အေမရိကန္၊ ေနာ္ေ၀ႏႇင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ စတင္ေျဖေလ်ာ့၊ ဥေရာပသမဂၢအေနျဖင့္လည္း ေျဖေလ်ာ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္စီစဥ္ေန

ျမန္မာႏုိင္ငံေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည္႕ အေရးယူပိတ္ဆုိ့မႈအခ်ဳိ့ကုိ စတင္ေျဖေလ်ာ႕ရန္ ၾသစေၾတးလ်မႇ တရား၀င္ထုတ္ျပန္မႈတစ္ခု ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို အေမရိကန္၊ ေနာ္ေ၀ႏႇင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔ စတင္ေျဖေလ်ာ့ၿပီး ဥေရာပသမဂၢအေနျဖင့္လည္း ေျဖေလ်ာ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္လမ်ား၌ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲႏႇင့္ အျခားတိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္မ်ားကို ျမင္ေတြ႕ရၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အဆင့္ငါးဆင့္ျဖင့္ တုံ့ျပန္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ဧၿပီလ ၄ ရက္ေန့တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''ကြၽန္မတို့ဘက္က ေရႇ႕ဆက္လႇမ္းဖို႔ ျပင္ဆင္ၿပီးပါၿပီ။ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ မၾကာခင္မႇာ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ရန္ကုန္မႇာထားရႇိသြားဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူသြားပါမယ္။ အဲဒီေနာက္မႇာေတာ့ ကြၽန္မတို႔ဘက္က အဆိုတင္သြင္းသူကို တရား၀င္ ေၾကညာပါမယ္။ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမႇာ USAID ကိုယ္စားလႇယ္အဖြဲ႕ကို ထားရႇိၿပီး ကုလသမဂၢဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ရဲ႕ ပုံမႇန္  ႏိုင္ငံတြင္း လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အကူအညီေပးသြားပါမယ္။ တတိယအဆင့္အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကေန က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအထိ အေမရိကန္ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းေတြက  ျပည္တြင္းမႇာရႇိတဲ့ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းေတြကေန အက်ဳိးအျမတ္မယူဘဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေစဖို႔ပါပဲ။ စတုတၴအဆင့္အေနနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႕၀င္တခ်ဳိ႕နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလႇယ္ေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးသြားဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ပဥၥမအဆင့္ကေတာ့ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈေတြကို အရႇိန္အဟုန္ျမႇင့္ေပးဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ဘ႑ာေရး၀န္ေဆာင္မႈေတြနဲ့ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြအေပၚ ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြကို စိစစ္ၿပီး ေလ်ာ့ခ်ေပးသြားပါမယ္။ ဒီလို သမိုင္း၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမႇာ လမ္းမႇားေပၚမႇာပဲ ဆက္ရႇိေနေသးတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြ အေပၚထားရႇိတဲ့ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ ကန့္သတ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ဆက္လက္ထားရႇိသြားမႇာ ျဖစ္ပါတယ္''ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ၿပီဟု ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Jonas Gahr Stoere က ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သုိ႔ရာတြင္ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈကိုမူ ဆက္လက္ပိတ္ပင္ထားဦး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔အတူ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကလည္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေရးကို ေထာက္ခံအားေပးသည့္ အေနျဖင့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ေျဖေလ်ာ့ေပးရန္ႏႇင့္ ျမန္မာႏႇင့္ ပံုမႇန္ကုန္သြယ္ေရး ျပန္လုပ္သြားရန္ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန့က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေဘာ့ကားႏႇင့္ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ခရိတ္ခ္ အီမာဆန္တို႔က ၾသစေၾတးလ်အစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း ႏႇင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရႇိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနမႈေတြကို ေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆိုပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ေဘာ့ကားက''ကြၽန္ေတာ္တိုရဲ႕ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေလ်ာ့ခ်ေပးၿပီး ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ဖို႔ အားေပးျခင္းအားျဖင့္ အခုခ်ိန္ ျမန္မာျပည္မႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးအေျပာင္း အလဲေတြကို ပိုမို ခရီးေရာက္ေစပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္ေတြ႕က်က် ပံ့ပိုးကူညီေပးဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔မႇာ တာ၀န္ရႇိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအေျပာင္းအလဲေတြကို အေျချပဳၿပီး ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ တိုးတက္ေစမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြ ေရရႇည္ျဖစ္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ့ အေနနဲ့ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြ ပိုလုပ္သြားမယ္'' ဟု ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံက ေျဖေလ်ာ့ေပးလိုက္သည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕မႇာ ေငြေရးေၾကးေရးႏႇင့္ ခရီးသြားလာခြင့္ ဆိုင္ရာပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇတာ၀န္ရႇိသူ စုစုေပါင္း ၃၉၂ ဦးထဲက ၂၆၀ ေက်ာ္ကို ဖယ္ရႇားေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ ဘက္ အရာရႇိမ်ား အပါအ၀င္ဆက္ၿပီး အေရးယူထားသူ ၁၃၀ ဦးခန္႔သာ က်န္ရႇိေတာ့ေၾကာင္းႏႇင့္ ဖယ္ရႇားေပးလိုက္သူမ်ားထဲတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏႇင့္အတူ အစုိးရအဖြဲ႔ႏႇင့္ လႊတ္ေတာ္ထဲမႇ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလိုလားသူမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားကာလက္နက္ ေရာင္းခ်မႈကိုမူ ဆက္လက္ၿပီး ပိတ္ပင္ထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏႇင့္ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈမ်ား အနက္အခ်ဳိ႕ကို ဆိုင္းငံ့သင့္ေၾကာင္း ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ ေန႔က ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ထို့ျပင္ ဥေရာပသမဂၢကလည္း လာမည့္ ဧၿပီလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ျပန္လည္ သုံးသပ္ရန္ ရႇိေနၿပီး အခ်ဳိ႕ေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို ေျဖေလ်ာ့ရန္ ရႇိေနေၾကာင္း သတင္းမ်ားထြက္ ေပၚေနသည္။ သို့ရာတြင္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မည္မ်ကို ဖယ္ရႇားသင့္သည္၊ မသင့္သည္ႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ၂၇ ႏိုင္ငံမ်ား အၾကား အျမင္ကြဲျပားမႈမ်ားလည္း ရႇိေနသည္။ ဥေရာပသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူ ပိတ္ဆို့မႈအားလုံးသည္ လာမည့္  ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန့တြင္ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးမည္ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သုိ့ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို စတင္ ေျဖေလ်ာ့ေပးေနမႈႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္းရႇိ  လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလႇယ္မ်ား၊ ပညာရႇင္မ်ားကလည္း ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကၿပီး အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မ်ားကို ခ်က္ခ်င္း႐ုပ္သိမ္းေပးရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကသည္။ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလႇယ္ ဦးသိန္းညြန္႔က ''အီးယူအပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈဟာ ျပည္သူကို အဓိကထိခိုက္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္မႇာ ေပၚေပါက္လာမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီးမႇ sanctions ကို အလုံးစုံ ႐ုပ္သိမ္းမယ္၊ ပုံသဏၭာန္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ထားမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူေတြ အဓိကနစ္နာမယ္။ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို မႇန္မႇန္ကန္ကန္၊ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ၾကဖို႔အတြက္ sanctions က အေပး အယူသေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ႔နည္းပေပ်ာက္ဖို႔ဆိုရင္ sanctions ကို ခ်က္ခ်င္း႐ုပ္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ ယူ ဆပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြကေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းသြားရမႇာပဲ။ အခုခ်ိန္မႇာ တခ်ဳိ႕ကို ႐ုပ္သိမ္းသြားျပီး တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေနအထားမႇာ ရႇိေနတယ္။ အားလံုး ႐ုပ္သိမ္းဖို႔အတြက္ အဆင့္တစ္ဆင့္၊ ႏႇစ္ဆင့္ေလာက္ပဲ လိုေတာ့မယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ ရက္ ၆၀ မျပည့္ေသးေပမယ့္လည္း ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမႇာအႏိုင္ရတဲ့ NLD ကို ဧၿပီ ၂၃ မႇာ စမယ့္ လႊတ္ေတာ္ပံုမႇန္အစည္းအေ၀းကို တက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားတာ၊ NLD မႇတ္ပံုတင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမႇာ ၀င္ၿပိဳင္ေစတာေတြဟာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈ ႐ုပ္သိမ္းေရးနဲ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အခင္းအက်င္းေတြျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး အစ္မ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္) ကလည္း သူ့ရဲ႕ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးခရီးေတြမႇာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြ လိုတယ္လို့ ေျပာထားတာေတြ ရႇိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တဲ့အခါ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြက တိုက္႐ိုက္အေနအထားနဲ႔ ၀င္လာမႇာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ IMF တို့၊ World Bank  တို့ Stock လုပ္ငန္းေတြ အဲဒါေတြက တစ္ဆင့္၀င္လာမႇာ။ အခုခ်ိန္မႇာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို တခ်ဳိ႕႐ုပ္သိမ္းေပးၿပီး တခ်ဳိ႕ရပ္ေပးတယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတဲ့ အေနအထားပါ။ တစ္ခု သိထားလို႔ရတာက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈ ဆိုတာ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒ ပဲ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီက ဒီမူ၀ါဒကို မလိုက္နာရင္လည္း ျဖစ္တယ္။ အရင္ကလည္း Coca Cola တို့၊ Total တို့ေတြ ဒီ ႏိုင္ငံထဲ လာခဲ့ဖူးတာပဲ။ ရႇယ္ယာရႇင္ ေတြက ကန့္ကြက္လို႔၊ သူတို႔အတြက္ အမႇန္တကယ္ အက်ဳိးမရႇိလို႔သာလ်င္ သူတို့ ျပန္ထြက္သြားၾကတာပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုခ်ိန္မႇာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ရပ္နားထားတယ္ ဆိုရင္ပဲ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို လာလို႔ရပါၿပီ။ ဒါေတြဟာ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာလို႔ျမင္တယ္'' ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလႇယ္ ဦးၾကည္ျမင့္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ကိုျမေအး (၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္)က ''ဘယ္ႏိုင္ငံမႇာ မဆိုပါ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ လုပ္တာကို ကြၽန္ေတာ္လည္း ႏႇစ္သက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဖြင့္လိုက္တဲ့အခါ ဒီလိုဖြင့္လိုက္မႈဟာ သန္းေပါင္း ၆၀ ေသာ ျပည္သူလူထုဆီကို ေရာက္ႏိုင္မႇာလား၊ အေျခခံလူတန္းစားေတြဆီကို ေရာက္ႏိုင္မႇာလား။ အဲဒါေတြကို ျပန္ၾကည့္ရမႇာပါ။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့မႈေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို့လည္း ဖြင့္ေစခ်င္ပါတယ္။ အကုန္လံုး မဟုတ္ေတာင္ ပညာေရးနဲ့ က်န္းမာ ေရးက႑ေတြမႇာ ထိေရာက္မႈရႇိေအာင္ ဖြင့္ေစခ်င္တယ္။ တျခားတစ္ဖက္မႇာလည္း အစိုးရအဖြဲ႕အေနနဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးကိစၥေတြမႇာ ဘတ္ဂ်က္ကိုတိုး သံုးေစခ်င္တယ္။ က်န္တဲ့ အဆင့္ေတြကိုလည္း တစ္ဆင့္ခ်င္းလာခဲ့ပါ။ တိုင္းရင္းသား အေရး ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမႇာလည္း သူတို့ယံုၾကည္တဲ့သူနဲ့ ေျပလည္ေအာင္ ညႇိႏိႈင္းၿပီး လုပ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ KNU နဲ႔ေတာင္ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေသးတာပါ။ က်န္တဲ့သူေတြနဲ႔လည္း ေျပလည္ေအာင္လုပ္ႏိုင္မယ့္ သူေတြနဲ့ အစားထိုးၿပီး လုပ္ေပးပါလို႔ အစိုးရကို ကြၽန္ေတာ္က တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ပါေမာကၡေဒၚလႇျမင့္က ''ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမႇာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြအရ  ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ခ်မႇတ္ထားတဲ့ အေမရိကန္၊ အီးယူ၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတုိ့က ေျဖ ေလ်ာ့ေပးဖုိ့ ျပင္ဆင္လာၾကပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒါကအစပဲရႇိေသးတယ္။ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ႏုိင္သြားတဲ့အတြက္ ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ျပန္ေျဖေလ်ာ့ေပးမႇာ မႇန္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံက ၀ုန္းဆုိခ်က္ခ်င္းႀကီးေျပာင္း လဲသြားမႇာမဟုတ္ဘူး။ ေမႇာ္ႀကိမ္လံုးနဲ့ တုိ႔လုိက္သလုိ ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲ သြားမႇာမဟုတ္ဘူး။ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ႐ုပ္လုိက္လုိ႔ ဆီကုိ ေရခ်ဳိး ေဆး႐ုိးမီးလႈံ အေျခအေနျဖစ္မႇာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။  ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အေနအထား ဒီလုိျဖစ္ ေနတာ အေၾကာင္းအခ်က္ မ်ားစြာရႇိတယ္။ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြမႇာလည္း အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာရႇိတယ္။ ခ် မႇတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး စည္းစနစ္နဲ့ အလုပ္လုပ္တဲ့ႏုိင္ငံေတြ လည္းျဖစ္ေတာ့ ဒီက ေျပာင္းလဲတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြအလုိက္ ဘယ္ေလာက္ထိ ျပန္ေလ်ာ့မယ္ဆုိတာ သူတုိ႔ပဲသိမႇာပါ။ ကမၻာမႇာ ျမန္မာကုိ မသိသူ ရႇိေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ကုိ မသိသူ မရႇိေလာက္ဘူး။ အခုႏုိင္ငံေရးမႇာ သူဒီေလာက္ထိပါ၀င္ ခြင့္ရလာတဲ့အတြက္ အဲဒီရဲ႕တန္ျပန္ သက္ေရာက္မႈကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ခံစားရမႇာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာခင္မႇာပဲ အဓိကက်တဲ့ ပိတ္ဆုိ့မႈေတြ ျပန္ေျဖ ေလ်ာ့တာမ်ဳိး ျဖစ္လာမယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္''ဟု သုံးသပ္ခဲ့သည္။ ပါေမာကၡ ေဒၚရီရီျမင့္ကလည္း ''အခုအစပဲရႇိပါေသးတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ အီးယူေရာ ဂ်ပန္ပါ တခ်ဳိ႕ကုိ ျပန္ေျဖေလ်ာ့ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ကုိ ဆက္ေစာင့္ၾကည့္ဦးမယ့္ သေဘာရႇိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ဆက္ၿပီး လုပ္ျပရဦးမယ္။ အေမရိကန္ထက္ အီးယူနဲ႔ ဂ်ပန္က ပုိၿပီး လုိက္လုိက္ေလ်ာေလ်ာ ရႇိႏုိင္တယ္။ ဘယ္ေျဖေလ်ာ့မႈပဲျဖစ္ျဖစ္ တုိင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ပါေမာကၡဦးေမာ္သန္းက ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့လာသည္ႏႇင့္အမွ် ႏုိင္ငံအတြင္း၌ ျပည္တြင္းျပည္ပ စီးပြားေရးပေလယာမ်ား မ်ားလာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ အစုိးရပုိင္းက စီးပြားေရးယႇဥ္ၿပိဳင္မႈမ်ားအၾကားတြင္ သန့္ရႇင္းေအာင္၊ တရားမွ်တေအာင္၊ သင့္ေတာ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း ရႇိရန္လည္း လုိပါေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္လည္း ေခတ္စနစ္အမ်ဳိးမ်ဳိးၾကား၌ လုပ္ဖူးသလုိ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံမ်ဳိးစံုတြင္ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ လုပ္ခဲ့ဖူးၾကသည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဥပေဒမ်ား၊ အခြန္မ်ား၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားၾကားတြင္ လႇည့္ႏုိင္ ပတ္ႏုိင္ၾက၍ အစုိးရက ႏုိင္ငံႏႇင့္ ျပည္သူလူထု မထိခုိက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ၏ တုံ့ျပန္မႈမ်ားႏႇင္႕ပတ္သက္သည္႕ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနမ်ား ဥေရာပသမဂၢ - ဥေရာပသမဂၢသည္ ၁၉၉၆ ခုႏႇစ္တြင္ တင္းက်ပ္ေသာ အေရးယူမႈမ်ားဟု ေခၚေ၀ၚေသာ ဥေရာပသမဂၢ၀င္ႏုိင္ငံမ်ားမႇ လက္နက္မ်ား၊ ျပည္တြင္းတြင္ ဖိႏႇိပ္ေရးအတြက္ သံုးႏိုင္ေသာကိရိယာမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လႊဲေျပာင္းမႈ၊ ေရာင္းခ်မႈ၊ ေပးပို့မႈမ်ား ကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - သစ္ထုတ္လုပ္ေရး၊ သတၲဳႏႇင့္ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရးတုိ႔ႏႇင့္ဆုိင္ေသာ ကိရိယာမ်ား၊ ဘ႑ာေရးႏႇင့္ နည္းပညာဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား တင္ပို႔မႈကို ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ခဲ့ၿပီး ယင္းတုိ႔ကို တင္သြင္းျခင္းကိုလည္း ကန္႔သတ္ခဲ့သည္။ ယင္းက႑မ်ားရႇိ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားႏႇင့္ ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံမ်ားမႇ ကုမၸဏီမ်ား၊ အဖြဲ့အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကိုလည္း ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ စြမ္းအင္ ႏႇင့္ ခရီးသြားလာေရးကဲ့သို႔ေသာ က႑မ်ားမႇာမူ မပါ၀င္ခဲ့ေပ။ - ဒီမိုကေရစီေရး၊ သန္႔ရႇင္းေသာ အစိုးရျဖစ္ေရး၊ အက်ပ္အတည္း ေျဖရႇင္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးတို႔မႇအပ အျခားက႑မ်ားတြင္ အကူအညီမ်ားေပးအပ္ျခင္းကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ဳိ႕ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ျမန္မာထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမႇ ၈၇ ဦး အေပၚ ဗီဇာပိတ္ပင္ထားျခင္းကို ယာယီ႐ုပ္သိမ္းခဲ့သည္။ သို့ရာတြင္ ၄င္းတုိ႔ႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ မိသားစုမ်ား၏ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ား ထိန္းသိမ္းထားျခင္းကုိမူ ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အကူအညီေပးေရး အစီအစဥ္မ်ားႏႇင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား တုိးျမႇင့္ႏိုင္ေရး ကိုယ္စားလႇယ္႐ံုးဖြင့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ - ႏႇစ္ႏႇစ္ၾကာျမင့္မည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အကူအညီေပးမႈ အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ ယူ႐ိုသန္း ၁၅၀ တန္ဖိုးရႇိ အစီအစဥ္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ၂၃ ရက္ ေန႔တြင္ လူဇင္ဘတ္ႏုိင္ငံ၌ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား ေတြ႕ဆံုကာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ထပ္မံေျဖေလ်ာ့ရန္ ေဆြးေႏြးၾကမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမႇ လူ ၅၀၀ နီးပါးႏႇင့္သီးျခား က႑ႏႇင့္ လုပ္ငန္း ၉၀၀ နီးပါး၏ ဥေရာပရႇိ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္းကို ယင္းေဆြးေႏြးမႈတြင္ ဖယ္ရႇားေပးဖြယ္ရႇိေနသည္။ - ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းက ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ယာယီဖယ္ရႇားေရးကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ထားသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု - ၁၉၉၇ ခုႏႇစ္တြင္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား (သို့မဟုတ္) အဖြဲ့အစည္းမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈအသစ္မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - Burma Freedom and Democracy Act of 2003 အရ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇ တင္ပို႔မႈအားလံုး၊ ဘ႑ာေရး ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္မႈႏႇင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းအားလံုးကို ကန္႔သတ္ခဲ့သလုိ  ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရႇိ ဘ႑ာေရးအဖြဲ့ အစည္းမ်ားႏႇင့္ ျမန္မာအစိုးရထိပ္တန္း  ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း၏ အေမရိကန္ရႇိ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏႇင့္ ဗီဇာကန္႔သတ္ျခင္းမ်ားကို ထပ္တုိးခဲ့သည္။ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားႏႇင့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းႏႇင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းတြင္ ပါ၀င္သူ မည္သူမဆို၊ ယခင္စစ္အစိုးရကို ေထာက္ပံ့ေပးသူ မည္သူမဆုိအေပၚ အေမရိကန္ရႇိ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ -၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ျပန္လည္ထားရႇိေရး စီစဥ္ေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္  ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမႇ နည္းပညာ ပိုင္းဆိုင္ရာ အကူအညီႏႇင့္ ေလ့လာသံုးသပ္ေရး အစီအစဥ္မ်ား ေပးအပ္ေရးကို အကူအညီေပးႏုိင္ရန္ ပိတ္ပင္မႈ အခ်ဳိ႕ကို ဖယ္ရႇားေပးခဲ့သည္။ ။ - ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား အၿပီးတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဟီလာရီကလင္တန္က အေရးယူပိတ္ဆုိ့မႈမ်ား စတင္ေျဖေလ်ာ့ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ျမန္မာအရာရႇိမ်ား အေမရိကန္သို့ လြယ္ကူစြာ လာေရာက္ႏုိင္ေရးမႇ စတင္မည္ျဖစ္ၿပီး ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈကို ပိတ္ပင္ထားမႈအား ေျဖေလ်ာ့ေပးမည္ျဖစ္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေမရိကန္က အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကုန္သြယ္ေရးႏႇင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး႐ံုး ဖြင့္လႇစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းပါ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ - သမုိင္း၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဆန့္က်င္ေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏႇင့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားေပၚတြင္မူ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဆက္လက္ထားရႇိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ၾသစေၾတးလ် - ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ ေအာက္တိုဘာလက  ၾသစေၾတးလ်သည္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ပိုင္းႏႇင့္ ၄င္းတုိ့၏ အေပါင္းအပါမ်ား၊ ေထာက္ခံသူမ်ား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို့ခဲ့သည္။ ဘ႑ာေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ အပါအ၀င္ ဘ႑ာေရးအရ ခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား၊ ဗီဇာႏႇင့္ ခရီးသြားလာမႈမ်ားကိုပါ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ လက္နက္တင္ပို႔မႈႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ပိတ္ပင္ထားခဲ့သည္မႇာ ၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္သည္။ -၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာသမၼတႏႇင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္ ၂၀၀ ေက်ာ္အား ဘ႑ာေရးႏႇင့္ ခရီးသြားလာမႈ ပိတ္ပင္ထားျခင္းအား ႐ုပ္သိမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾက ညာခဲ့သည္။ သို့ရာတြင္ စစ္ဘက္ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ႏႇင့္ လူ့ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး သံသယရႇိခံရသူ ၁၃၀ ခန္႕ကို ပိတ္ပင္မႈတြင္ ဆက္လက္ထားရႇိမည္ ျဖစ္သည္။ ေနာ္ေ၀ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈမ်ားကို ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ေၾကာင္း ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ လက္နက္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈကိုမူ ဆက္လက္ပိတ္ပင္ထားမည္ ျဖစ္သည္။ ကေနဒါ - ၁၉၈၈ ခုႏႇစ္ကတည္းက ကေနဒါသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လက္နက္တင္ပို႔မႈကို ပိတ္ပင္ထားခဲ့ၿပီး လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ားမႇအပ မည္သည့္ ကုန္ပစၥည္းကိုမွ် မတင္ပို့ရန္ ပိတ္ပင္ထားခဲ့ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီမ်ားကိုလည္း ရပ္ဆုိင္းခဲ့သည္။ - ယခင္အစိုးရ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ပစ္မႇတ္ထား ပိတ္ဆို့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။၂၀၀၇ ခုႏႇစ္တြင္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေသာ အေရးယူပိတ္ဆုိ႕မႈမ်ား ထပ္မံျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ကေနဒါႏုိင္ငံမႇ လူပုဂၢိဳလ္ႏႇင့္ အဖြဲ့အစည္းမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ၊ ျမန္ မာႏုိင္ငံမႇ တင္သြင္းမႈတုိ့ကို ပိတ္ပင္ခဲ့ သလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘ႑ာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားေပးျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ခဲ့ၿပီး အစိုးရထိပ္တန္းအရာရႇိမ်ား၊ အစိုးရႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏႇင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ကေနဒါရႇိ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္မူ ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂြၽန္ဘာ့ဒ္က ကေနဒါသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆုိ့မႈမ်ားကို ျပင္ဆင္ရန္ (သို့မဟုတ္) အဆံုးသတ္ရန္ စဥ္းစား သံုးသပ္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ကိုးႏႇစ္ၾကာ ရပ္ဆိုင္းထားေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အကူအညီမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္မည္ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ျမန္မာႏုိင္ငံေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည္႕ အေရးယူပိတ္ဆုိ့မႈအခ်ဳိ့ကုိ စတင္ေျဖေလ်ာ႕ရန္ ၾသစေၾတးလ်မႇ တရား၀င္ထုတ္ျပန္မႈတစ္ခု ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို အေမရိကန္၊ ေနာ္ေ၀ႏႇင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔ စတင္ေျဖေလ်ာ့ၿပီး ဥေရာပသမဂၢအေနျဖင့္လည္း ေျဖေလ်ာ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္လမ်ား၌ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲႏႇင့္ အျခားတိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္မ်ားကို ျမင္ေတြ႕ရၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အဆင့္ငါးဆင့္ျဖင့္ တုံ့ျပန္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ဧၿပီလ ၄ ရက္ေန့တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''ကြၽန္မတို့ဘက္က ေရႇ႕ဆက္လႇမ္းဖို႔ ျပင္ဆင္ၿပီးပါၿပီ။ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ မၾကာခင္မႇာ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ရန္ကုန္မႇာထားရႇိသြားဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူသြားပါမယ္။ အဲဒီေနာက္မႇာေတာ့ ကြၽန္မတို႔ဘက္က အဆိုတင္သြင္းသူကို တရား၀င္ ေၾကညာပါမယ္။ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမႇာ USAID ကိုယ္စားလႇယ္အဖြဲ႕ကို ထားရႇိၿပီး ကုလသမဂၢဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ရဲ႕ ပုံမႇန္  ႏိုင္ငံတြင္း လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အကူအညီေပးသြားပါမယ္။ တတိယအဆင့္အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကေန က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအထိ အေမရိကန္ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းေတြက  ျပည္တြင္းမႇာရႇိတဲ့ ပုဂၢလိကအဖြဲ႕အစည္းေတြကေန အက်ဳိးအျမတ္မယူဘဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေစဖို႔ပါပဲ။ စတုတၴအဆင့္အေနနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႕၀င္တခ်ဳိ႕နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလႇယ္ေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးသြားဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ပဥၥမအဆင့္ကေတာ့ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈေတြကို အရႇိန္အဟုန္ျမႇင့္ေပးဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ဘ႑ာေရး၀န္ေဆာင္မႈေတြနဲ့ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြအေပၚ ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြကို စိစစ္ၿပီး ေလ်ာ့ခ်ေပးသြားပါမယ္။ ဒီလို သမိုင္း၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမႇာ လမ္းမႇားေပၚမႇာပဲ ဆက္ရႇိေနေသးတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြ အေပၚထားရႇိတဲ့ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ ကန့္သတ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ဆက္လက္ထားရႇိသြားမႇာ ျဖစ္ပါတယ္''ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ၿပီဟု ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Jonas Gahr Stoere က ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သုိ႔ရာတြင္ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈကိုမူ ဆက္လက္ပိတ္ပင္ထားဦး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႔အတူ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကလည္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေရးကို ေထာက္ခံအားေပးသည့္ အေနျဖင့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ေျဖေလ်ာ့ေပးရန္ႏႇင့္ ျမန္မာႏႇင့္ ပံုမႇန္ကုန္သြယ္ေရး ျပန္လုပ္သြားရန္ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန့က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေဘာ့ကားႏႇင့္ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ခရိတ္ခ္ အီမာဆန္တို႔က ၾသစေၾတးလ်အစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း ႏႇင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရႇိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနမႈေတြကို ေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆိုပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ေဘာ့ကားက''ကြၽန္ေတာ္တိုရဲ႕ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေလ်ာ့ခ်ေပးၿပီး ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ဖို႔ အားေပးျခင္းအားျဖင့္ အခုခ်ိန္ ျမန္မာျပည္မႇာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးအေျပာင္း အလဲေတြကို ပိုမို ခရီးေရာက္ေစပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္ေတြ႕က်က် ပံ့ပိုးကူညီေပးဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔မႇာ တာ၀န္ရႇိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအေျပာင္းအလဲေတြကို အေျချပဳၿပီး ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ တိုးတက္ေစမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြ ေရရႇည္ျဖစ္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ့ အေနနဲ့ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြ ပိုလုပ္သြားမယ္'' ဟု ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံက ေျဖေလ်ာ့ေပးလိုက္သည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕မႇာ ေငြေရးေၾကးေရးႏႇင့္ ခရီးသြားလာခြင့္ ဆိုင္ရာပိတ္ဆို႔ အေရးယူထားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇတာ၀န္ရႇိသူ စုစုေပါင္း ၃၉၂ ဦးထဲက ၂၆၀ ေက်ာ္ကို ဖယ္ရႇားေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ ဘက္ အရာရႇိမ်ား အပါအ၀င္ဆက္ၿပီး အေရးယူထားသူ ၁၃၀ ဦးခန္႔သာ က်န္ရႇိေတာ့ေၾကာင္းႏႇင့္ ဖယ္ရႇားေပးလိုက္သူမ်ားထဲတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏႇင့္အတူ အစုိးရအဖြဲ႔ႏႇင့္ လႊတ္ေတာ္ထဲမႇ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလိုလားသူမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားကာလက္နက္ ေရာင္းခ်မႈကိုမူ ဆက္လက္ၿပီး ပိတ္ပင္ထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏႇင့္ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈမ်ား အနက္အခ်ဳိ႕ကို ဆိုင္းငံ့သင့္ေၾကာင္း ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ ေန႔က ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ထို့ျပင္ ဥေရာပသမဂၢကလည္း လာမည့္ ဧၿပီလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ျပန္လည္ သုံးသပ္ရန္ ရႇိေနၿပီး အခ်ဳိ႕ေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို ေျဖေလ်ာ့ရန္ ရႇိေနေၾကာင္း သတင္းမ်ားထြက္ ေပၚေနသည္။ သို့ရာတြင္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မည္မ်ကို ဖယ္ရႇားသင့္သည္၊ မသင့္သည္ႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ၂၇ ႏိုင္ငံမ်ား အၾကား အျမင္ကြဲျပားမႈမ်ားလည္း ရႇိေနသည္။ ဥေရာပသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူ ပိတ္ဆို့မႈအားလုံးသည္ လာမည့္  ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန့တြင္ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးမည္ျဖစ္သည္။ထိုကဲ့သုိ့ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို စတင္ ေျဖေလ်ာ့ေပးေနမႈႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္းရႇိ  လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလႇယ္မ်ား၊ ပညာရႇင္မ်ားကလည္း ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကၿပီး အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မ်ားကို ခ်က္ခ်င္း႐ုပ္သိမ္းေပးရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကသည္။ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလႇယ္ ဦးသိန္းညြန္႔က ''အီးယူအပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈဟာ ျပည္သူကို အဓိကထိခိုက္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏႇစ္မႇာ ေပၚေပါက္လာမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီးမႇ sanctions ကို အလုံးစုံ ႐ုပ္သိမ္းမယ္၊ ပုံသဏၭာန္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ထားမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူေတြ အဓိကနစ္နာမယ္။ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို မႇန္မႇန္ကန္ကန္၊ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ၾကဖို႔အတြက္ sanctions က အေပး အယူသေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ႔နည္းပေပ်ာက္ဖို႔ဆိုရင္ sanctions ကို ခ်က္ခ်င္း႐ုပ္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ ယူ ဆပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြကေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းသြားရမႇာပဲ။ အခုခ်ိန္မႇာ တခ်ဳိ႕ကို ႐ုပ္သိမ္းသြားျပီး တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အေနအထားမႇာ ရႇိေနတယ္။ အားလံုး ႐ုပ္သိမ္းဖို႔အတြက္ အဆင့္တစ္ဆင့္၊ ႏႇစ္ဆင့္ေလာက္ပဲ လိုေတာ့မယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ ရက္ ၆၀ မျပည့္ေသးေပမယ့္လည္း ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမႇာအႏိုင္ရတဲ့ NLD ကို ဧၿပီ ၂၃ မႇာ စမယ့္ လႊတ္ေတာ္ပံုမႇန္အစည္းအေ၀းကို တက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားတာ၊ NLD မႇတ္ပံုတင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမႇာ ၀င္ၿပိဳင္ေစတာေတြဟာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈ ႐ုပ္သိမ္းေရးနဲ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အခင္းအက်င္းေတြျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး အစ္မ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္) ကလည္း သူ့ရဲ႕ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးခရီးေတြမႇာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြ လိုတယ္လို့ ေျပာထားတာေတြ ရႇိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တဲ့အခါ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈေတြက တိုက္႐ိုက္အေနအထားနဲ႔ ၀င္လာမႇာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ IMF တို့၊ World Bank  တို့ Stock လုပ္ငန္းေတြ အဲဒါေတြက တစ္ဆင့္၀င္လာမႇာ။ အခုခ်ိန္မႇာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို တခ်ဳိ႕႐ုပ္သိမ္းေပးၿပီး တခ်ဳိ႕ရပ္ေပးတယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတဲ့ အေနအထားပါ။ တစ္ခု သိထားလို႔ရတာက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မႈ ဆိုတာ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒ ပဲ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီက ဒီမူ၀ါဒကို မလိုက္နာရင္လည္း ျဖစ္တယ္။ အရင္ကလည္း Coca Cola တို့၊ Total တို့ေတြ ဒီ ႏိုင္ငံထဲ လာခဲ့ဖူးတာပဲ။ ရႇယ္ယာရႇင္ ေတြက ကန့္ကြက္လို႔၊ သူတို႔အတြက္ အမႇန္တကယ္ အက်ဳိးမရႇိလို႔သာလ်င္ သူတို့ ျပန္ထြက္သြားၾကတာပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုခ်ိန္မႇာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ရပ္နားထားတယ္ ဆိုရင္ပဲ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကို လာလို႔ရပါၿပီ။ ဒါေတြဟာ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာလို႔ျမင္တယ္'' ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလႇယ္ ဦးၾကည္ျမင့္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ကိုျမေအး (၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္)က ''ဘယ္ႏိုင္ငံမႇာ မဆိုပါ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ လုပ္တာကို ကြၽန္ေတာ္လည္း ႏႇစ္သက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဖြင့္လိုက္တဲ့အခါ ဒီလိုဖြင့္လိုက္မႈဟာ သန္းေပါင္း ၆၀ ေသာ ျပည္သူလူထုဆီကို ေရာက္ႏိုင္မႇာလား၊ အေျခခံလူတန္းစားေတြဆီကို ေရာက္ႏိုင္မႇာလား။ အဲဒါေတြကို ျပန္ၾကည့္ရမႇာပါ။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့မႈေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို့လည္း ဖြင့္ေစခ်င္ပါတယ္။ အကုန္လံုး မဟုတ္ေတာင္ ပညာေရးနဲ့ က်န္းမာ ေရးက႑ေတြမႇာ ထိေရာက္မႈရႇိေအာင္ ဖြင့္ေစခ်င္တယ္။ တျခားတစ္ဖက္မႇာလည္း အစိုးရအဖြဲ႕အေနနဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးကိစၥေတြမႇာ ဘတ္ဂ်က္ကိုတိုး သံုးေစခ်င္တယ္။ က်န္တဲ့ အဆင့္ေတြကိုလည္း တစ္ဆင့္ခ်င္းလာခဲ့ပါ။ တိုင္းရင္းသား အေရး ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမႇာလည္း သူတို့ယံုၾကည္တဲ့သူနဲ့ ေျပလည္ေအာင္ ညႇိႏိႈင္းၿပီး လုပ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ KNU နဲ႔ေတာင္ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေသးတာပါ။ က်န္တဲ့သူေတြနဲ႔လည္း ေျပလည္ေအာင္လုပ္ႏိုင္မယ့္ သူေတြနဲ့ အစားထိုးၿပီး လုပ္ေပးပါလို႔ အစိုးရကို ကြၽန္ေတာ္က တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ပါေမာကၡေဒၚလႇျမင့္က ''ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမႇာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြအရ  ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ခ်မႇတ္ထားတဲ့ အေမရိကန္၊ အီးယူ၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတုိ့က ေျဖ ေလ်ာ့ေပးဖုိ့ ျပင္ဆင္လာၾကပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒါကအစပဲရႇိေသးတယ္။ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ႏုိင္သြားတဲ့အတြက္ ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ျပန္ေျဖေလ်ာ့ေပးမႇာ မႇန္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံက ၀ုန္းဆုိခ်က္ခ်င္းႀကီးေျပာင္း လဲသြားမႇာမဟုတ္ဘူး။ ေမႇာ္ႀကိမ္လံုးနဲ့ တုိ႔လုိက္သလုိ ခ်က္ခ်င္းေျပာင္းလဲ သြားမႇာမဟုတ္ဘူး။ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ႐ုပ္လုိက္လုိ႔ ဆီကုိ ေရခ်ဳိး ေဆး႐ုိးမီးလႈံ အေျခအေနျဖစ္မႇာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။  ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အေနအထား ဒီလုိျဖစ္ ေနတာ အေၾကာင္းအခ်က္ မ်ားစြာရႇိတယ္။ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြမႇာလည္း အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာရႇိတယ္။ ခ် မႇတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး စည္းစနစ္နဲ့ အလုပ္လုပ္တဲ့ႏုိင္ငံေတြ လည္းျဖစ္ေတာ့ ဒီက ေျပာင္းလဲတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြအလုိက္ ဘယ္ေလာက္ထိ ျပန္ေလ်ာ့မယ္ဆုိတာ သူတုိ႔ပဲသိမႇာပါ။ ကမၻာမႇာ ျမန္မာကုိ မသိသူ ရႇိေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ကုိ မသိသူ မရႇိေလာက္ဘူး။ အခုႏုိင္ငံေရးမႇာ သူဒီေလာက္ထိပါ၀င္ ခြင့္ရလာတဲ့အတြက္ အဲဒီရဲ႕တန္ျပန္ သက္ေရာက္မႈကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ခံစားရမႇာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာခင္မႇာပဲ အဓိကက်တဲ့ ပိတ္ဆုိ့မႈေတြ ျပန္ေျဖ ေလ်ာ့တာမ်ဳိး ျဖစ္လာမယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္''ဟု သုံးသပ္ခဲ့သည္။ ပါေမာကၡ ေဒၚရီရီျမင့္ကလည္း ''အခုအစပဲရႇိပါေသးတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ အီးယူေရာ ဂ်ပန္ပါ တခ်ဳိ႕ကုိ ျပန္ေျဖေလ်ာ့ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ကုိ ဆက္ေစာင့္ၾကည့္ဦးမယ့္ သေဘာရႇိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ဆက္ၿပီး လုပ္ျပရဦးမယ္။ အေမရိကန္ထက္ အီးယူနဲ႔ ဂ်ပန္က ပုိၿပီး လုိက္လုိက္ေလ်ာေလ်ာ ရႇိႏုိင္တယ္။ ဘယ္ေျဖေလ်ာ့မႈပဲျဖစ္ျဖစ္ တုိင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ပါေမာကၡဦးေမာ္သန္းက ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့လာသည္ႏႇင့္အမွ် ႏုိင္ငံအတြင္း၌ ျပည္တြင္းျပည္ပ စီးပြားေရးပေလယာမ်ား မ်ားလာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ အစုိးရပုိင္းက စီးပြားေရးယႇဥ္ၿပိဳင္မႈမ်ားအၾကားတြင္ သန့္ရႇင္းေအာင္၊ တရားမွ်တေအာင္၊ သင့္ေတာ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း ရႇိရန္လည္း လုိပါေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္လည္း ေခတ္စနစ္အမ်ဳိးမ်ဳိးၾကား၌ လုပ္ဖူးသလုိ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံမ်ဳိးစံုတြင္ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ လုပ္ခဲ့ဖူးၾကသည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဥပေဒမ်ား၊ အခြန္မ်ား၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ားၾကားတြင္ လႇည့္ႏုိင္ ပတ္ႏုိင္ၾက၍ အစုိးရက ႏုိင္ငံႏႇင့္ ျပည္သူလူထု မထိခုိက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ၏ တုံ့ျပန္မႈမ်ားႏႇင္႕ပတ္သက္သည္႕ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနမ်ား ဥေရာပသမဂၢ - ဥေရာပသမဂၢသည္ ၁၉၉၆ ခုႏႇစ္တြင္ တင္းက်ပ္ေသာ အေရးယူမႈမ်ားဟု ေခၚေ၀ၚေသာ ဥေရာပသမဂၢ၀င္ႏုိင္ငံမ်ားမႇ လက္နက္မ်ား၊ ျပည္တြင္းတြင္ ဖိႏႇိပ္ေရးအတြက္ သံုးႏိုင္ေသာကိရိယာမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လႊဲေျပာင္းမႈ၊ ေရာင္းခ်မႈ၊ ေပးပို့မႈမ်ား ကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - သစ္ထုတ္လုပ္ေရး၊ သတၲဳႏႇင့္ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရးတုိ႔ႏႇင့္ဆုိင္ေသာ ကိရိယာမ်ား၊ ဘ႑ာေရးႏႇင့္ နည္းပညာဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား တင္ပို႔မႈကို ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ခဲ့ၿပီး ယင္းတုိ႔ကို တင္သြင္းျခင္းကိုလည္း ကန္႔သတ္ခဲ့သည္။ ယင္းက႑မ်ားရႇိ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားႏႇင့္ ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံမ်ားမႇ ကုမၸဏီမ်ား၊ အဖြဲ့အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကိုလည္း ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ စြမ္းအင္ ႏႇင့္ ခရီးသြားလာေရးကဲ့သို႔ေသာ က႑မ်ားမႇာမူ မပါ၀င္ခဲ့ေပ။ - ဒီမိုကေရစီေရး၊ သန္႔ရႇင္းေသာ အစိုးရျဖစ္ေရး၊ အက်ပ္အတည္း ေျဖရႇင္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးတို႔မႇအပ အျခားက႑မ်ားတြင္ အကူအညီမ်ားေပးအပ္ျခင္းကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ဳိ႕ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ျမန္မာထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမႇ ၈၇ ဦး အေပၚ ဗီဇာပိတ္ပင္ထားျခင္းကို ယာယီ႐ုပ္သိမ္းခဲ့သည္။ သို့ရာတြင္ ၄င္းတုိ႔ႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ မိသားစုမ်ား၏ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ား ထိန္းသိမ္းထားျခင္းကုိမူ ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အကူအညီေပးေရး အစီအစဥ္မ်ားႏႇင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား တုိးျမႇင့္ႏိုင္ေရး ကိုယ္စားလႇယ္႐ံုးဖြင့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ - ႏႇစ္ႏႇစ္ၾကာျမင့္မည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အကူအညီေပးမႈ အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ ယူ႐ိုသန္း ၁၅၀ တန္ဖိုးရႇိ အစီအစဥ္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ၂၃ ရက္ ေန႔တြင္ လူဇင္ဘတ္ႏုိင္ငံ၌ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား ေတြ႕ဆံုကာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ထပ္မံေျဖေလ်ာ့ရန္ ေဆြးေႏြးၾကမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမႇ လူ ၅၀၀ နီးပါးႏႇင့္သီးျခား က႑ႏႇင့္ လုပ္ငန္း ၉၀၀ နီးပါး၏ ဥေရာပရႇိ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္းကို ယင္းေဆြးေႏြးမႈတြင္ ဖယ္ရႇားေပးဖြယ္ရႇိေနသည္။ - ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းက ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ယာယီဖယ္ရႇားေရးကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ထားသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု - ၁၉၉၇ ခုႏႇစ္တြင္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား (သို့မဟုတ္) အဖြဲ့အစည္းမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈအသစ္မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - Burma Freedom and Democracy Act of 2003 အရ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇ တင္ပို႔မႈအားလံုး၊ ဘ႑ာေရး ကူးလူးယႇက္ႏႊယ္မႈႏႇင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းအားလံုးကို ကန္႔သတ္ခဲ့သလုိ  ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရႇိ ဘ႑ာေရးအဖြဲ့ အစည္းမ်ားႏႇင့္ ျမန္မာအစိုးရထိပ္တန္း  ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း၏ အေမရိကန္ရႇိ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏႇင့္ ဗီဇာကန္႔သတ္ျခင္းမ်ားကို ထပ္တုိးခဲ့သည္။ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားႏႇင့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ - ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းႏႇင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းတြင္ ပါ၀င္သူ မည္သူမဆို၊ ယခင္စစ္အစိုးရကို ေထာက္ပံ့ေပးသူ မည္သူမဆုိအေပၚ အေမရိကန္ရႇိ ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ -၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ျပန္လည္ထားရႇိေရး စီစဥ္ေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္  ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမႇ နည္းပညာ ပိုင္းဆိုင္ရာ အကူအညီႏႇင့္ ေလ့လာသံုးသပ္ေရး အစီအစဥ္မ်ား ေပးအပ္ေရးကို အကူအညီေပးႏုိင္ရန္ ပိတ္ပင္မႈ အခ်ဳိ႕ကို ဖယ္ရႇားေပးခဲ့သည္။။ - ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား အၿပီးတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဟီလာရီကလင္တန္က အေရးယူပိတ္ဆုိ့မႈမ်ား စတင္ေျဖေလ်ာ့ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ျမန္မာအရာရႇိမ်ား အေမရိကန္သို့ လြယ္ကူစြာ လာေရာက္ႏုိင္ေရးမႇ စတင္မည္ျဖစ္ၿပီး ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈကို ပိတ္ပင္ထားမႈအား ေျဖေလ်ာ့ေပးမည္ျဖစ္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေမရိကန္က အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကုန္သြယ္ေရးႏႇင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး႐ံုး ဖြင့္လႇစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းပါ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ - သမုိင္း၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဆန့္က်င္ေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏႇင့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားေပၚတြင္မူ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဆက္လက္ထားရႇိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ၾသစေၾတးလ် - ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ ေအာက္တိုဘာလက  ၾသစေၾတးလ်သည္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ပိုင္းႏႇင့္ ၄င္းတုိ့၏ အေပါင္းအပါမ်ား၊ ေထာက္ခံသူမ်ား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို့ခဲ့သည္။ ဘ႑ာေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ အပါအ၀င္ ဘ႑ာေရးအရ ခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား၊ ဗီဇာႏႇင့္ ခရီးသြားလာမႈမ်ားကိုပါ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ လက္နက္တင္ပို႔မႈႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ပိတ္ပင္ထားခဲ့သည္မႇာ ၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္သည္။ -၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာသမၼတႏႇင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္ ၂၀၀ ေက်ာ္အား ဘ႑ာေရးႏႇင့္ ခရီးသြားလာမႈ ပိတ္ပင္ထားျခင္းအား ႐ုပ္သိမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾက ညာခဲ့သည္။ သို့ရာတြင္ စစ္ဘက္ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ႏႇင့္ လူ့ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး သံသယရႇိခံရသူ ၁၃၀ ခန္႕ကို ပိတ္ပင္မႈတြင္ ဆက္လက္ထားရႇိမည္ ျဖစ္သည္။ ေနာ္ေ၀ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈမ်ားကို ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ေၾကာင္း ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။ လက္နက္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈကိုမူ ဆက္လက္ပိတ္ပင္ထားမည္ ျဖစ္သည္။ ကေနဒါ - ၁၉၈၈ ခုႏႇစ္ကတည္းက ကေနဒါသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လက္နက္တင္ပို႔မႈကို ပိတ္ပင္ထားခဲ့ၿပီး လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ပစၥည္းမ်ားမႇအပ မည္သည့္ ကုန္ပစၥည္းကိုမွ် မတင္ပို့ရန္ ပိတ္ပင္ထားခဲ့ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီမ်ားကိုလည္း ရပ္ဆုိင္းခဲ့သည္။ - ယခင္အစိုးရ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ပစ္မႇတ္ထား ပိတ္ဆို့မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။၂၀၀၇ ခုႏႇစ္တြင္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေသာ အေရးယူပိတ္ဆုိ႕မႈမ်ား ထပ္မံျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ကေနဒါႏုိင္ငံမႇ လူပုဂၢိဳလ္ႏႇင့္ အဖြဲ့အစည္းမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏႇီးျမႇဳပ္ႏႇံမႈ၊ ျမန္ မာႏုိင္ငံမႇ တင္သြင္းမႈတုိ့ကို ပိတ္ပင္ခဲ့ သလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘ႑ာေရး ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားေပးျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ခဲ့ၿပီး အစိုးရထိပ္တန္းအရာရႇိမ်ား၊ အစိုးရႏႇင့္ ပတ္သက္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏႇင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ကေနဒါရႇိ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ - ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဧၿပီလ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္မူ ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂြၽန္ဘာ့ဒ္က ကေနဒါသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မႇတ္ထားသည့္ အေရးယူပိတ္ဆုိ့မႈမ်ားကို ျပင္ဆင္ရန္ (သို့မဟုတ္) အဆံုးသတ္ရန္ စဥ္းစား သံုးသပ္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။  ဂ်ပန္ ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ကိုးႏႇစ္ၾကာ ရပ္ဆိုင္းထားေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အကူအညီမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္မည္ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ EMG