက ပိုက္ေတြနဲ႔ေလး၊ငါးၾကိမ္ေလာက္ထိုးၿပီး လူစုခြဲခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူစုက ကြဲမသြားတဲ့အတြက္ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ မီးက်ည္ဗံုးလို႔ေခၚမလား၊ မီးေလာင္ဗံုးလို႔ေခၚမလား။ အဲဒီဗံုးေတြနဲ႔ လူအုပ္စုရွိတဲ့ အေပၚကို ပစ္ကုန္ေရာ။ အဲဒီဗံုးေတြက ပစ္လိုက္တဲ့အခါ ေလေပၚမွာေပါက္ၿပီး မီးက်ည္ေတြ ျပန္က်ဲၿပီး က်လာပါတယ္။ အဲဒီမီးက်ည္က်တဲ့ ေနရာေတြအကုန္လံုး မီးေလာင္တာေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အဲဒီမီးက်ည္ထိတဲ့ သူေတြအကုန္လံုး မီးေလာင္ၿပီးေတာ့ အေရျပားေတြ လန္ကုန္တယ္။ အဲဒီဗံုးက မ်က္ရည္ယိုဗံုးမဟုတ္ဘူး။ ဗံုးက်လာတဲ့အခ်ိန္မွာ မ်က္ရည္က်တာမ်ိဳးေတြ မရွိဘူး။ မီးက်ည္က်တဲ့ေနရာ၊ ထိမွန္တဲ့သူေတြ အကုန္လံုး မီးေလာင္ကုန္တယ္။ မီးက်ည္ရဲ့ အစနဲ႕ ထိတာနဲ႕ အေရၿပားေတြ ေလာင္ကုန္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ၾကေတာ့ အေရခြံမလန္ဘဲ အသားခ်ိဳင့္သြားတာလည္း ေတြ႕ရတယ္။ သပိတ္စခန္းေတြက ၀ါးလံုးတိုင္ေတြနဲ႕ ပလပ္စတစ္မိုးကာေတြအုပ္မိုးထားတာ။ " ဟု ယင္းၿဖစ္စဥ္အား မ်က္ၿမင္ သတင္းရယူေနသူ Eleven Media Group သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္သူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယခုၿဖစ္စဥ္တြင္ မီးေလာင္ဒဏ္ရာရသူမ်ား၏ ဒဏ္ရာအေၿခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ သာမန္မီးေလာင္နာႏွင့္ မတူဘဲ ဓါတုပစၥည္း တစ္ခုခုေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႕ ဒဏ္ရာမ်ားကို ၿဖစ္ေပၚေစသည္ဟု ယူဆေၾကာင္း အမည္ မေဖၚလိုသူ ဆရာ၀န္တစ္ဦးက ေၿပာၾကားခဲ့ပါသည္။ "ကြ်န္ေတာ္သိရသေလာက္ မီးေလာင္ ဒဏ္ရာေတြက သာမန္ မီးေလာင္ဒဏ္ရာပံုမ်ိဳး မေပါက္ဘူး။ ဓါတုပစၥည္း တစ္ခုခုနဲ႕ ထိထားတဲ့ ပံုမ်ိဳးေတြ႕ရတယ္။ သာမန္ အဓိကရုဏ္း လက္နက္မ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ အတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔က လံုေလာက္တဲ့ ေၿဖရွင္းမွဳမ်ိဳး လိုပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႕ ဒီၿဖစ္စဥ္ကို အေသးစိတ္ စံုစမ္းၿပီး ၿပည္သူကို ရွင္းလင္းေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ လံုေလာက္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမွဳေတြမရွိဘူးဆိုရင္ နိုင္ငံတကာက စံုစမ္းစစ္ေဆးမဳွမ်ိဳး ၿပဳလုပ္ဖို႕ ေတာင္းဆိုရလိမ့္မယ္။" ဟု Eleven Media Group ၏ CEO ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္က ေၿပာၾကားပါသည္။  မီးခိုးဗံုး (Smoke Bomb) ေဖါက္ခြဲေသာအခါ မီးခိုးမ်ား ထြက္လာေစရန္ ဖန္တီးထားသည့္ ပစၥည္းၿဖစ္သည္။ မီးခိုးဗံုးကို အမ်ိဳးအစား (၃)မ်ိဳးခြဲနိုင္ၿပီး (၁) မီးခိုးေဘာလံုး (Smoke Ball)၊ (၂) မီးခိုးေခ်ာင္း (Smoke Candle) ႏွင့္ (၃) မီးခုိးဗံုး (Smoke Canister or Somke Grenade) တို႕ ၿဖစ္သည္။ မီးခိုးေဘာလံုး (Smoke Ball) မွာ ေရာင္စံု မီးခိုးမ်ား ၁၀ စကၠန္႕မွ ၁၅ စကၠန္႕ အထိ ၿဖာထြက္ေစရန္ သံုးၿခင္းၿဖစ္ၿပီး ပြဲလမ္းသဘင္ႏွင့္ ကစားပြဲမ်ား အတြက္ သံုးၿခင္း ၿဖစ္သည္။ မီးခိုးေခ်ာင္း (Smoke Candle)မွာ စလင္ဒါပံုစံၿဖစ္ၿပီး ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားတြင္ အသံုးၿပဳေသာ မီးရွဳးမီးပန္း တိုင္မ်ားႏွင့္ တူညီသည္။ မိနစ္အတန္ၾကာ မီးခိုးတိမ္တိုက္ ၿဖစ္ေပၚေစၿပီး အၿမင္အာရံု ေ၀၀ါးေစရန္ အသံုးၿပဳၿခင္း ၿဖစ္သည္။ မီးခုိးဗံုး (Smoke Canister or Somke Grenade) မွာ သတၱဳ ဗူးတစ္မ်ိဳး ၿဖစ္ၿပီး စနက္တံကို ဆြဲၿဖဳတ္ၿပီး ပစ္လိုက္ေသာအခါ မီးမ်ား ထုတ္လႊတ္နိုင္သည္။ စစ္ဘက္က တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အခ်က္ ၿပရန္ႏွင့္ တပ္ေရႊ႕လ်ားမွဳကို တစ္ဖက္ရန္သူမွ မသိရွိနိုင္ရန္ အသံုးၿပဳပါသည္။ နိုင္ငံတကာ အဓိကရုဏ္းၿဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ မ်က္ရည္ယိုဗံုး (Tear Gas) ကိုသာ အသံုးၿပဳေလ႕ရွိၿပီး ယင္းမွာ မီးခိုးလံုးမ်ားသာ ထြက္ေလ႕ရွိသည္။ ႏို၀င္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔ကဘန္ေကာက္တြင္ လံုထိန္းမ်ားႏွင့္ ဆႏၵျပသူမ်ား ထိပ္တိုက္တိုးၾကစဥ္ ရဲမ်ားက မ်က္ရည္ယိုဗံုးသံုးလူစုခြဲရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈျမင္ကြင္း ႏို၀င္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔က ကိုင္ရိုၿမိဳ႔ တဟီရာရင္ျပင္အနီးတြင္ လံုထိန္းမ်ားက ဆႏၵျပသူမ်ားကို မ်က္ရည္ယိုဗံုးမ်ားျဖင့္လူစုခြဲေနစဥ္ ႏို၀င္ဘာလ  ၂၃ ရက္ေန႔က အီဂ်စ္သမၼတမိုဟာမက္ေမာ္စီကို ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ား ကို အီဂ်စ္လံုထိန္းတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက မ်က္ရည္ယို ဗံုးမ်ားျဖင့္လူစုခဲြေနစဥ္ အမွတ္(၂) စစ္လက္နက္ပစၥည္းစက္႐ံုတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ျပည္ပတြင္ တိမ္းေရွာင္ေနရသူ ဗိုလ္မႈးေဟာင္း စိုင္းသိန္း၀င္းက ၄င္း၏ Facebook စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပထားခ်က္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြထဲမွာ မီးေသနတ္ Flame Thrower ဆိုတာ ရွိတယ္။ ေပႏွစ္ဆယ္ေလာက္ထိ မီးညႊန္႔ပန္းထြက္တဲ့ ေသနတ္ မ်ဳိးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလက္နက္ အမ်ဳိးအစားက စစ္ေျမျပင္မွာေတာင္ သာမာန္လက္နက္နဲ႔ ပစ္ခတ္ၿဖိဳခြင္းလို႔ မရတဲ့ (ဥပမာ- ဘန္ကာ၊ ကတုက္က်င္း ဒါမွမဟုတ္ အေဆာက္အဦးတြင္းမွာ ေနရာယူထားတဲ့) ရန္သူ႔တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကို ေခ်မႈန္းရာမွာသာ အသုံးျပဳပိုင္ခြင့္ရွိၿပီး ကြင္းျပင္မွာ ခ်ီတက္လာတဲ့ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ရင္ဆိုင္ရာမွာ အသုံးျပဳပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ လူမဆန္တဲ့ လက္နက္မို႔လို႔ ဂ်ီနီဗာကြန္ဗင္းရွင္းအရ တားျမစ္ထားတယ္။ ပစ္မွတ္ေတြကို မီးေလာင္ပ်က္စီးေစတဲ့ ေနာက္ထပ္ဗုံးတမ်ဳိးက မီးစုံးဗုံး Incendiary rounds ေတြပဲ။ Napalm နပမ္းဗုံးလို႔လဲ ေခၚတယ္။ အထဲမွာဓါတုေဆးရည္ ဒါမွမဟုတ္ အမႈန္ေတြထည့္ထားၿပီး ပစ္မွတ္ေပၚမွာ စြဲကပ္ေနတဲ့ အဲဒီ ဓါတုပစၥည္းေတြ မကုန္မခ်င္း မီးေလာင္ ေစတယ္။ ဘာနဲ႔မွ ၿငိမ္းလို႔ မရဘူး။ တစ္ကိုယ္လုံး မီးစြဲေနတဲ့ ခေလးမေလး လမ္းတေလွ်ာက္ ငိုယိုေျပးထြက္လာတာကို သတင္းေထာက္ေတြ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းတင္လိုက္ႏိုင္လို႔ ဗီယက္နမ္စစ္မွာ ယန္းကီးေတြ ႐ႈံးပိုင္းပိုင္း လိုက္ရတာလည္း မွတ္မိၾကမွာေပါ့။ အခု ဆႏၵျပသံဃာေတာ္ေတြကို အစိုးရက မ်က္ရည္ယိုဗုံးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းတဲ့ ေနရာမွာလည္း မီးေလာင္ၿပီး ဒဏ္ရာရၾကတယ္လို႔ သတင္းေတြ ၾကားေနရတယ္။ မ်က္ရည္ယို ဗုံးဆိုတာက မီးေလာင္ဗုံးမွမဟုတ္ပဲ။ ဆႏၵျပအရပ္သားေတြကို ထိခိုက္အနာတရမျဖစ္ေစပဲနဲ႔ လူစုခြဲႏိုင္႐ုံ ရည္ရြယ္ တီထြင္ထားတဲ့ မီးခိုးဗုံးအမ်ဳိးအစားသာျဖစ္တယ္။ အခု အစိုးရ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကသာ ဆႏၵျပလူထုကို မီးေလာင္ေစတဲ့ လက္နက္နဲ႔ တိုက္ခိုက္ခဲ့ေၾကာင္းမွန္ရင္ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈအႀကီး ႀကီးတစ္ခု က်ဴးလြန္လိုက္ၿပီလို႔ပဲ ေျပာရမယ္။ EMG