ကြမ္းယာကို ခံတြင္းထဲ ၿမဳံ႕ထားသည့္ အသက္ ၃၀ ေအာက္သာ ရွိေသာ ခရီးသည္တင္
ယာဥ္ေမာင္းက ေျခာက္လမ္းသြား လမ္းမႀကီး ျဖစ္သည့္ ကမာၻေအးဘုရားလမ္း အျမန္ဆုံး
ယာဥ္ေၾကာမွ လီဗာကို ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းနင္း ေမာင္းႏွင္လာသည္။
ယင္းေမာ္ေတာ္ယာဥ္မွာ ေျမာက္ဥကၠပၿမဳိ႕နယ္ ေျခာက္ေကြ႕ မွတ္တိုင္မွ
ဆူးေလမွတ္တိုင္သို႔ ေျပးဆြဲေနသည့္ ဘီအမ္ ယာဥ္တစ္စီး ျဖစ္ၿပီး
လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ရွိ မီးပြိဳင့္မ်ားတြင္လည္း ဘယ္ အစြန္ဆံုး
ယာဥ္ေၾကာ(ေကြ႕ေၾကာ) မွသာ ေမာင္းႏွင္သည္။ မီးပြိဳင့္စိမ္းလွ်င္
ယာဥ္ေနာက္လိုက္ ႏွစ္ဦးက အျခားယာဥ္မ်ား ေမာင္းႏွင္၍ မရေအာင္ တားဆီး၍ ညာဘက္
အစြန္ ယာဥ္ေၾကာသို႔ အတင္းတိုးဝင္ ေမာင္းႏွင္သည္။ အလံျပ ဘုရားလမ္း အ.ထ.က(၁)
ဒဂုံေက်ာင္းေရွ႕ရွိ ညာဘက္ ယာဥ္ေၾကာမွ ေမာင္းႏွင္မိသျဖင့္ ယာဥ္ထိန္းရဲ၏
ဖမ္းဆီးျခင္း ခံလိုက္ရသည္။
ထိုအခ်ိန္က်မွ အဆိုပါ ယာဥ္ေမာင္းမွာ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္မရွိဘဲ ေမာင္းႏွင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ခရီးသည္မ်ား သိလိုက္ၾကရသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ လိုင္စင္မဲ့ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားမွာ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္လိုင္းမ်ားတြင္ သာမက ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္မ်ား၊ အငွားယာဥ္မ်ားတြင္လည္း အမ်ားအျပား ေတြ႕ႏိုင္သည္။ မူဝါဒ အေျပာင္းတြင္ ယာဥ္အသစ္မ်ား ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ဝင္ေရာက္လာၿပီး ယင္းသို႔ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား စတင္ ႀကံဳလာရသည္။
ယင္းေနာက္ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ မရွိဘဲ ယာဥ္ကို ေမာင္းႏွင္ပါက ယာဥ္ပိုင္ရွင္ကိုပါ တစ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ဥပေဒ ၂၁/၆၄ ျဖင့္ အေရးယူမည္ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံး အႀကီးတန္း တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ၿမဳိ႕တြင္း လမ္းမ်ားေပၚတြင္ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္မရွိဘဲ ေမာင္းႏွင္သူမ်ားမွာ လိုင္းကား မဟုတ္သည့္ ၾကားဆြဲသည့္ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ ခြဲမွဴး႐ုံး(၂၂) မွ ယာဥ္ထိန္း ရဲအရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“လိုင္စင္အနက္(ခ-လိုင္စင္)နဲ႔ တကၠစီ တက္ေမာင္းေနတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း ရွိတယ္” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
လမ္းေၾကာင္း မကြၽမ္းဘဲ ထိုသို႔ အငွားယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားကို ညပိုင္းတြင္ အမ်ားဆုံး ေတြ႕ႏိုင္သည္။
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္ရန္ ရက္အပိုင္းအျခားျဖင့္ သင္ယူ၍ ရႏိုင္ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕တြင္းရွိ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ကြၽမ္းက်င္စြာ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္ရန္ အနည္းဆုံး အခ်ိန္ ၂ လခန္႔ ေလ့လာ၊ ေလ့က်င့္မွသာ ၿမဳိ႕တြင္း လမ္းေၾကာကို နားလည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယာဥ္ေမာင္း သက္တမ္း ေျခာက္ႏွစ္ခန္႔ရွိသူ ယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးက ဆိုသည္။
“လမ္းေၾကာ မေလ့လာထားရင္ အဝိုင္းပတ္၊ ငါးလမ္းဆုံ မီးပြိဳင့္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလမ္းနဲ႔ ေရႊတိဂုံဘုရားလမ္း မီးပြိဳင့္၊ ခေရပင္လမ္းခြဲ မီးပြိဳင့္၊ ကန္ေတာ္ႀကီးပတ္လမ္းက ဆရာဝန္မ်ား အသင္း႐ုံးအနီး မီးပြိဳင့္၊ ဒဂုံတကၠသိုလ္ကို သြားတဲ့လမ္း (တစ္လမ္းေမာင္း)၊ ျပည္လမ္းမနဲ႔ ေလဆိပ္ လမ္းမီးပြိဳင့္လို ေနရာမ်ဳိးေတြမွာဆိုရင္ ကႀကဳိးကေၾကာင္နဲ႔ သူမ်ားကားေတြကို ဒုကၡေပးေတာ့တာပဲ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယာဥ္ေမာင္းအခ်ဳိ႕မွာ ၿမဳိ႕တြင္း လမ္းေၾကာင္းမ်ား၏ အယူအဆႏွင့္ လမ္ေၾကာင္းမ်ားကို နားလည္မႈ မရွိဘဲ စဥ္းစား ေတြေဝ၍ ေမာင္းႏွင္မႈမ်ားေၾကာင့္ အျခားယာဥ္မ်ားကိုပါ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ေစကာ ယာဥ္တိုက္မႈလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေၾကာင္း ညပိုင္းတကၠစီ ယာဥ္ေမာင္းျဖစ္သူ ကိုေပါက္က ေျပာၾကားသည္။
“သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ ကားဝယ္ရတာ လြယ္တယ္။ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ရဖို႔ ခက္တယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယခင္က ယာဥ္ေမာင္း သင္တန္းမွ သင္တန္းဆင္းမ်ားမွာ တစ္ႀကိမ္ေျဖဆိုလွ်င္ လူဦးေရ တစ္ရာေက်ာ္ ရွိသျဖင့္ အခ်ိန္ကို ငဲ့ညႇာေသာအားျဖင့္ ေရးေျဖ မွား၊ မွန္မ်ား၏ အေျဖမွန္ အားလုံးကို ေျဖဆိုေနစဥ္ ေျပာျပျခင္းတို႔ ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းမွစ၍ တစ္စတစ္စ စည္းကမ္း တင္းက်ပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ပါ ေမာင္းႏွင္ေျဖဆိုေစကာ စစ္ေဆးမႈမ်ား ထပ္မံ တိုးျမင့္ခဲ့သည္။
ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔ေစမႈႏွင့္ ယာဥ္တိုက္မႈမ်ားတြင္ ကြၽမ္းက်င္မႈ မရွိသည့္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား အမ်ားဆုံး ပါဝင္သည္ဟု ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႕က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ရရွိရန္ စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ထပ္မံ တိုးျမႇင့္မည္ဟု ကုန္းလမ္း ပို႔ေဆာင္ေရး ညြန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနက ေၾကညာလိုက္သည္။
ယခင္က သင္တန္းဆင္း လက္မွတ္ အပါအဝင္ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ ေမာင္းႏွင္ျခင္း၊ ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္းႏွင့္ အမွတ္အသား သေကၤတမ်ားကို ေမးခြန္း ၂၀ ေျဖဆိုျခင္းအစား ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ပထမပတ္မွ စတင္၍ ေမးခြန္း ၅၀ ေျဖဆိုေစျခင္း၊ ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္းမ်ား၏ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား ပါဝင္သည့္ ဗီဒီယို ၾကည့္႐ႈေစျခင္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္မႈ အေျခအေနရွိမရွိ မ်က္ျမင္ စစ္ေဆးျခင္း၊ ယာဥ္ေမာင္း ေျဖဆိုသူ၏ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားကို စစ္ေဆးျခင္းတို႔ကို တိုးျမႇင့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကညနထံမွ သိရသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ ေျဖဆိုမႈမ်ားကို ထပ္မံတိုးျမႇင့္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕က ယခင္ ေပးေဆာင္ရသည့္ က်ပ္တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ျပစ္ဒဏ္ေၾကးျမင့္ စီမံခ်က္၊ အမိန္႔မ်ားကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယာဥ္ေမာင္း အသစ္မ်ားသာမက ယာဥ္ေမာင္းသက္ တမ္း ၾကာျမင့္သူမ်ားကပါ စည္းကမ္းပိုမို ခ်ဳိးေဖာက္လာၾကသျဖင့္ စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ အားလုံးကို ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ ပိတ္သိမ္း အေရးယူမည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ႐ုံးမွ ဒုတိယ ရဲမွဴးႀကီး လင္းထြဋ္က ေျပာၾကားသည္။
“စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ ေမာင္းေတြေၾကာင့္ စည္းကမ္းရွိတဲ့ ယာဥ္ေမာင္းေတြကို မနစ္နာေစခ်င္လို႔ အခုလို လုပ္တာပါ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယာဥ္ထိန္းရဲမ်ား၏ ဖမ္းဆီး ခ်လန္ စာအုပ္တြင္ ခ်လန္အ႐ြက္ ၅၀ သာပါရွိၿပီး က်ပ္ ၁၅၀၀ ႏႈန္းျဖင့္ ဖမ္းဆီးပါက တစ္အုပ္လုံးမွ က်ပ္ ခုနစ္ေသာင္းခြဲသာ က်သင့္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ ဒဏ္ေၾကးေၾကာင့္ ဥပေဒကို မထီမဲ့ျမင္ ျပဳသူမ်ား ရွိေနေၾကာင္း အမွတ္ (၆) ယာဥ္ထိန္း တပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး ႐ုံးမွ ရဲအုပ္ ဝင္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။
လမ္းမေပၚရွိ စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္ ဖမ္းဆီးမႈမ်ားကို ယခင္ကတည္းက ျပဳလုပ္သင့္ၿပီး ယာဥ္ထိန္း ရဲမ်ားကလည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္းရွင္းစြာ ေဆာင္႐ြက္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ကိုယ္ပိုင္ တကၠစီ ယာဥ္ေမာင္းႏွင္ေနသူ ဦးေဇာ္မင္းထြန္းက ဆိုသည္။
“စင္ကာပူလည္း ေရာက္ဖူးပါတယ္။ ဒီထက္ ကားမ်ားေပမယ့္ စည္းကမ္းရွိေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ ဒီမွာအရင္ကတည္းက လူနဲ႔ အေႏွးယာဥ္ေတြကို မနည္း သတိထား ၾကည့္ၿပီး ေမာင္းေနရတာ။ အခုေတာ့ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ မရွိတဲ့ စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ေမာင္းေတြေၾကာင့္ ကားေမာင္းရတာ အဆင္ကို မေျပေတာ့တာ” ဟု ၎က ညည္းတြားသည္။
စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္သည့္ ယာဥ္မ်ားကို ယာဥ္ထိန္း ရဲမ်ားသာမက အစိုးရ ဌာနဆိုင္ရာမွ အရာရွိႀကီးမ်ားအျပင္ ၿမဳိ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကိုပါ မွတ္သား ဖမ္းဆီး ခ်လန္စာအုပ္မ်ား အပ္ႏွံ၍ ဖမ္းဆီးေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕႐ုံးမွ ဒုတိယ ညြန္ၾကား ေရးမွဴး ဦးေအာင္ေက်ာ္စိုးက ေျပာၾကားသည္။
စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္သည့္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား၏ လိုင္စင္ကို အဓိကထား ပိတ္သိမ္းသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ခရီးသည္တင္ လိုင္းကားမ်ားကို လိုအပ္ပါက ယာဥ္လိုင္းကို ပိတ္သိမ္းသည္အထိ အေရးယူသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း မည္သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ မည္ေရြ႕မည္မွ် ပိတ္သိမ္းမည္ကို အတိအက် မသိေသးေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ႐ုံးထံမွ စုံစမ္း သိရွိရသည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈေပါင္း ၂၉၇၉ မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၅၀၆ ဦး ေသဆုံးကာ ၄၄၃၀ ဦး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ယာဥ္တိုက္မႈ စာရင္းမ်ားထက္ ယာဥ္တိုက္မႈ ၈၁၇ မႈ ပိုမိုျဖစ္ပြားၿပီး ေသဆုံးသူ ၃၁ ဦးတို႔ကာ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရရွိသူ ၈၅၈ ဦး ပိုခဲ့သည္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားေၾကာင့္ ယာဥ္တိုက္မႈ ၁၂၈၇၅ မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၁၉၄၀၅ ဦး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရကာ လူ ၃၆၀၂ ဦး ေသဆုံးခဲ့သည္ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံး၏ ယာဥ္တိုက္မႈ စာရင္းဇယားမ်ားအရ သိရသည္။
စည္းကမ္းမဲ့ ေမာင္းသူမ်ားေၾကာင့္ စတီယာရင္ကိုင္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား မေခ်ာင္ေတာ့ရန္ စည္းကမ္း တင္းက်ပ္ေတာ့မည္ဟု ဆိုသည္။ ေမာင္းသူကိုသာမက ပိုင္ရွင္ကိုပါ အေရးယူမည္ဟု ထုတ္ျပန္ ထားသည္။
“လိုင္စင္မရွိဘဲ အိမ္စီးကား ေမာင္းေနတဲ့ လူငယ္ေတြ ရွိတယ္။ မိဘပိုင္ ကားဆိုရင္ေတာင္ ပိုင္ရွင္ျဖစ္တဲ့ မိဘကိုပါ ပူးတြဲ အေရးယူမယ္” ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံးက အႀကီးတန္း တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာဆိုေလသည္။
The Voice Myanmar
ယင္းကဲ့သို႔ လိုင္စင္မဲ့ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားမွာ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္လိုင္းမ်ားတြင္ သာမက ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္မ်ား၊ အငွားယာဥ္မ်ားတြင္လည္း အမ်ားအျပား ေတြ႕ႏိုင္သည္။ မူဝါဒ အေျပာင္းတြင္ ယာဥ္အသစ္မ်ား ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ဝင္ေရာက္လာၿပီး ယင္းသို႔ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား စတင္ ႀကံဳလာရသည္။
ယင္းေနာက္ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ မရွိဘဲ ယာဥ္ကို ေမာင္းႏွင္ပါက ယာဥ္ပိုင္ရွင္ကိုပါ တစ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္သည့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ဥပေဒ ၂၁/၆၄ ျဖင့္ အေရးယူမည္ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံး အႀကီးတန္း တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ၿမဳိ႕တြင္း လမ္းမ်ားေပၚတြင္ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္မရွိဘဲ ေမာင္းႏွင္သူမ်ားမွာ လိုင္းကား မဟုတ္သည့္ ၾကားဆြဲသည့္ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္မ်ားႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕ ခြဲမွဴး႐ုံး(၂၂) မွ ယာဥ္ထိန္း ရဲအရာရွိ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“လိုင္စင္အနက္(ခ-လိုင္စင္)နဲ႔ တကၠစီ တက္ေမာင္းေနတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း ရွိတယ္” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
လမ္းေၾကာင္း မကြၽမ္းဘဲ ထိုသို႔ အငွားယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားကို ညပိုင္းတြင္ အမ်ားဆုံး ေတြ႕ႏိုင္သည္။
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္ရန္ ရက္အပိုင္းအျခားျဖင့္ သင္ယူ၍ ရႏိုင္ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕တြင္းရွိ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို ကြၽမ္းက်င္စြာ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္ရန္ အနည္းဆုံး အခ်ိန္ ၂ လခန္႔ ေလ့လာ၊ ေလ့က်င့္မွသာ ၿမဳိ႕တြင္း လမ္းေၾကာကို နားလည္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယာဥ္ေမာင္း သက္တမ္း ေျခာက္ႏွစ္ခန္႔ရွိသူ ယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးက ဆိုသည္။
“လမ္းေၾကာ မေလ့လာထားရင္ အဝိုင္းပတ္၊ ငါးလမ္းဆုံ မီးပြိဳင့္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလမ္းနဲ႔ ေရႊတိဂုံဘုရားလမ္း မီးပြိဳင့္၊ ခေရပင္လမ္းခြဲ မီးပြိဳင့္၊ ကန္ေတာ္ႀကီးပတ္လမ္းက ဆရာဝန္မ်ား အသင္း႐ုံးအနီး မီးပြိဳင့္၊ ဒဂုံတကၠသိုလ္ကို သြားတဲ့လမ္း (တစ္လမ္းေမာင္း)၊ ျပည္လမ္းမနဲ႔ ေလဆိပ္ လမ္းမီးပြိဳင့္လို ေနရာမ်ဳိးေတြမွာဆိုရင္ ကႀကဳိးကေၾကာင္နဲ႔ သူမ်ားကားေတြကို ဒုကၡေပးေတာ့တာပဲ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယာဥ္ေမာင္းအခ်ဳိ႕မွာ ၿမဳိ႕တြင္း လမ္းေၾကာင္းမ်ား၏ အယူအဆႏွင့္ လမ္ေၾကာင္းမ်ားကို နားလည္မႈ မရွိဘဲ စဥ္းစား ေတြေဝ၍ ေမာင္းႏွင္မႈမ်ားေၾကာင့္ အျခားယာဥ္မ်ားကိုပါ ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ေစကာ ယာဥ္တိုက္မႈလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေၾကာင္း ညပိုင္းတကၠစီ ယာဥ္ေမာင္းျဖစ္သူ ကိုေပါက္က ေျပာၾကားသည္။
“သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ ကားဝယ္ရတာ လြယ္တယ္။ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ရဖို႔ ခက္တယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယခင္က ယာဥ္ေမာင္း သင္တန္းမွ သင္တန္းဆင္းမ်ားမွာ တစ္ႀကိမ္ေျဖဆိုလွ်င္ လူဦးေရ တစ္ရာေက်ာ္ ရွိသျဖင့္ အခ်ိန္ကို ငဲ့ညႇာေသာအားျဖင့္ ေရးေျဖ မွား၊ မွန္မ်ား၏ အေျဖမွန္ အားလုံးကို ေျဖဆိုေနစဥ္ ေျပာျပျခင္းတို႔ ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းမွစ၍ တစ္စတစ္စ စည္းကမ္း တင္းက်ပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ပါ ေမာင္းႏွင္ေျဖဆိုေစကာ စစ္ေဆးမႈမ်ား ထပ္မံ တိုးျမင့္ခဲ့သည္။
ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔ေစမႈႏွင့္ ယာဥ္တိုက္မႈမ်ားတြင္ ကြၽမ္းက်င္မႈ မရွိသည့္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား အမ်ားဆုံး ပါဝင္သည္ဟု ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႕က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ရရွိရန္ စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ထပ္မံ တိုးျမႇင့္မည္ဟု ကုန္းလမ္း ပို႔ေဆာင္ေရး ညြန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနက ေၾကညာလိုက္သည္။
ယခင္က သင္တန္းဆင္း လက္မွတ္ အပါအဝင္ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ ေမာင္းႏွင္ျခင္း၊ ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္းႏွင့္ အမွတ္အသား သေကၤတမ်ားကို ေမးခြန္း ၂၀ ေျဖဆိုျခင္းအစား ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ပထမပတ္မွ စတင္၍ ေမးခြန္း ၅၀ ေျဖဆိုေစျခင္း၊ ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္းမ်ား၏ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား ပါဝင္သည့္ ဗီဒီယို ၾကည့္႐ႈေစျခင္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ေမာင္းႏွင္ႏိုင္မႈ အေျခအေနရွိမရွိ မ်က္ျမင္ စစ္ေဆးျခင္း၊ ယာဥ္ေမာင္း ေျဖဆိုသူ၏ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားကို စစ္ေဆးျခင္းတို႔ကို တိုးျမႇင့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကညနထံမွ သိရသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ ေျဖဆိုမႈမ်ားကို ထပ္မံတိုးျမႇင့္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယာဥ္ထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႕က ယခင္ ေပးေဆာင္ရသည့္ က်ပ္တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ျပစ္ဒဏ္ေၾကးျမင့္ စီမံခ်က္၊ အမိန္႔မ်ားကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယာဥ္ေမာင္း အသစ္မ်ားသာမက ယာဥ္ေမာင္းသက္ တမ္း ၾကာျမင့္သူမ်ားကပါ စည္းကမ္းပိုမို ခ်ဳိးေဖာက္လာၾကသျဖင့္ စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ အားလုံးကို ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ ပိတ္သိမ္း အေရးယူမည္ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ႐ုံးမွ ဒုတိယ ရဲမွဴးႀကီး လင္းထြဋ္က ေျပာၾကားသည္။
“စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ ေမာင္းေတြေၾကာင့္ စည္းကမ္းရွိတဲ့ ယာဥ္ေမာင္းေတြကို မနစ္နာေစခ်င္လို႔ အခုလို လုပ္တာပါ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယာဥ္ထိန္းရဲမ်ား၏ ဖမ္းဆီး ခ်လန္ စာအုပ္တြင္ ခ်လန္အ႐ြက္ ၅၀ သာပါရွိၿပီး က်ပ္ ၁၅၀၀ ႏႈန္းျဖင့္ ဖမ္းဆီးပါက တစ္အုပ္လုံးမွ က်ပ္ ခုနစ္ေသာင္းခြဲသာ က်သင့္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ ဒဏ္ေၾကးေၾကာင့္ ဥပေဒကို မထီမဲ့ျမင္ ျပဳသူမ်ား ရွိေနေၾကာင္း အမွတ္ (၆) ယာဥ္ထိန္း တပ္ဖြဲ႕ခြဲမွဴး ႐ုံးမွ ရဲအုပ္ ဝင္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။
လမ္းမေပၚရွိ စည္းကမ္းမဲ့ယာဥ္ ဖမ္းဆီးမႈမ်ားကို ယခင္ကတည္းက ျပဳလုပ္သင့္ၿပီး ယာဥ္ထိန္း ရဲမ်ားကလည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္းရွင္းစြာ ေဆာင္႐ြက္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ကိုယ္ပိုင္ တကၠစီ ယာဥ္ေမာင္းႏွင္ေနသူ ဦးေဇာ္မင္းထြန္းက ဆိုသည္။
“စင္ကာပူလည္း ေရာက္ဖူးပါတယ္။ ဒီထက္ ကားမ်ားေပမယ့္ စည္းကမ္းရွိေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ ဒီမွာအရင္ကတည္းက လူနဲ႔ အေႏွးယာဥ္ေတြကို မနည္း သတိထား ၾကည့္ၿပီး ေမာင္းေနရတာ။ အခုေတာ့ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ မရွိတဲ့ စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ေမာင္းေတြေၾကာင့္ ကားေမာင္းရတာ အဆင္ကို မေျပေတာ့တာ” ဟု ၎က ညည္းတြားသည္။
စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္သည့္ ယာဥ္မ်ားကို ယာဥ္ထိန္း ရဲမ်ားသာမက အစိုးရ ဌာနဆိုင္ရာမွ အရာရွိႀကီးမ်ားအျပင္ ၿမဳိ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကိုပါ မွတ္သား ဖမ္းဆီး ခ်လန္စာအုပ္မ်ား အပ္ႏွံ၍ ဖမ္းဆီးေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕႐ုံးမွ ဒုတိယ ညြန္ၾကား ေရးမွဴး ဦးေအာင္ေက်ာ္စိုးက ေျပာၾကားသည္။
စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္သည့္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား၏ လိုင္စင္ကို အဓိကထား ပိတ္သိမ္းသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ခရီးသည္တင္ လိုင္းကားမ်ားကို လိုအပ္ပါက ယာဥ္လိုင္းကို ပိတ္သိမ္းသည္အထိ အေရးယူသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း မည္သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ မည္ေရြ႕မည္မွ် ပိတ္သိမ္းမည္ကို အတိအက် မသိေသးေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ႐ုံးထံမွ စုံစမ္း သိရွိရသည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈေပါင္း ၂၉၇၉ မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၅၀၆ ဦး ေသဆုံးကာ ၄၄၃၀ ဦး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ယာဥ္တိုက္မႈ စာရင္းမ်ားထက္ ယာဥ္တိုက္မႈ ၈၁၇ မႈ ပိုမိုျဖစ္ပြားၿပီး ေသဆုံးသူ ၃၁ ဦးတို႔ကာ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရရွိသူ ၈၅၈ ဦး ပိုခဲ့သည္။
တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း စည္းကမ္းမဲ့ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားေၾကာင့္ ယာဥ္တိုက္မႈ ၁၂၈၇၅ မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၁၉၄၀၅ ဦး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရကာ လူ ၃၆၀၂ ဦး ေသဆုံးခဲ့သည္ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံး၏ ယာဥ္တိုက္မႈ စာရင္းဇယားမ်ားအရ သိရသည္။
စည္းကမ္းမဲ့ ေမာင္းသူမ်ားေၾကာင့္ စတီယာရင္ကိုင္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား မေခ်ာင္ေတာ့ရန္ စည္းကမ္း တင္းက်ပ္ေတာ့မည္ဟု ဆိုသည္။ ေမာင္းသူကိုသာမက ပိုင္ရွင္ကိုပါ အေရးယူမည္ဟု ထုတ္ျပန္ ထားသည္။
“လိုင္စင္မရွိဘဲ အိမ္စီးကား ေမာင္းေနတဲ့ လူငယ္ေတြ ရွိတယ္။ မိဘပိုင္ ကားဆိုရင္ေတာင္ ပိုင္ရွင္ျဖစ္တဲ့ မိဘကိုပါ ပူးတြဲ အေရးယူမယ္” ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံးက အႀကီးတန္း တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာဆိုေလသည္။
The Voice Myanmar
No comments:
Post a Comment