အမႇန္တရားနဲ႔အေမ႕စကား(နီမင္းေဆြ)

ကိုယ္ငယ္စဥ္တုန္းက မဟုတ္တာတစ္ခုခုကုိ လုပ္ခ်င္မိၿပီဆုိရင္ ဘာရယ္ညာရယ္ သိပ္စဥ္းစားမေနေတာ့ဘူး၊ စြတ္ရြတ္ၿပီး လုပ္ခ်လုိက္တာပဲ။ ကုိယ္လုပ္တဲ့အလုပ္ကုိ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မႇာ လူေတြသိသြားႏုိင္သလား၊ ေနာက္သိသြားရင္ လူေတြကုိယ့္ကုိ ဘယ္လုိထင္သြားႏုိင္မလဲဆုိတာေတြကုိ မစဥ္းစားခဲ့ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အသက္ ၁၈ ႏႇစ္ ၁၉ ႏႇစ္သား အရြယ္ေလာက္တုန္းကဆို ပိုဆိုးပါတယ္။ အဲဒီလုိလုပ္လုိက္လုိ႔ ျပႆနာေတြတက္လာၿပီဆုိရင္ ကုိယ့္အတြက္ သြားရႇင္းရလုိက္ ေတာင္းပန္ရနဲ႔ အေမ့ခမ်ာ ဒီသားတစ္ေယာက္အတြက္ စိတ္ဆင္းရဲခဲ့ရတဲ့ အႀကိမ္ေပါင္းဟာလည္း မနည္းခဲ့ပါဘူး။ တစ္ခါမႇာေတာ့ အေမဟာ ကုိယ့္ေၾကာင့္တက္သြားရတဲ့ ျပႆနာတစ္ခုကုိရႇင္းၿပီးျပန္အလာ ကုိယ့္ကုိေခၚၿပီး 'သားက မဟုတ္တာေတြကုိ သိပ္လုပ္ခ်င္ၿပီး၊ အဲဒီအလုပ္ေတြကို လူမသိေအာင္လုပ္တဲ့ နည္းလမ္းလည္း မသိဘူး' လို့ ကိုယ့္ကို ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ကိုယ္လည္း ေတာ္ေတာ္၀မ္းသာသြားၿပီး 'မဟုတ္တာကို လူမသိေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရလဲ အေမ' လို႕ ျပန္ေမးမိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့မႇ အေမက 'မဟုတ္တာကို လူမသိေအာင္လုပ္တဲ့နည္းကေတာ့ အဲဒီအလုပ္ကုိအစကတည္းကမလုပ္ဘဲ ေနလိုက္႐ံုပဲေပါ့သားရယ္' လို့ျပန္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အေမ့စကားၾကားၾကားခ်င္း မဟုတ္တာကို လူမသိေအာင္လုပ္ခ်င္တဲ့ကိုယ့္မႇာေတာ့ ပက္လက္လန္သြားရပါတယ္။ ေနာက္ အေမမရႇိေတာ့မႇ အေမေျပာခဲ့တဲ့ စကားေလးကို တစိမ့္စိမ့္သတိရၿပီး ေလာကမႇာ မဟုတ္တာကုိ လူမသိေအာင္လုပ္လုိ႔ မရႏုိင္ပါလား၊ ေနာက္ၿပီး မ႐ုိးသားတဲ့အလုပ္ဆုိတာမ်ဳိးကုိ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါလုပ္လုိက္မိတာနဲ႔ ဘ၀ေသၿပီး တစ္ခါတည္း ကိစၥျပတ္သြားတတ္ပါလား ဆုိတာေတြကုိ တစ္ဆက္တည္း နားလည္လာခဲ့ရပါတယ္။ ေလာကမႇာ လူဟာ မေကာင္းတာကုိ လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ဟာ ေကာင္းတာကုိ လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ထက္ ပုိမ်ားေနေလ့ရႇိပါတယ္။ မေကာင္းတာကုိ လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ေတြမ်ားေနတဲ့သူဟာ ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္းမဟုတ္ဘူးဆုိတာကုိလည္း ေနာင္တစ္ခ်ိန္မႇာ သိလာရပါတယ္။ကိေလသာကင္းစင္တဲ့ သက္ရႇိသတၲ၀ါဆိုတာ ေလာကမႇာမရႇိသေလာက္ရႇားလႇပါတယ္။ တစ္ခါတုန္းက ဂရိေတြးေခၚပညာရႇင္ႀကီးတစ္ေယာက္ကို တဏႇာရာဂအလြန္ျပင္းထန္တဲ့လူႀကီးလို႕ လူတစ္ ေယာက္ကစြပ္စြဲပါတယ္။ အဲဒီမႇာ ေတြးေခၚပညာရႇင္ႀကီးရဲ႕တပည့္ေတြ က စိတ္ဆိုးၿပီး ေျပာတဲ့လူကို၀ိုင္းၿပီး ႐ိုက္မယ္ ပုတ္မယ္ လုပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒါကုိသိသြားတဲ့ဆရာႀကီးက 'မင္းတုိ႔ ဘာမႇသြားမလုပ္ၾကနဲ႔ သူေျပာတာမႇန္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ငါက ဒီစိတ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္လို႔သာ လူေတြမရိပ္မိၾကတာ'လို႔ ျပန္ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဟုတ္တာကို မလုပ္မိေအာင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ထိန္းဖုိ႔ ဆုိတာ တကယ္ေတာ့သိပ္မလြယ္လႇပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး ဟုတ္မႇန္ရာကို လုပ္ရတာဟာလည္း ေဆးခါးႀကီးကိုမ်ဳိရသလို မတရားခက္လႇပါတယ္။ သာမန္လူေတြဟာ လြယ္တဲ့လမ္းကို လိုက္သြားေလ့ရႇိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထားရႇိၿပီး စိတ္ဓာတ္ခုိင္မာသူေတြသာ ဒီလိုအခက္အခဲေတြၾကားက ႐ုန္းထြက္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အမႇန္တရားေနာက္ကို အသက္ေပးၿပီး ဦးလည္မသုန္ လိုက္ေလ့ရႇိၾကတာပါ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အနီးစပ္ဆံုးျမင္သာေအာင္ ဥပမာႏႈိင္းၿပီး ေျပာျပစရာသာဓကေတြ အမ်ားႀကီးရႇိပါတယ္။ ကမၻာေပၚက ထင္ရႇားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိၾကည့္မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔မႇာရႇိတဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ေၾကာင့္ လူေတြၾကည္ညိဳ ေလးစားၾကတယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရမႇာျဖစ္တယ္။ပထမတစ္ခ်က္က အမႇန္တရားကုိ ျမတ္ႏုိးတာရယ္၊ ဒုတိယအခ်က္က ႐ုိးသားတာရယ္နဲ႔ တတိယအခ်က္က အသိၪာဏ္ထက္ျမက္တာရယ္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကားမႇာ အခုလက္ရႇိ သမၼတအိုဘားမားထိ သမၼတေပါင္း ၄၄ ဆက္ရႇိခဲ့ပါၿပီ။ ဒီသမၼတေတြ အားလံုးကို လူေတြတသသနဲ႔ သတိရေနၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ရင္ထဲ အသည္းထဲက ဒီကေန႔ထက္တိုင္ ေမ့မရႏိုင္တဲ့ သမၼတေတြရႇိခဲ့သလို နာမည္ေတာင္ မၾကားခ်င္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ရတဲ့ သမၼတတခ်ဳိ႕တေလလည္း ရႇိခဲ့တာပါပဲ။ အဲဒီလို အခုအခ်ိန္ထိ လူေတြေက်းဇူးတင္ေနၾကတဲ့ သမၼတ ၁၀ေယာက္ သတ္မႇတ္ထားတဲ့ အထဲမႇာ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ ေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြ ဘယ္လုိရႇိေနတယ္ဆုိတာရယ္ လူေတြသတိမရခ်င္ၾကတဲ့ သမၼတေတြမႇာေရာ ဘယ္လုိခ်ဳိ႕ယြင္းအား နည္းခ်က္ေတြ ရႇိေနသလဲဆုိတာရယ္ကုိ စိတ္၀င္စားခဲ့မိပါတယ္။ အဲဒီလုိ အထူးခြၽန္ဆုံးသမၼတ ၁၀ ေယာက္နဲ႔ အညံ့ဆုံးသမၼတ ၁၀ ေယာက္အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတဲ့ စြယ္စံုက်မ္း တစ္ခုကို လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ႀကိဳက္ၾကတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီစြယ္စုံက်မ္းထဲမႇာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ထူးခြၽန္တဲ့သမၼတေတြထဲမႇာ 'ဂြၽန္အက္ဖ္ကေနဒီ'(John F Kenne-dy) က နံပါတ္ ၁၀ ေနရာမႇာ ရႇိပါတယ္။ သူ႔ကို ေက်းဇူးတင္ေနၿပီး လူေတြအားက် အတုယူခ်င္ၾကတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခ်က္က သူဟာသူ႕ရဲ႕ အစုိးရအဖြဲ႕ထဲကို အင္မတန္ေတာ္တဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ စာေရးဆရာေတြ၊ သိပၸံပညာရႇင္ေတြနဲ႔ အသိၪာဏ္ ထက္ျမက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအမ်ားႀကီးကို ေခၚလာခဲ့လို့ပဲျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္ ၇ ေနရာမႇာ ေဖာ္ျပျခင္းခံရတဲ့ သူကေတာ့ 'ေသာမတ္စ္ ဂ်က္ ဖာဆန္'(Thomas Jefferson) ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အထူးျခားဆံုး အရည္အခ်င္းကေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ စိတ္၀င္စားမႈကို ေရႇ႕တန္းတင္ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ေလ့ရႇိၿပီး အဲဒါေတြလုပ္ၿပီးမႇ သူစိတ္၀င္စားတာကို လုပ္ေလ့ရႇိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ နံပါတ္ ၆ ေနရာမႇာရႇိတဲ့ သမၼတ'ဂ႐ိုဗာကလိဖ္လင္း' (Grover Cleveland) အေၾကာင္း ေျပာေၾကးဆိုရင္ေတာ့ ေျပာစရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရႇိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူေျပာခဲ့တဲ့စကား ၃ ခြန္းကိ ုျပန္ေျပာ႐ံုနဲ႔ သူ႕ရဲ႕အမႇန္တရားကုိ ျမတ္ႏုိးမႈနဲ႔ အသိၪာဏ္ထက္ျမက္မႈေတြကို ရိပ္စားမိႏိုင္တာမို႔ အဲဒီစကား ၃ ခြန္းကိုပဲ ျပန္လည္ေဖာ္ျပ ေပးခ်င္မိပါတယ္။ 'ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကို အခြင့္အေရးေပးပါ၊ ဒါမႇဆင္းရဲတဲ့အလုပ္သမားေတြကို သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္မႇာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလာတဲ့ လူခ်မ္းသာေတြရဲ႕ စကားကို ဘယ္ေတာ့မႇမယံုနဲ႔' 'အစိုးရ၀န္ထမ္းဆိုတာ ျပည္သူကို အလုပ္အေကြၽးျပဳရတဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ဟာ ျပည္သူက ျပဳစုေပးလိုက္တဲ့ ဥပေဒေတြကို အသက္၀င္ၿပီး အေကာင္အထည္ ေပၚလာေအာင္ ပုံေဖာ္ေပးရမယ့္လူေတြလည္းျဖစ္တယ္' ဆုိတာနဲ႔ 'ဒီမိုကေရစီသေဘၤာႀကီးဟာ ဘယ္လိုမုန္တိုင္းမ်ဳိးကိုမဆို ခံႏိုင္ရည္ရႇိေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမႇာေတာ့ သေဘၤာထဲကသေဘၤာသားေတြရဲ႕ ပုန္ကန္ထႂကြမႈေၾကာင့္ နစ္ျမဳပ္သြား ရတာမ်ဳိးလည္း ရႇိတတ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စကား ၃ ခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ပဥၥမေနရာမႇာရႇိတဲ့ ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ 'အျမဲျပံဳးျပံဳးေလးေနပါ ဒါေပမယ့္ လက္ထဲမႇာေတာ့ တုတ္ႀကီးႀကီးကုိ ကိုင္ထားပါ' ဆိုတဲ့ အာဖရိက စကားပံုကို အလြန္တရာမႇ ႏႇစ္သက္တဲ့'သီးယေဒၚ႐ူးဇဗဲ့' (Theodore Roosevelt) ပဲျဖစ္တယ္။ ဒီစကားကိုေျပာခဲ့တဲ့ ႐ူးစဗဲ့ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သယံဇာတေတြ မပ်က္စီးမယိုယြင္းေအာင္ ထိန္းသိမ္းတဲ့ေနရာမႇာ က်န္တဲ့သမၼတေတြ အားလံုးထက္ ပုိၿပီးေတာ္လို႔ လူေတြသူ႔ကုိ ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကတာလုိ႔ ဆုိပါ တယ္။ ဒီစြယ္စံုက်မ္းထဲက တတိယအေတာ္ဆံုးေနရာမႇာ ေဖာ္ျပခံရတဲ့ သမၼတကေတာ့ 'ဖရန့္ကလင္ဒီ႐ူးစဗဲ့'  (Franklin D. Roosevelt)  ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ူးစဗဲ့ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ ဒီလုိပါ။ သူအိမ္ျဖဴေတာ္ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ဟာ စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ႀကီးစဆုိက္တဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ေနၿပီး အေမရိကန္ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံလုံး ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ပါပဲ။႐ံုးပိတ္ရက္ေတြမ်ားေနတဲ့ ဘဏ္ေတြရဲ႕ ႐ံုးပိတ္ရက္တခ်ဳိ႕ကုိ ပယ္ဖ်က္ၿပီး ဘဏ္၀န္ထမ္းေတြကုိ ႐ုံးျပန္တက္ ေစခဲ့ပါတယ္။ ဘဏ္ေတြမႇာ အိပ္ေနတဲ့ေငြေတြကုိ ဘဏ္ေတြအတြက္လည္း အက်ဳိးရႇိေအာင္ ျပည္သူေတြကိုလည္း အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ေအာင္ အေလးထားၿပီး ကိုင္တြယ္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ဟာသူ႔ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ အရည္အခ်င္းတစ္ ခုျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အေႂကြးေတြတင္ေနတဲ့ လယ္သမားေတြ၊ ပိတ္ပစ္ရေတာ့မယ့္ အေျခအေနကို ဆိုက္ေနတဲ့စက္႐ံုေတြနဲ႔ အေသးစား စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို အသက္႐ႇဴေခ်ာင္ေစၿပီး နာလန္ထူလာေစမယ့္ ဥပေဒေတြကိုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္အဲဒီလို ႏိုင္ငံအေျခခိုင္ေအာင္ ျပန္လုပ္ႏိုင္စျပဳတဲ့အခ်ိန္မႇာ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး စျဖစ္ေတာ့တာပါပဲ။ ဒီ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးကုိလည္း က်န္းမာေရး အလြန္တရာဆုိးရြားေနတဲ့ၾကားထဲက သူမေသခင္ အခ်ိန္ပုိင္းေလးအထိ စစ္ႀကီးကုိႏုိင္မယ့္ လမ္းစေတြေပၚလာေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ေပးသြား ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ အေရးႀကီးဆံုးတစ္ခ်က္ကေတာ့ ကမၻာ့ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ႀကီးရယ္လို႔ ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္မယ့္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြကို ခ်ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ အထူးခြၽန္ဆံုးသမၼတလို႔ အဲဒီစြယ္စံုက်မ္းက သတ္မႇတ္သူကေတာ့ ၁၈၆၁ ခုႏႇစ္ကေန ၁၈၆၅ ခုႏႇစ္ထိ သမၼတတာ၀န္ ထမ္းေဆာင္သြားတဲ့ 'ေအးဘရာဟမ္ လင္ကြန္း' (Abraham Lincolm) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လင္ကြန္းဟာ သူ့ႏိုင္ငံကို ကမၻာေပၚက ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမႇာ ထိပ္ဆုံးက ရႇိေစခ်င္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းမႇာ ကြၽန္စနစ္ကို က်င့္သံုးေနၾကေလေတာ့ သူ႕ရဲ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က အင္မတန္မႇ အလႇမ္းကြာေ၀းေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြၽန္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းပစ္တဲ့အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီမႇာတင္ လူလူခ်င္းကုိ တိရစၧာန္လုိ သေဘာထားခ်င္တဲ့စိတ္ကုိ မခ်ဳပ္တည္းႏုိင္တဲ့ ေတာင္ပိုင္းကျပည္နယ္ေတြက ျပည္ေထာင္စုကို အာခံၾကေတာ့တာပါပဲ။ တိုင္းျပည္ဟာ ၿပိဳကြဲေတာ့မလိုျဖစ္ေနၿပီး ေခ်ာက္ထဲကိုက်ဖုိ႔ ေျခတစ္ဖက္ေတာင္ လႇမ္းေနပါၿပီ။ စစ္ျဖစ္ေစႏိုင္မယ့္ လုပ္ရပ္မႇန္သမွ်ကုိ ဘယ္သူမႇလက္ခံၾကမႇာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကုိ လင္ကြန္း သိပါတယ္။ သူ႔ကို မုန္းတီးတဲ့ လူေတြ အရမ္းမ်ားလာမယ္ဆုိတာကုိလည္း သူနားလည္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လင္ကြန္းဟာ သူ႕ဘ၀တစ္ခုလံုးေပးဆပ္ရ ေပးဆပ္ရ တိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲမယ့္ အႏၲရာယ္က လြတ္ေျမာက္ရင္ၿပီးေရာလို႔ ခံယူထားသူျဖစ္ပါတယ္။သူ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အတိုင္း သူဟာ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးၿပီးလို႔ ရက္ပိုင္းအတြင္းမႇာပဲ လုပ္ၾကံခံသြားခဲ့ရပါတယ္။ EMG