ကုန္းေက်ာ္ရြာကို စြန္႔ခြာရမည့္အခ်ိန္... (ေရးသားသူ- ေမာင္တာ)

ေျမတူးစက္ယႏၲရား ဘက္ဟိုးႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ကားအပါအ၀င္ သူပိုင္ဆိုင္သည့္ပစၥည္းမ်ား ခ်န္ထားခဲ့ၿပီး ရြာမွထြက္ေျပးရန္ ေနာက္ဆံုး၌ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ရသည္။

မိသားစုႏွင့္ သူ႔ဘ၀ အသက္ရွင္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေနအိမ္၊ ေျမယာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္းအားလံုးစြန္႔ခြာကာ ထြက္ေျပးမွျဖစ္ေတာ့မည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္လိုက္သည္။

အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္အားကိုးစရာ တစ္စံုတစ္ရာမရွိေသာ္လည္း အသက္ဆက္ရွင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ရြာမွထြက္ေျပးျခင္းမွတစ္ပါး သူတို႔တြင္ အျခားေရြးခ်ယ္စရာလမ္း မရွိေတာ့ပါ။

တ၀ုန္း၀ုန္းျဖင့္ ေပါက္ကဲြေနၿပီး ဆက္တိုက္ပစ္လႊတ္ေနတတ္သည့္ လက္နက္ႀကီးမ်ားပစ္ခတ္သံမ်ားက သူတို႔ရြာကို မီးေလာင္တိုက္သြင္းျပာခ်ေတာ့မည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ ယံုၾကည္သည္။ အသက္မေသမီ တိုက္ပဲြမ်ားႏွင့္ေ၀းရာဆီသို႔ မိသားစုကိုဦးေဆာင္ကာ ထြက္ေျပးလာခဲ့သည္။ ေသနတ္သံႏွင့္ လက္နက္ႀကီးေပါက္ကဲြသံမ်ား တျဖည္းျဖည္းေ၀းက်န္ရစ္ခဲ့သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းက ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာ္မတီ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)တပ္မ်ားၾကား ျပင္းထန္သည့္တိုက္ပဲြျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

တိုက္ပဲြအတြင္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ပစ္ခတ္သည့္ ေသနတ္က်ည္ဆန္ႏွင့္ လက္နက္ႀကီးက်ည္ဆန္မ်ားထိမွန္ကာ ေဒသခံရြာသားအခ်ဳိ႕ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေနအိမ္မီးေလာင္ပ်က္စီးမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ၎တိုက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံမိသားစုေပါင္းမ်ားစြာသည္ ရပ္ရြာမ်ားကိုစြန္႔ခြာကာ အသက္လုထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးသည့္ မိသားစုေပါင္းမ်ားစြာတြင္ ဦးစိုင္းလ်န္တို႔မိသားစုလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။

သူတို႔မိသားစု အသက္လုထြက္ေျပးခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းကို အခ်ိန္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာၿပီးေနာက္ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ဦးစိုင္းလ်န္က ျပန္လည္ေျပာျပေနျခင္းျဖစ္သည္။

ထြက္ေျပးလာၿပီးေနာက္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ နယ္ျခားမွတ္တိုင္ႏွင့္ တစ္မိုင္ေက်ာ္ခန႔္ေ၀းသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေတာင္ကုန္းတစ္ခုေပၚတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ အျခားထြက္ေျပးလာသူမ်ားႏွင့္ စုေပါင္းကာ ေတာင္ကုန္းကို ကုန္းေက်ာ္ရြာအျဖစ္ အမည္ေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွစတင္ကာ ယေန႔အထိ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။

“တိုက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရြာမွာဆက္ေနလို႔မရေတာ့ဘူး။ ထြက္ေျပးရတယ္။ တျခားေျပးစရာေနရာကလည္း မရွိေတာ့ နယ္စပ္ကိုေက်ာ္ၿပီး ထုိင္းဘက္ကို ေျပးလာၾကတယ္”ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။ တိုက္ပဲြမွ က်ည္ဆန္မ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံရြာသူရြာသားမ်ား ထိခိုက္ေသဆံုးမႈ၊ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားရွိခဲ့သလို ရွမ္းလူမ်ဳိးအမ်ားစုျဖစ္သည့္ ေဒသခံမ်ားကိုလည္း SSA အား ကူညီေထာက္ပံ့ေနသည္ဟု ျမန္မာစစ္တပ္က ထင္ျမင္ယူဆကာ ရန္ျပဳမႈမ်ားရွိခဲ့သည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကဆုိသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ စစ္ကိုေၾကာက္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ စစ္နဲ႔မပတ္သက္ခ်င္ဘူး”ဟု အသက္ ၆၀ အရြယ္ ဦးစိုင္းလ်န္က တိုက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ ေျမစာပင္ျဖစ္ခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းကို ေျပာျပသည္။

အိမ္ေျခတစ္ရာေက်ာ္ရွိသည့္ ကုန္းေက်ာ္ရြာလယ္ပိုင္းရွိ ၎၏ေနအိမ္ေရွ႕ ေျမကြက္လပ္တြင္ထိုင္ကာ လြန္ခဲ့သည့္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္က အေၾကာင္းအရာအခ်ဳိ႕ကို ကုန္းေက်ာ္ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္(သူႀကီး)အျဖစ္ တာ၀န္ယူထားသည့္ ဦးစိုင္းလ်န္က ျပန္လည္ေျပာျပေနျခင္းျဖစ္သည္။

လက္ရွိတြင္မူ ကုန္းေက်ာ္ရြာသည္ စစ္ေၾကာင့္ထြက္ေျပးလာသည့္ ရွမ္းဒုကၡသည္မ်ား စုေပါင္းေနထိုင္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပင္ပမွ တစ္ခုတည္းေသာ ရွမ္းဒုကၡသည္စခန္းအျဖစ္ တည္ရွိေနသည္။ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္ႏွင့္ တစ္မိုင္ေက်ာ္ခန္႔သာေ၀းၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံခ်င္းမိုင္ခ႐ိုင္ ၀မ္ဟဲန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းတည္ရွိသည္။

ကုန္းေက်ာ္ရြာတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္း မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ ပန္ပံ့ေကာ္ရြာ၊ ပန္ေဟာ့ရြာ၊ ေဟြေရာက္ရြာႏွင့္ ပန္မိုင္ဆံုရြာဟူသည့္ ရြာေလးရြာမွ စစ္ပဲြေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးလာသူမ်ား စုစုေပါင္း လူ ၄၀၀ ေက်ာ္ ေနထိုင္လ်က္ရွိၿပီး မိသားစု ၁၃၄ စုရွိသည္ဟု ရြာသူႀကီးဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။

ကုန္းေက်ာ္ရြာ၏ ရြာလယ္ေျမနီလမ္းမေပၚမွ ၾကည့္လိုက္လွ်င္ ထိုင္းစစ္တပ္၊ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ရွမ္းစစ္တပ္ (RCSS/SSA)မ်ား တပ္စဲြထားသည့္ ေတာင္ကုန္းမ်ားကို ျမင္ေနရသည္။ ကုန္းေက်ာ္ရြာရွိ ေနအိမ္အေဆာက္အအံုအမ်ားစုသည္ ဓနိမိုး၊ ၀ါးကပ္ကာ အေဆာက္အအံုမ်ားျဖစ္သည္။

စစ္ပဲြေၾကာင့္ ရပ္ရြာစြန္႔ခြာထြက္ေျပးသူ ရွမ္းဒုကၡသည္အမ်ားစုမွာ RCSS/SSA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း လိြဳင္တိုင္းလ်င္ေဒသတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ RCSS/SSA မွ လံုၿခံဳေရးေပးထားၿပီး လိြဳင္တိုင္းလ်န္ေဒသတြင္ စခန္းငါးခုဖြင့္လွစ္ကာ ေနထုိင္ေနသည့္ ရွမ္းစစ္ေျပးဒုကၡသည္ ေျခာက္ေထာင္ခန္႔ရွိသည္ဟု ၎တို႔ကိုကူညီေပးေနသည့္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ားကြန္ရက္ SWAN ကဆိုသည္။

ထြက္ေျပးလာသူတို႔အတြက္ အဓိကအခက္အခဲမွာ ထိုင္းအစိုးရက တရား၀င္ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳျခင္းပင္။ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ကုန္းေက်ာ္ရြာတြင္ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေနထိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္ထိ ထိုင္းအစိုးရက တရား၀င္ဒုကၡသည္စခန္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမရွိဘဲ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းအေနျဖင့္သာ ေနထိုင္ခြင့္ေပးထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာ တုိက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ အတင္းအက်ပ္ ေနရပ္ျပန္ပို႔ျခင္းမရွိေသာ္လည္း ယာယီဒုကၡသည္စခန္းအျဖစ္သာ သတ္မွတ္ထားသည္။ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီး႐ံုး(UNHCR) အေနျဖင့္လည္း ကုန္းေက်ာ္ရြာသားမ်ားကို တရား၀င္ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးျခင္းမရွိပါ။

ကုန္းေက်ာ္ရြာသူ၊ ရြာသားမ်ားထံတြင္ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ UNHCR မွ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳသည့္ သက္ေသခံလက္မွတ္ တစ္စံုတစ္ရာမရွိသလို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ခဲ့စဥ္ကလည္း နယ္ေျမမၿငိမ္းခ်မ္းမႈမ်ားႏွင့္ ေဒသခံအမ်ားစု ျမန္မာစကား ေျပာႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေၾကာင္း ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ကုန္းေက်ာ္ရြာတြင္ ေနထိုင္ေနေသာ္လည္း ၀မ္ဟဲန္ၿမိဳ႕နယ္မွအပ အျခားေနရာမ်ား သြားခြင့္မရွိပါ။ ၀မ္ဟဲန္ၿမိဳ႕နယ္အျပင္ဘက္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း အျခားေနရာမ်ား သြားေရာက္လိုလွ်င္ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားထံ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံရသည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။

စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ကေလးငယ္ႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားမွလဲြ၍ ကုန္းေက်ာ္ရြာသားမ်ားမွာ အနီး၀န္းက်င္ရွိ င႐ုတ္စိုက္ခင္းမ်ားႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေန႔စားအလုပ္ ၀င္ၾကသည္ဟုဆိုသည္။

လက္ရွိတြင္ ကုန္းေက်ာ္ရြာသားမ်ား၏ စား၀တ္ေနေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ TBC ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံတကာ NGO မ်ား၊ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ရွမ္း NGO အဖဲြ႕မ်ားမွ ေထာက္ပံ့ေပးမႈမ်ား ရွိေနသည္။ TBC မွ တစ္ဦးစီအတြက္ ဆန္ ၁၂ ကီလို၊ ဆီ၊ ဆားႏွင့္ မီးေသြးမ်ား လစဥ္ေထာက္ပံ့ေပးေနသည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္မရွိျခင္းႏွင့္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္မည့္အေရးႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ အနာဂတ္အတြက္ အလြန္စိုးရိမ္စိတ္ျဖစ္မိသည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။

ကုန္းေက်ာ္ရြာမွ ကေလးငယ္အမ်ားစုမွာ အနီးနားရွိ ထိုင္းေက်းရြာမ်ားမွ ထိုင္းစာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ သြားေရာက္ပညာသင္ၾကားေနေသာ္လည္း အဆင့္ျမင့္ပညာမ်ားကို သင္ၾကားႏိုင္ရန္ ခက္ခဲေနသည္ဟု ကုန္းေက်ာ္ရြာမွ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားကေျပာသည္။ ထိုင္းပညာေရးစနစ္ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းအတိုင္း အေျခခံႏွင့္ အထက္တန္းပညာမ်ားကို အနီးနားရွိ ထုိင္းေက်းရြာေက်ာင္းမ်ားတြင္ တက္ေရာက္ပညာသင္ယူႏိုင္ေသာ္လည္း ထိုင္းအစိုးရအသိအမွတ္ျပဳ ဘဲြ႕တစ္ခုခုရရွိေရး တကၠသိုလ္တက္ရန္မွာ ႏုိင္ငံသားသက္ေသခံ အေထာက္အထားမရွိသည့္အတြက္ တက္ခြင့္ရရန္ အလြန္ခက္ခဲသည္ဟု ကုန္းေက်ာ္ရြာမွ ေက်ာင္းသားမိဘ ေဒၚနန္းဦးကေျပာသည္။

ေဒၚနန္းဦးတြင္ အသက္(၁၈)ႏွစ္အရြယ္ သားတစ္ေယာက္ရွိၿပီး ထိုင္းပညာေရးအလယ္တန္းအဆင့္ ၿပီးေသာ္လည္း ထိုင္းတကၠသိုလ္တက္ဖို႔ အခြင့္အေရးမရွိသလုိျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ဖို႔လည္း သူက ျမန္မာစကားမေျပာတတ္ေတာ့ပါ”ဟု ေဒၚနန္းဦးက သား၏ပညာသင္ၾကားေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေျပာသည္။

ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ အခြင့္အေရးတစ္စံုတစ္ရာမရွိဘဲ ေနထိုင္ခဲ့ရသလို မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား၏ အနာဂတ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ဆုေတာင္းမိသည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိေသးခ်ိန္ အတင္းအက်ပ္ျပန္ပို႔လွ်င္ လက္ရွိဘ၀ထက္ ပိုမိုအခက္အခဲျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္သည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။

မူလေနရာျဖစ္သည့္ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္တြင္းမဟုတ္ဘဲ မိန္းထား(မိန္းေတာ့) ေဒသသို႔ ျပန္ပို႔ေပးမည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ေပၚေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ၎ေနရာသည္ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္သည့္ ေဒသတစ္ခုဟု နာမည္ထြက္ေနရာ သူတို႔အားလံုး ဘိန္းသံသရာတြင္ နစ္ျမဳပ္သြားမည္ကိုစိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ မိန္းထား(မိန္းေတာ့) ေဒသသည္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕ မ်ားျပားသည့္ေဒသျဖစ္ၿပီး ေျမျမႇဳပ္မိုင္းအႏၲရာယ္မွာလည္း စိုးရိမ္ရသည့္အေနအထားျဖစ္ေၾကာင္း ဦးစိုင္းလ်န္ကဆိုသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ဇူလိုင္လအတြင္းက ကုန္းေက်ာ္ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ထိုင္းရဲႏွင့္အတူ တာခ်ီလိတ္မွ ရဲအရာရွိႏွစ္ေယာက္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္အဖဲြ႕မွဟုေျပာကာ ေနရပ္ကိစၥ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးသည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကျပန္လည္ေျပာျပသည္။ ၎ရက္သတၱပတ္အတြင္းမွာပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ မုန္းေတာ့ေဒသမွ စစ္ဗ်ဴဟာမွဴးလည္း ကုန္းေက်ာ္ရြာသို႔ေရာက္လာၿပီး လူဦးေရစာရင္းေမးျမန္းကာ ေနရပ္ျပန္ေရးႏွင့္ ေနအိမ္မ်ားေဆာက္လုပ္ေပးၿပီး ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားအေၾကာင္း ေျပာဆိုသြားသည္ဟုဆိုသည္။

အမွန္တကယ္ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနအထိ မေရာက္ေသးဘဲ အတင္းအက်ပ္ ေနရပ္ျပန္ပို႔မည္ကို စိုးရိမ္ေနသည္ဟု ဦးစိုင္းလ်န္ကေျပာသည္။ ။

ဓာတ္ပုံ- ေမာင္တာ

 

7Day News Journal