အာစီယံႏိုင္ငံေတြ ဘာေၾကာင္႔ လက္နက္ နင္းကန္ ၀ယ္ေနသလဲ(၀င္႔ထန္း)

လူဦးေရး ငါးသန္းသာသာရွိတဲ႔ စကၤာပူကြ်န္းႏိုင္ငံေလးဟာ ဆိတ္ၿငိမ္မွႈ၊ သန္႔ရွင္းမွႈ၊ ဥပေဒလိုက္နာမွႈ၊ ပညာေရးေကာင္းမွႈ၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွႈ၊ ၀န္ေဆာင္မွႈ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ သေဘၤာဆိပ္ကမ္း၊ ေဂါက္ကြင္း စတာေတြနဲ႔ အာရွရဲ႕ က်ားျခေသၤ႔ ျဖစ္တာမုိ႔ အျခားႏိုင္ငံေတြက ေလးစားအားက်ရစၿမဲပါ။ ဒါေပမဲ႔ ဒီရက္ပိုင္းေတြမွာေတာ႔ စကၤာပူကိစၥက ကမၻာ႔ႏိုင္ငံေတြၾကား ဆူဆူညံညံ ေဆြးေႏြးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

ျပႆနာက လက္နက္တင္သြင္းမႈပါ။ မၾကာခင္က ထုတ္ျပန္တဲ႔ Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ လက္နက္အမ်ားဆံုး ၀ယ္ယူတဲ႔ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံေတြရဲ႕စာရင္းမွာ စကၤာပူ ပိစိေကြးက နံပါတ္ (၅) ခ်ိတ္ေနပါတယ္။ သူ႔ေရွ႕မွာ အ၀ယ္မ်ားဆံုး ေလးႏိုင္ငံက တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီး ဟဲဗီးႀကီးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

စကၤာပူရဲ႕ လက္နက္အတြက္ အသံုးစရိတ္က ကမၻာ႔ႏို္င္ငံအားလံုး လက္နက္၀ယ္ယူမွႈ အသံုးစရိတ္ရဲ႕ ၄ ရာခိုင္ႏွႈန္း ရွိပါတယ္။ ဒီႏွစ္ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္က ၉.၇ ဘီလီယံ ေဒၚလာ အထိရွိၿပီး အမ်ဳိးသားဘတ္ဂ်က္ရဲ႕ ၂၄ ရာခိုင္ႏႈန္း သံုးစြဲထားပါတယ္။ တိုင္းျပည္လူဦးေရနဲ႔ တြက္ရင္ တစ္ဦးခ်င္းအတြက္ ကာကြယ္ေရးအသံုးစရိတ္က အေမရိကန္၊ အစၥေရး၊ ကူ၀ိတ္တို႔ထက္ သာလြန္ ေနပါတယ္။ စကၤာပူလို ၿငိမ္းခ်မ္းေအးေဆးတဲ႔ ႏိုင္ငံက အဲဒီကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ လက္နက္၀ယ္ေနတာ အံဩစရာေကာင္းပါတယ္။

စကၤာပူလိုပဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံအားလံုးနီးပါးဟာ စစ္ေရး တည္ေဆာက္မႈ အၿပိဳင္လုပ္ေနၾကၿပီး ကမၻာမွာ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ အမ်ားဆံုးနဲ႔ အျမန္ဆံုး သံုးစြဲေနတဲ႔ ေဒသႀကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ တိုင္းျပည္ေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္က ၂၄.၅ ရာခိုင္ႏွႈန္းရွိၿပီး၊ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံအားလံုး အသံုးစရိတ္ရဲ႕ ၁၃. ၅ ရာခိုင္ႏွႈန္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီႏွႈန္းဟာ ပုံမွန္တက္ေနၿပီး ၂၀၁၆ ႏွစ္က်ရင္ အသံုးစရိတ္ ၄၀ ဘီလီယံထိ ရွိမယ္လို႔ SIPRI အဖြဲ႔က ခန္႔မွန္းပါတယ္။

၂၀၀၅ နဲ႔ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ၾကား မေလးရွားရဲ႕ လက္နက္၀ယ္ယူမႈက ယခင္ ငါးႏွစ္ကထက္ ရွစ္ဆ ခုန္တက္သြားပါတယ္။ အဲဒီ ငါးႏွစ္တာ ကာလအတြင္း အင္ဒိုနီးရွားရဲ႕ လက္နက္အသံုးစရိတ္ကလည္း ၈၄ ရာခိုင္ႏွႈန္း ႀကီးထြားလာပါတယ္။

လန္ဒန္အေျခစိုက္ think-tank အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ျဖစ္တဲ႔ Internatioanl Institute for Strategic Studies ရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ေခတ္သစ္သမိုင္းမွာ အာရွရဲ႕ စစ္ေရးအသံုးစရိတ္ဟာ ဥေရာပကို ေက်ာ္လြန္သြားၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ တရုတ္ဟာ ငါးႏွစ္တုိင္းမွာ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ ႏွစ္ဆခုန္တက္ေနသလို၊ အိႏၵိယကလည္း ဒီႏွစ္မွာ စစ္လက္နက္အတြက္ ေဒၚလာ ၄၀ ဘီလီယံ ထိ အကုန္ခံခဲ႔ပါတယ္။

မၾကာခင္ကအထိေတာ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြက သူတို႔ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ ျမွင္႔တင္သံုးစြဲရတာဟာ ျပည္တြင္း ေသာင္းက်န္းသူေတြေၾကာင္႔လို႔ အေၾကာင္းျပပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုအတြင္း အာစီယံႏိုင္ငံေတြ အခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡ ႀကီးႀကီး မရွိခဲ႔ပါဘူး။ စကၤာပူက ေျမာက္ဘက္က မေလးရွားနဲ႔ ေတာင္ဘက္က အင္ဒိုနီးရွားကို အၿမဲစိုးရိမ္တတ္ပါတယ္။ ထိုင္းနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား နယ္စပ္မွာေတာ႔ ဘုရားေက်ာင္းလုရင္း ပစ္တာခတ္တာေလာက္ပဲ ရွိခဲ႔ပါတယ္။

တစ္ခုျဖစ္ႏိုင္တာက အာရွႏိုင္ငံေတြဟာ စီးပြားေရးတိုးတက္လာတာနဲ႔အမွ် သူတုိ႔ရဲ႕ သိမ္ငယ္စိတ္ကို လက္နက္ေတြ ၀ယ္ယူၿပီး အားတင္းခ်င္ဟန္ပါပဲ။ သူတို႔ရဲ႕ တိုက္ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ ေရယာဥ္ေတြက ဒိတ္ေအာက္ေနတာေတြမို႔ စီးပြားေရးေကာင္းၿပီး ေငြယားေလး ရွိလာတာေၾကာင္႔ အသစ္လဲပစ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ ၁၉၉၇-၉၈ ခုႏွစ္ အာရွစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကာလမွာပဲ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ ေလ်ာ႔က်ခဲ႔ၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္း စီးပြားေရး ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း ပံုမွန္တိုးတက္လာတာနဲ႔ ေခတ္မွီလက္နက္ေတြ အၿပိဳင္ တည္ေဆာက္ၾကပါတယ္။

အာစီယံေဒသ အႀကီးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားကို ၾကည့္ပါ။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ဆူနာမီေၾကာင္႔ ကမ္းေျခေတြနဲ႔ ကြ်န္းေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ပ်က္စီးခဲ႔ၿပီး၊ စစ္တပ္ရဲ႕ အားနည္းညံ့ဖ်င္းမွႈေတြေၾကာင္႔ သိကၡာက်စရာေတြ ျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။ အေမရိကန္တပ္ေတြနဲ႔ ဩစေၾတးလ်တပ္ေတြက ဆူနာမီဒဏ္္ အဆိုးဆံုးခံရတဲ႔ အာေခ်းျပည္နယ္က ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြကုို ကယ္တင္ဖို႔ စစ္ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ စစ္သေဘၤာေတြ အကူညီေပးခဲ႔ရပါတယ္။ လက္ရွိ သမၼတ ဆူတီလို ဘမ္ဘန္ ယုဒ္ဟိုယိုႏို က အဲဒီျဖစ္ရပ္ကို အရွက္ရစရာအျဖစ္ ျမင္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင္႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သမၼတ ယုဒ္ဟိုယိုႏုိက အခု စစ္တပ္ ေခတ္မွီေရးကို ဦးစားေပး တည္ေဆာက္လာပါတယ္။ လူဦးေရ သန္း ၂၄၀ ရွိတဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားဟာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ ကာကြယ္ေရး အသုံးစရိတ္ ၂.၆ ဘီလီယံ ေဒၚလာ သံုးစြဲရာကေန ဒီႏွစ္ ၈ ဘီီလီယံ ေဒၚလာ အထိ သံုးစြဲလာပါတယ္။ အေမရိကန္၊ ရုရွား၊ ဂ်ာမန္လုပ္ စစ္ေလယာဥ္ေတြ၊ F-16 ဖိုက္တာဂ်က္ေတြ၊ ေရငုတ္ သေဘၤာေတြ မခ်ိမဆန္႔ ၀ယ္ယူပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြ ကာကြယ္ေရးအသံုးစရိတ္ျမင္႔မားရတဲ႔အေၾကာင္းတစ္ခုက ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ ရွႈပ္ရွႈပ္ရွက္ရွက္ ၀င္ေရာက္ပတ္သက္မႈေၾကာင္႔ပဲလို႔ စကၤာပူအမ်ဳိးသားတကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ Terence Lee က ေျပာပါတယ္။ အရပ္ဖက္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက စစ္တပ္ကို ေခ်ာ႔ဖို႔၊ စစ္တပ္ရဲ႕ ေထာက္ခံမွႈရရွိဖို႔ ကာကြယ္ေရးအသံုးစရိတ္ကို လိုက္လိုက္ေလ်ာေလ်ာ သံုးခြင္႔ေပးရတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဥပမာကေတာ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပါပဲ။

စကၤာပူကေတာ႔ အဲဒီပံုစံနဲ႔ ျခားနားပါတယ္။ အာစီယံေဒသမွာ အဆင္႔ျမင္႔ နည္းပညာသံုး လက္နက္စက္ရံု ကိုယ္ပိုင္ရွိတာ စကၤာပူ တစ္ႏိုင္ငံပဲ ရွိပါတယ္။ စကၤာပူက အျခားဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြကို လက္နက္ေရာင္းခ်စားေနတာ ၾကာလွပါၿပီ။ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္သလဲဆိုရင္ မၾကာခင္က အေနာက္ႏိုင္ငံစစ္တပ္ေတြကေတာင္ စကၤာပူထုတ္ေတြကို ေအာ္ဒါမွာယူ လာပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အဆင္႔ျမင္႔ဆံုး စကၤာပူ ST Engineering လက္နက္ကုမၸဏီက ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္ကို အာဖဂန္နစၥတန္မွာ အသံုးျပဳဖို႔ သံခ်ပ္ကာကား အစီး ၁၀၀ ေရာင္းခ်ေပးခဲ႔ပါတယ္။

ကာကြယ္ေရးအသံုးစရိတ္ျမွင္႔ၾကတဲ႔ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ကေတာ႔ ပထ၀ီမဟာဗ်ဴဟာအေရး စိုးရိမ္မွႈပါ။ စကၤာပူအတြက္ မာလကာ ေရလက္ၾကားဟာ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း တရုတ္ရဲ႕ ပင္လယ္ျပာစိုးမုိးေရး စီမံကိန္းက စကၤာပူအပါအ၀င္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ နယ္ေျမအျငင္းပြားေနတဲ႔ ႏို္င္ငံတိုင္းအတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္ေစခ႔ဲပါတယ္။

တရုတ္ရဲ႕ နယ္ေျမရန္စမႈေၾကာင္႔ ဗီယက္နမ္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ ခုန္တက္သြားရပါတယ္။ ဗီယက္နက္ဟာ ရုရွားထံက အဆင္႔ျမင္႔ ေရငုတ္သေဘၤာ အမ်ားအျပား ၀ယ္ယူခဲ႔ပါတယ္။ တရုတ္ေၾကာင္႔ပဲ ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္လည္း မႏွစ္က ႏွစ္ဆတိုးၿပီး ၂.၄ ဘီလီယံေဒၚလာထိ ရွိခဲ႔ပါတယ္။

၀င္႔ထန္း

MAUKKHA