ေလာပန္ေလာင္း မဟုတ္ေသာ ထာဝရ ေက်ာက္တူးၾကသူမ်ား

Written by  ေဇယ်ာကို (ေတာင္ငူ)

ေတာင္ငူၿမဳိ႕နယ္ အေရွ႕ဘက္ ေလးမိုင္ခန္႔အကြာ ရွမ္း႐ိုးမ ေတာင္တန္းမ်ား၏ ေအာက္ေျခတြင္ ရွိေနၾကသည့္ ရာခ်ီေနေသာ ေက်ာက္က်င္းမ်ားက လကမာၻမ်က္ႏွာ အလား ခ်ဳိင့္ခြက္၊ ခ်ဳိင့္ဝွမ္းမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနသည္။ ေက်ာက္က်င္းေဘးတြင္ ေက်ာက္သယ္ကား မ်ားက အရွိန္ျပင္းစြာ ေမာင္းႏွင္ သြားလာေနၾကသည္။

ထိုေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားသည္ လမ္းတံတား ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားအတြက္ လမ္းခင္းေက်ာက္ အပါအဝင္ ေဆာက္လုပ္ေရးသုံး ေက်ာက္သား အမ်ဳိးမ်ဳိး ထုတ္လုပ္ေပးရာ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္သယ္၊ ေက်ာက္တူးၾကသူ ရာေပါင္းမ်ားစြာက ပူျပင္းေသာ ေနေရာင္ေအာက္တြင္ ပ်ားပန္းခပ္ လႈပ္ရွားေနၾကသည္။ ထိုလုပ္သားမ်ားထဲတြင္ သက္ႀကီး ႐ြယ္အိုမ်ားမွအစ အမ်ဳိးသမီးငယ္ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအဆုံး ပါဝင္ၾကၿပီး သူတို႔မ်က္ႏွာေပၚတြင္ ေခြၽးအလိမ္း လိမ္းက်ေနသည္။ ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုလုံးတြင္ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေထာင္းေထာင္းထေနသည္။
“ကြၽန္မအေမက ေက်ာက္က်င္းထဲမွာ ေက်ာက္ထုရင္း အိမ္ေထာင္က်ခဲ့တယ္။ ဒီမွာပဲ ဆုံးခဲ့တယ္။ ကြၽန္မလည္း ဒီေက်ာက္က်င္းထဲမွာပဲ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မေရာ၊ ကြၽန္မအေမေရာ အိမ္တစ္ေဆာင္ မီးတစ္ေျပာင္နဲ႔ ေနခြင့္ မရခဲ့ဘူး” ဟု ေတာင္ငူၿမဳိ႕နယ္ သေျပလွေက်း႐ြာ ေလးမိုင္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းခြင္မွ အသက္ ၂၂ ႏွစ္အ႐ြယ္ အမ်ဳိးသမီးငယ္က သူ႔ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းကို ေျပာျပသည္။

နံနက္လင္းအားႀကီးခ်ိန္ မွစ၍ ထမင္းခ်ဳိင့္တစ္လုံး လက္တြင္ ဆြဲကိုင္ကာ အိမ္ဟုပင္ ေခၚဆိုရန္ ခက္ခဲေသာ ဝါးပိုးဝါး၊ အင္ဖက္တို႔ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ တဲအိမ္စုကေလးမွ ထြက္လာခဲ့ၿပီး အားႀကိဳးမာန္တက္ မည္မွ်ပင္ အလုပ္လုပ္ေစကာမူ ေက်ာက္က်င္းမွ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ တစ္ရက္တာ အေျခခံ လုပ္အားခမွာ ေငြက်ပ္ ၃၀၀၀ ထက္ မပိုဟု ထိုမိန္းကေလးငယ္က ဆိုသည္။
လမ္းတံတား ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္ေသာ ေက်ာက္က်င္းမ်ားသည္ ရာေပါင္းမ်ားစြာ မိသားစုမ်ား မွီခိုရာ ထမင္းအိုးႀကီး ျဖစ္သကဲ့သို႔ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာ ရွင္သန္ေစသည့္ လုပ္ငန္းခြင္ႀကီး တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
ျခစ္ျခစ္ေတာက္ ပူေနေသာ ေနေရာင္ေအာက္ အမိုးအကာမပါ ဖုန္မႈန္႔မ်ား ေထာင္းထေနေသာ လုပ္ငန္းခြင္သည္ က်န္းမာေရး ႐ႈေထာင့္အရ အလြန္ဆိုး႐ြားေသာ လုပ္ငန္းခြင္ျဖစ္ၿပီး အႏၲရာယ္လည္း အလြန္မ်ားလွေသာ လုပ္ငန္းခြင္တစ္ခု ဆိုလွ်င္လည္း မမွားႏိုင္ေပ။
ေပရာေပါင္းမ်ားစြာ နက္ေသာ ေက်ာက္က်င္းမ်ားထဲမွ ေက်ာက္တုံး ေက်ာက္ခဲမ်ားကို ေျမတူးစက္ႀကီး မ်ားႏွင့္ ေကာ္ထုတ္ကာ ျမင္းေကာင္ေရ ၃၀ မွ ၄၀ ေက်ာ္ရွိ ကူဘိုတာ စက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ခြဲထုတ္၍ ေက်ာက္မ်ား ထုတ္လုပ္ရသည့္ လုပ္ငန္းျဖစ္သည့္အတြက္ အလြန္အႏၲရာယ္ မ်ားလွၿပီး ထိခိုက္ ေသဆုံးမႈမ်ား မၾကာခဏ ဆိုသလို ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္လေက်ာ္ေလာက္ကပဲ ထန္းတပင္ၿမဳိ႕နယ္ ပဲပုပ္႐ြာက အသက္ ၂၀ ေလာက္ပဲ ရွိေသးတဲ့၊ ဆယ္တန္းေျဖဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ မေအးျမခိုင္ဆိုတဲ့ ကေလးမ ေက်ာက္သယ္တုန္းမွာ ေက်ာက္ခြဲစက္ ဝိတ္ဘီးနဲ႔ ႐ိုက္မိလို႔ ဆုံးသြားေသးတယ္” ဟု ေက်ာက္သယ္ အလုပ္သမားတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ေန႔စားခ ေငြက်ပ္ ေထာင္ဂဏန္းမွ်ပင္ ရရွိၾကေသာ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရမႈမ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာ မရွိဘဲ သာမန္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိမႈမ်ားအတြက္ ေက်ာက္က်င္းပိုင္ရွင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျဖရွင္းေပးေလ့ရွိသည္။
ေက်ာက္သယ္ရင္း ေသဆုံးသြားသည့္ မေအးျမခိုင္ ကြယ္လြန္သြားမႈအတြက္ လုပ္ငန္းရွင္ မိသားစုက ေငြက်ပ္ရွစ္သိန္း ေလ်ာ္ေၾကးေပးခဲ့ၿပီး လိုအပ္ေသာ နာေရးကိစၥ အဝဝကိုပါ ကူညီေဆာင္႐ြက္ ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ေသဆုံးမႈမ်ားသည္ လုပ္ငန္းရွင္၏ က႐ုဏာႏွင့္ သနားၾကင္နာမႈေပၚတြင္သာ မူတည္ေနသည္။
ယင္းေဒသတြင္ ေက်ာက္က်င္းမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္တည္လာပုံက ဆန္းၾကယ္လွၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုလက္ထက္ ဆ႒မသဂၤါယနာ တင္ႏိုင္ေရး ကမၻာေအး သာသနာ့လိုဏ္ဂူ တည္ေဆာက္ရန္ လိုအပ္ေသာ ေက်ာက္မ်ား ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ရန္ အတြက္ ယင္းေဒသတြင္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ တည္ေထာင္ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ယင္းေဒသမွ ထြက္ရွိေသာ ေက်ာက္မ်ားကို သာသနာ့ လိုဏ္ဂူ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ လုံးဝ အသုံးမျပဳခဲ့ေပ။
ေက်ာက္က်င္းမ်ားတြင္ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ၾကသူမ်ားသည္ ေတာင္ငူၿမဳိ႕ အနီးတစ္ဝိုက္ ေက်း႐ြာမ်ားမွ ျဖစ္ၿပီး တစ္ေန႔ရရွိသမွ် လုပ္အားခကို တစ္ေန႔ သုံးစြဲၾကရင္း အခ်ိန္ကုန္ၾကကာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရး အနာဂတ္မွာ ေရရာမႈ မရွိေပ။
ေက်ာက္က်င္း လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခ်ိန္က တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ ေက်ာက္က်င္းမ်ားသာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား တစ္ရွိန္ထိုး တိုးပြားခဲ့ၿပီး သေျပလွ ေက်း႐ြာ၊ ေညာင္ပင္လွ ေက်း႐ြာ အနီးအနားတစ္ဝိုက္ ေတာင္ကုန္း ေတာင္တန္းမ်ားႏွင့္ ေျမလြတ္ ေျမ႐ိုင္းမ်ားမက်န္ ေနရာလြတ္ဟူ၍ မျပႏိုင္ေလာက္သည္အထိ ေက်ာက္က်င္းႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ား၏ တဲအိမ္စုေလးမ်ားကို လက္ညႇဳိးထိုးမလြဲ ျမင္ေနရၿပီျဖစ္သည္။
လက္ရွိတြင္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ ရွိလာၿပီး ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ကြက္ စုစုေပါင္း ၃၃၄ ဧကခန္႔ကို ေက်ာက္ခြဲစက္ ေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီ ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။
“ေက်ာက္က်င္းေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ရွိတယ္။ လုပ္သားကေတာ့ ေန႔စားလုပ္သားနဲ႔ ဝန္ထမ္းအင္အား ကိုပါ ထည့္တြက္မယ္ဆို လုပ္သားေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ႏိုင္တယ္” ဟု ေက်ာက္ထုတ္ လုပ္ငန္းခြင္မွ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမား ၃၀၀၀ ေက်ာ္၏ ဘဝရပ္တည္ေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးႏိုင္ရန္ ေတာင္ငူခ႐ိုင္ ေက်ာက္ထုတ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ပထမဦးဆုံး စတင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါအဖြဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးထြန္းသူရိန္ၿငိမ္းက ဆိုသည္။
ယခင္က ေက်ာက္လုပ္သားမ်ား စည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ ရွိခဲ့ၿပီး အဆိုပါအဖြဲ႕သည္ ေငြေၾကး ျပႆနာႏွင့္ လူမႈေရး ျပႆနာမ်ားကိုသာ ညႇိႏိႈင္း ေျဖရွင္းေပးရေလ့ ရွိၿပီး ယခုအခါ ထိုအဖြဲ႕ ပ်က္သြားခဲ့ၿပီျဖစ္ကာ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕ ပူးေပါင္း ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေသာ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္ မ်ားႏွင့္ လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
“သူတို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာ၊ ဘယ္လိုအဖြဲ႕ေတြပဲဖြဲ႕ဖြဲ႕ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေက်ာက္လုပ္သားေတြရဲ႕ ဘဝကေတာ့ နင္းျပားဟာ နင္းျပားပါပဲဗ်ာ” ဟု ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ထက္မနည္း အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ ထန္းတပင္ၿမဳိ႕နယ္၊ ပဲပုပ္ေက်း႐ြာမွ အသက္ ၆၀ အ႐ြယ္ ေက်ာက္ေ႐ြးလုပ္သား ဦးလွက ေျပာၾကားသည္။
ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ေက်ာင္းေနအ႐ြယ္ ကေလးအလုပ္သမားေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီကာ ရွိေနၿပီး အမ်ားစုမွာ မိဘက ေက်ာက္က်င္းတြင္ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ခ်ိန္ လိုက္ပါလာရင္း ပိုက္ဆံ ဝင္ေငြရသည္ကို ျမင္ေတြ႕၍ ေက်ာင္းမေနေတာ့ဘဲ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ ေက်ာက္ေ႐ြးျခင္းႏွင့္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
“အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေလာက္ဆို မိဘနဲ႔ ေက်ာက္ဝင္ ေ႐ြးရင္ေတာင္ တစ္ရက္၂၀၀၀ ေလာက္က ေျပးမလြတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ မိဘကလည္း ေက်ာင္းကို ဘယ္လႊတ္ခ်င္ေတာ့မလဲဗ်ာ” ဟု ေက်ာက္တူး လုပ္သားတစ္ဦးက ေျပာဆိုသည္။
ေက်ာက္က်င္း လုပ္သားမ်ား၏ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ သေျပလွေက်း႐ြာ ေရႊေျမဆီသဘာဝ ေျမၾသဇာ စက္႐ုံေဟာင္း တစ္ခုတြင္ မူလတန္းေက်ာင္းခြဲ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ္လည္း ေက်ာင္းတက္သည့္ ကေလးငယ္ ရွားပါးလွေၾကာင္း သေျပလွေက်း႐ြာ ဇြဲမာန္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္ပိုင္ရွင္ ဦးေအးလြင္က ေျပာၾကားသည္။
“သားက ထန္းတပင္ၿမဳိ႕နယ္ ပဲပုပ္ေက်း႐ြာမွာ ေနတယ္။ ငါးတန္းနဲ႔ ေက်ာင္းထြက္ခဲ့တာပါ။ အခု ေက်ာက္ေ႐ြးတဲ့ အလုပ္က တစ္ရက္ကို ၂၅၀၀ ေလာက္ရပါတယ္။ ရတာအကုန္သားမိဘကို ေပးရတာေပါ့။ ညီမေလးေတြလည္း ရွိေသးတယ္ေလ” ဟု ထန္းတပင္ၿမဳိ႕ ပဲပုပ္ေက်း႐ြာမွ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ေက်ာက္က်င္းမ်ားတြင္ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အ႐ြယ္ ေမာင္ေဝယံၿဖဳိးက ဆိုသည္။
ေတာင္ငူၿမဳိ႕နယ္ (၄) မိုင္ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္း မ်ားသည္ တပ္မေတာ္အစိုးရေခတ္ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေက်ာက္လုပ္ငန္းရွင္ အမ်ားစု ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝလာခဲ့ေၾကာင္း လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးၾကည္ေသာင္းက ဆိုသည္။
လက္ရွိ အေျခအေနတြင္မူ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး အတြင္း စီမံကိန္းဝင္ လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား မရွိေတာ့ျခင္း၊ ေခတ္မီစက္ပစၥည္းမ်ား အသုံးျပဳေသာ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ရွိလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေဒသခံ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွာ စီးပြားေရးအရ ယွဥ္ၿပဳိင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့သျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္ဘဝမွ လက္ေဝခံ ဘဝမ်ားကို ေရာက္ရွိသြားခဲ့ၾကသည္ဟု ေဒသခံ ေက်ာက္ခြဲစက္ လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္တစ္ဦးက ေျပာဆိုသည္။
ယခုႏွစ္ ပြင့္လင္းရာသီသို႔ ေရာက္ရွိၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း အိမ္ေဆာက္ပစၥည္း ေစ်းကြက္တြင္ ဝယ္လိုအား ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ လမ္းတံတား စီမံကိန္းမ်ား၏ ဝယ္လိုအား ေလ်ာ့နည္းလာသည့္အျပင္ အရည္အေသြးနိမ့္ ေက်ာက္ဝါ ေက်ာက္မ်ားကိုသာ ဝယ္ယူေနသည့္အတြက္ ေက်ာက္ဝါတင္ပို႔မႈသာ အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
ေတာင္ငူၿမဳိ႕ ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွ တစ္ရက္လွ်င္ ေက်ာက္က်င္းေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ရန္ကုန္၊ ပဲခူးၿမဳိ႕ႀကီးတို႕ရွိ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး ပဲႏြယ္ကုန္း ၿမဳိ႕နယ္ရွိ လမ္း တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းခြင္မ်ားသို႔ တင္ပို႔ ေရာင္းခ်ေနေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
ညေန ၅ နာရီေက်ာ္လာခ်ိန္ ေက်ာက္က်င္း လုပ္သားေပါင္း ၃၀၀၀ ခန္႔သည္ တစ္ေန႔တာ လုပ္အားခမ်ား ထုတ္ယူၾကရင္း ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကသည္။ မိမိတို႔ ရရွိလာေသာ လုပ္အားခ ေငြေၾကးျဖင့္ အေျခခံ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ငါးပိတို႔ ဝယ္ကာ ခ်က္ျပဳတ္ရန္ ျပင္ဆင္ၾကရင္း အလုပ္သမား မိသားစုမ်ား ေနထိုင္ရာ တဲစုေလးမ်ားထံမွ ရယ္ေမာသံတို႔ ၾကားေနရသည္။
ညနက္လာခ်ိန္တြင္ ဖေယာင္းတိုင္မီး လဲ့ေနေသာ တဲစုကေလးမ်ား ေမွာင္မိုက္သြားၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္ တစ္ခုလုံး တိတ္ဆိတ္သြားကာ ခြန္အားျဖင့္ ႐ုန္းကန္ လႈပ္ရွားရမည့္ မနက္ျဖန္ေပါင္း မ်ားစြာ အတြက္ ေက်ာက္တူးသမားတို႔ အနားယူ အိပ္စက္သြားၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

The Voice Myanmar