တုိင္းရင္းသားေတြမႇာ အမုန္းမီးပြားဖို႔ ေနေနသာသာ ... [ေဇ၀င္းေနာင္]

ဒီျဖစ္ရပ္ေတြမႇာ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အမုန္းက အရင္းခံခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုမုန္းမယ္ဆိုရင္ ရခုိင္ ၉၀ ဘဂၤါလီ ၁၀ ရႇိတဲ့ၿမိဳ႕ေတြမႇာ ျပာက်ကုန္မႇာေပါ့။ ရခိုင္လူမ်ားစုရႇိတဲ့ ေနရာအမ်ားစုမႇာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ မျဖစ္ခဲ့တာကို ၾကည့္ရင္ ျပည္ပကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဆို သူေတြက ထုတ္ျပန္ခဲ့သလို လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈမ်ဳိး မလုပ္ခဲ့ဘူးဆိုတာ ရႇင္းေနပါတယ္။ မခံႏုိင္တဲ့အခါက်မႇ ရခိုင္ေတြက လက္တုန္႔ျပန္မႈအခ်ဳိ႕ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ

႐ိုဟင္ဂ်ာအေၾကာင္း ရႇင္ေျပာတဲ့အခါ ရႇင္ဘယ္သူေတြကို ေျပာေနတယ္ဆိုတာ ကြၽန္မတို႔ မေသခ်ာတဲ့အတြက္ ကြၽန္မမသိဘူးလုိ႔ ေျပာရပါမယ္။ ျပႆနာက ဘယ္သူ႔ကို ရည္ညႊန္းေနသလဲ ဆိုတာပါပဲ'' အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ေအာ္စလိုတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ မႇတ္ယူရန္သင့္မသင့္၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ မျဖစ္ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ေျဖၾကားခ်က္) အန္တီစုေျပာသလိုပါပဲ။႐ိုဟင္  ဂ်ာဆိုတာဘယ္သူလဲဆိုတာက စၿပီး ရႇင္းဖုိ့လိုပါမယ္။တစ္ဖက္နဲ့တစ္ဖက္ အျပန္အလႇန္အျငင္းပြားမႈေတြရႇိေပ မဲ့ ျငင္းမရတာက ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏႇစ္မ်ားမႇာမႇ စသံုးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။  ႏႇစ္ပေ၀သဏီကတည္းက အေျခခ်ေနထုိင္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ အဲဒီလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးဟာ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏႇစ္မ်ားမႇာမႇ လူမ်ဳိးအမည္ရႇိလာခဲ့တယ္ဆိုတာ စဥ္းစားစရာပါ။ ေရႇးေနတုိင္းရင္းသား ေရႇးယခင္ကတည္းက ရခိုင္မႇာ ရႇိခဲ့ၾကတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြကို ကမန္တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမႇတ္ျပဳထားပါတယ္။ ဟိုး ေ၀သာလီေခတ္ကတည္းက ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ေတြလည္း ရႇိခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သမုိင္းမႇတ္တမ္းေတြက ဆုိပါတယ္။ ဒါကို ရႇင္းရႇင္းလင္းလင္း ျဖစ္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီသူေတြနဲ႔ မတူဘူးဆိုတာ ရႇင္းရႇင္းလင္းလင္း ျဖစ္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ သူတို႔တစ္ေတြဟာ လူဦးေရအရလည္း အေျမာက္အမ်ား မရႇိခဲ့သလို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယႇဥ္တြဲ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာကို လံုး၀လႊမ္းမုိးသြားတဲ့သူေတြဟာ အဲဒီေရႇးေန တိုင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးဆိုတာရႇင္းရႇင္းလင္းလင္း ရႇိဖုိ႔လိုပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဘယ္သူလဲ အခု႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ဆိုေနၾကသူေတြဟာ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံ က်ေရာက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမႇာမႇ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းကို ၀င္လာၾကသူေတြလို႔ သမုိင္းပညာရႇင္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ တစ္ၿပိဳင္နက္ ၀င္ေရာက္လာတာမ်ဳိး ထက္တစ္စတစ္စ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ ၾကတာမ်ဳိးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ လက္ရႇိရႇိထားတဲ့ ဥပေဒအရ ၁၈၂၄ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ မက်ေရာက္မီကတည္းက အေျခခ်ေန ထိုင္ၾကသူေတြက ဆင္းသက္လာၾကသူေတြကိုသာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မႇတ္တာပါ။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကလည္း မရႇိခဲ့ပါဘူး။ ေယဘုယ်ေခၚၾက တာက စစ္တေကာင္းသား ဆိုတာမ်ဳိးပါ။ ေမယုေတာင္တန္း အေရႇ႕ဖ်ားကေန ၀င္လာၾကတဲ့(တစ္ခ်ိန္က အေရႇ႕ပါကစၥတန္ )အခုဘဂၤလားေဒ့ရႇ္ စစ္တေကာင္းနယ္ဘက္က ၀င္လာၾကသူေတြလုိ႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒီအေပၚမႇာ အျငင္းပြားမႈေတြ မရႇိ မဟုတ္၊ ရႇိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ပညာရႇင္မ်ား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကဖုိ႔ပါ။ နစ္နာခဲ့ရတာဘယ္သူေတြလဲ   ရခိုင္ျပည္နယ္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ေရာက္ၿပီးမႇ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာမႇာအဲဒီ စစ္တေကာင္းဘက္က ၀င္လာသူေတြ အလြန္အမင္း မ်ားျပားလာၿပီး ေဒသခံေတြ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ၾကရတာ အဂၤလိပ္ေခတ္မႇတ္တမ္းေတြမႇာ အထင္အရႇား ရႇိပါတယ္။ ဒီဘက္ ေခတ္မႇာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာသလိုဘဲ နယ္ျခားမလံုျခံဳမႈနဲ႔ တရားမ၀င္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်သူေတြ ရႇိႏုိင္တာေၾကာင့္ ဒီကိစၥဟာ ႀကီးထြားလာခဲ့တယ္။ ၀င္ေရာက္လာသူ မ်ားျပားလာခဲ့တယ္။ ေတာက္ေလ်ာက္ျဖစ္ခဲ့တာေတြမႇာ အျပန္အလႇန္ စြပ္စြဲမႈေတြရႇိခဲ့ေပမဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈမရႇိခဲ့တာေၾကာင့္ နစ္နာခဲ့ရတာမႇာ အဓိကက ေဒသခံရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြပဲ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြကို ကာကြယ္ရတယ္ဆိုတာ ရႇင္းပါတယ္။ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုးရႈံးတယ္ဆုိတာ တုိင္းရင္းသားေတြပါ။ ခံရေတာ့ ရခုိင္ေတြပါ။ ဒီေနရာေတြကို ျပန္အေျခခ်ေတာ့ ဘယ္သူေတြ ပိုင္သြားခဲ့သလဲ။ ဘူးသီးေတာင္ ၊ေမာင္ေတာမႇာ ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မႇာ။ ၁၉၄၂ ျဖစ္စဥ္မႇာပဲၾကည့္ၾကည့္၊ ၁၉၈၈ ျဖစ္စဥ္မႇာပဲၾကည့္ၾကည့္ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြ လူဦးေရ နည္းသြားတဲ့ေနရာေတြမႇာ မၿငိမ္သက္မႈေတြ အဓိက ျဖစ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဓိက ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတာက ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြပါ။ ကိုယ့္ေျမကို စြန္႔ခြာၿပီး ျပည္မကို ဆင္းလာရသူေတြ၊ ျပည္ပကို ထြက္ခြာသြားခဲ့ရသူေတြ အေျမာက္အမ်ား ရႇိခဲ့ပါတယ္။ အခုျဖစ္စဥ္မႇာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ဘယ္ကစခဲ့တာလည္း။ ဘယ္ေနရာေတြမႇာ အဓိကျဖစ္ခဲ့တာလည္း။ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံသူေတြ အမ်ားစုရႇိတဲ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာမႇာ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔တစ္ေတြ ထက္၀က္နီးပါးရႇိတဲ့ စစ္ေတြနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ေက်းရြာမ်ားမႇာ ျဖစ္တယ္။ ဒါကလည္း ဘယ္သူေတြက စၿပီး မီး႐ိႈ႕ခဲ့တာလည္း။ ဘဂၤါလီေတြဟာ အင္အားနည္းတဲ့ေနရာမႇာဆို ကိုယ့္ရြာကိုယ္မီး႐ိႈ႕ၿပီး ဆုတ္ခြာတယ္။ ရခိုင္ေတြရဲ႕ အိမ္ႀကီး အိမ္ေကာင္းေတြ မီး႐ိႈ႕ခံရတယ္။ တရား၀င္ ထြက္လာတဲ့ ကိန္းဂဏန္းအရေတာ့ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ အပ်က္စီးက မကြာသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူေတြ ႐ိႈ႕တာလဲဆိုတာ ေပၚေပါက္ဖုိ႔လိုတယ္။ ဘာသာေရး၊ အဓိက႐ုဏ္းမဟုတ္ဘူး အေရးပါဆံုးအခ်က္ေတြထဲ ကတစ္ခ်က္က ဒီျဖစ္စဥ္ဟာ အေစာပိုင္း ျပည္ပမီဒီယာအခ်ဳိ႕က ေျပာသလို ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အေမရိကန္မႇာ ၿပိဳက်သြားတဲ့ ေ၀ါထရိတ္စင္တာနား ဗလီေဆာက္ခြင့္ မေပးခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ ဆူးေလေစတီနားတင္ ဗလီရႇိပါ တယ္။ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ ခရစ္ယာန္ခ်ာ့ခ်္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ဗလီနဲ႔ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ဟုိဘက္ဒီဘက္ တည္ထားခဲ့ၾကတာပါ။ ဘာသာေရးပြဲေတာ္ေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ၾကတယ္၊ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။ အင္တာနက္ ေႏႇာင္ႀကိဳးလြတ္ခ်ိန္မႇာ ဗမာေတြဟာ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြကို အဆိပ္ရည္နဲ႔ရြယ္ၿပီလို႔ကို ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ အင္တာနက္လြတ္လပ္မႈ ရလာခ်ိန္မႇာ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးမုန္းတီးမႈေတြကို အြန္လိုင္းမႇာ သြန္ခ်ေနတယ္ဆိုတဲ့သေဘာ ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ ကေတာက္ကဆျဖစ္တဲ့ အခါမ်ဳိးမႇာ တုိင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္းေတာင္ မဟုတ္ မဟတ္ဆဲဆိုဆိုတတ္တဲ့ အက်င့္မ်ဳိး တစ္ခ်ဳိ႕မႇာ ရႇိေပမဲ့လည္း တကယ္က်ေတာ့လည္း တစ္ဖက္နဲ႔တဖက္က မုန္းေလာက္တဲ့အထိ မျဖစ္ၾကတာ အမႇန္ပါ။ ေခတ္စနစ္ဆိုးေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြမႇာ နစ္နာခဲ့ၾကရသလို ဘာသာအသီးသီးမႇာလည္း နစ္နာခဲ့ၾကရတာေတာ့ ရႇိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုနစ္နာေစေအာင္ ကိုယ္တုိင္လည္း အတိဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြက လုပ္ခဲ့ၾကတာေတာ့ လံုး၀မဟုတ္ပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနၾကတဲ့ တစ္ျခားဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔  လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယႇဥ္တဲြေနထုိင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ခ်ိန္ခြာလွ်ာထြက္တဲ့ေဖာ္ျပမႈ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ျဖစ္စဥ္မႇာ အံ့ၾသဖုိ႔ေကာင္းတာက ျပည္ပမီဒီယာေတြအခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေဖာ္ျပမႈပါ။ ျပည္တြင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ေဖာ္ျပမႈက တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ခ်ိန္ခြင္ အေလးသာတယ္ စြပ္စြဲမယ္ဆုိရင္ ျပည္ပမီဒီယာအခ်ဳိ႕ရဲ႕ ျဖစ္စဥ္ေဖာ္ျပမႈက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဘက္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာထြက္ေနတယ္လို႔ ျပန္ေျပာရမယ့္ အေနအထားပါ။ အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ၊ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္း စတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ျဖစ္စဥ္ကို ပံုေဖာ္ခဲ့မႈေတြ ရႇိခဲ့သလို ျမန္မာမီဒီယာမ်ားနဲ႔ ျမန္မာမ်ားက အြန္လိုင္းကေန အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္ေအာင္လႈံ႔ ေဆာ္ေနသေယာင္ပါ ေရးသားခဲ့ၾကတာပါ။သတင္းေထာက္ေတြ လႊတ္၊ ဓာတ္ပံုမႇတ္တမ္းေတြ ရယူႏုိင္ခဲ့ျခင္းသာ မရႇိဘူးဆိုရင္ အေျခအေနဟာ ေျပာင္းျပန္ ပံုေဖာ္မႈမ်ဳိးနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအလယ္မႇာ ရခုိင္ေတြသာမက ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုး မ်က္ႏႇာငယ္ရမဲ့ အေပါက္ပါ။ ျပည္ပသတင္းစာအခ်ဳိ႕နဲ႔ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာမီဒီယာေတြက ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြရဲ႕ နစ္နာမႈေတြကို ျပည္ပကေနၿပီး တခမ္းတနား ေဖာ္ျပေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ျဖစ္ရပ္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီက သတင္းေထာက္ ေလးေယာက္က ရခိုင္မႇာ သတင္းယူေနခဲ့ခ်ိန္မႇာ ျပည္ပကေန လႇမ္းေဖာ္ျပေနတဲ့ သတင္းအခ်ဳိ႕ကေတာ့ အံ့အားသင့္စရာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် သြားၾကည့္ၾကဖို႔ေတာ့ လိုခဲ့မယ္ထင္ပါတယ္။ ဘယ္ဘက္ကေဖာ္ျပခဲ့သလဲ ဒီေနရာမႇာ ျပည္ပမီဒီယာေတြကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြဘက္က ဘယ္လိုထုတ္ျပန္ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာ ၊ ျပည္ပမီဒီယာအခ်ဳိ႕က ဘယ္လို ေဖာ္ျပေပးခဲ့ၾကတယ္ဆုိတာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ စစ္တပ္က ပစ္သတ္ေနပါၿပီလို႔ ပထမေျပာတယ္။ အဲဒီေနာက္ လူ ၁၀၀၀ ေလာက္ ေပ်ာက္သြားၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါေတြမဟုတ္တာ ထင္ရႇားလာေတာ့ လူမ်ဳိးတုန္း အသတ္ခံေနရပါၿပီ၊ ကုလ၀င္ပါေတာ့လို႔ ေျပာတယ္။ တကယ္တမ္းက အဲဒီလိုမႇ မဟုတ္ခဲ့တာ။ အထင္ရႇား ရႇိပါတယ္။ ျပည္ပမီဒီယာအခ်ဳိ႕က ရခုိင္ျပည္နယ္ဆိုတာေတာင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ျပည္နယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတယ္။ ဓာတ္ပံုေတြတင္ရင္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြပံုခ်ည္း တင္ခဲ့ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္ဆိုတာခ်ည္းပဲ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတယ္။ ရခိုင္အိမ္ေတြ ပ်က္စီးေနၾကပံုေတြကိုၾကေတာ့ ေဒသခံမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ား ပ်က္စီးေနတယ္လုိ႔ပဲ ပံုစာထိုးတယ္။ အံ့အားသင့္စရာေကာင္းတာက ေရနံဆီပံုးနဲ႔ ေရနံဆီ မီးတုတ္နဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ပံု၊ လက္နက္ကိုင္ထားၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြပံု  လံုး၀ မေတြ႔ရေပမဲ့ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားေတြ တုတ္ေတြ၊ လႇံ(အခြၽန္တစ္ခုခုကို ၀ါးလံုးနဲ႔စပ္ထားတဲ့ လက္ျဖစ္လက္နက္)ကိုင္ၿပီး ကင္းေစာင့္ေနၾကတာ ၊ ဆုိင္ကယ္နဲ႔ ကင္းလႇည့္ေနၾကတာေတာ့ တင္ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မႇာသာ မႇတ္တမ္းမရႇိရင္ေတာ့ ၊ ဓာတ္ပံု မရႇိရင္ေတာ့ သူတို႔တင္ျပသေလာက္ကိုပဲ အမႇန္ထင္ၾကရေတာ့မႇာ။ အေမရိကန္မႇာ ၉/၁၁ ျဖစ္တုန္းက ဘာသာျခားမ်ားအေပၚ သံသယနဲ႔ အမုန္းပြားမႈအခ်ိဳ႕ ရႇိခဲ့တာေလာက္ေတာင္ မႀကီးက်ယ္ပါဘူး။ အဲဒီတုန္းက ဘာသာျခားေတြအေပၚ သံသယပြားခဲ့တာမ်ဳိး၊ ေလဆိပ္ေတြ ၀င္ေပါက္ေတြမႇာ အထပ္ထပ္စစ္ၿပီး အသြင္အျပင္ကြဲ႐ံုနဲ႔ သံသယထားၿပီး ဆက္ဆံတာမ်ဳိး၊ အဲဒီတုန္းက ထြက္ခဲ့တဲ့ မႇတ္ခ်က္စကားေတြမ်ဳိးနဲ႔ယႇဥ္ရင္ အခုလူနည္းစုရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ မႇတ္ခ်က္ေတြဆိုတာဟာ ေျပာပေလာက္ေအာင္ မရႇိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အေစာပိုင္းမႇာ အေမရိကန္အစိုးရကေတာင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ စိုးရိမ္မိတယ္ထုတ္ျပန္ခဲ့ေပမဲ့ အေျခအေနမႇန္ ေပၚလာတာနဲ႔အမွ် အစိုးရရဲ႕ ကိုင္တြယ္မႈကို ခ်ီးက်ဴးစကားေတြကို ဥေရာပ သမဂၢကေရာ အေမရိကန္ကပါ ျပန္ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရႇ္ဘက္က ျပတ္သားတဲ့ရပ္တည္ခ်က္ကို ထုတ္ျပန္အၿပီးမႇာ ျမန္မာဘက္က ဘယ္လိုစာနာမႈမ်ဳိးနဲ႔ လက္ခံေပးထားတယ္ဆိုတာ ရႇင္းလာတာပါ။ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံသူေတြကို ထုိင္းလို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကလည္း ဒုကၡသည္အျဖစ္ လက္မခံခ်င္လို႔ ခ်က္ခ်င္း ျပန္ႏႇင္ထုတ္ခဲ့ၾကတာေတြလည္း ရႇိခဲ့တာ အထင္အရႇားပါ။ အမုန္းပြားသတဲ့လား နယူးေယာက္တိုင္းမ္ သတင္းစာမႇာ ေသာမတ္စ္ဖူလာက Crisis in Myanmar Over Buddhist-Muslim Clash ဆိုၿပီး ဘန္ေကာက္ကေန သတင္းေရးပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္မႇာကတည္းက ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းအသြင္ ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုတင္းမာေနခ်ိန္မႇာပဲ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မီဒီယာရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုက္မႇာ အမုန္းတရားလႊမ္းတဲ့ မႇတ္ခ်က္စကားေတြ ေဖာ္ျပေနတယ္လုိ႔လည္း ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ပုဒ္မႇာက Internet Unshackled, Burmese Aim Venom at Ethnic Minority ဆိုၿပီး အင္တာနက္ ေႏႇာင္ႀကိဳးလြတ္ခ်ိန္မႇာ ဗမာေတြဟာ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြကို အဆိပ္ရည္နဲ႔ရြယ္ၿပီလို႔ကို ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ အင္တာနက္လြတ္လပ္မႈ ရလာခ်ိန္မႇာ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးမုန္းတီးမႈေတြကို အြန္လိုင္းမႇာ သြန္ခ်ေနတယ္ဆိုတဲ့သေဘာ ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ေတြ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ျပည္ပအေျခစိုက္ မီဒီယာ ဧရာ၀တီကလည္း ျမန္မာအြန္လိုင္း ကြန္ျမဴနတီကို ေ၀ဖန္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ဘရစၥဘိန္းမႇာ ေနထုိင္လ်က္ရႇိတဲ့ အုိင္တီပညာရႇင္လုိ႔ ဧရာ၀တီက ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါးရႇင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေအးရဲ႕ ေဆာင္းပါးမႇာဆုိရင္ ''ဒီလိုသေဘာမႇာ ႏႇစ္ေတြနဲ႔ခ်ီ ပိတ္ဆို႔ခံခဲ့ရလုိ႔ ေရတြင္းထဲက ဖားသူငယ္လုိ ေရတြင္းရဲ႕ေဘာင္သတ္ျခင္းခံရတဲ့ အျမင္၊ အေတြးအေခၚနဲ႔သာ ရႇင္သန္ေနတဲ့ ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမႇာ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာစြဲ ျပင္းထန္မႈမ်ားတဲ့ စိတ္အခံ အေျခအေနနဲ႔ စိတ္ႏႇလံုးထိခုိက္ဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္ဆိုးေတြကို ျမင္ရ၊ သိရ၊ ၾကားရေတာ့ စိတ္ႏႇလံုးခံစားမႈနဲ႔ပဲ တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကေတာ့တယ္။ ထိန္းကြပ္စရာ အသိဥာဏ္ အခံက နဂိုကမႇ နည္းေနေတာ့ အက်ဳိးဆက္က ပိုဆိုးေစတာေပါ့''လုိ႔ ေရးသားၿပီး ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကိုပါ ေ၀ဖန္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြမႇာ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အမုန္းက အရင္းခံခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုမုန္းမယ္ဆိုရင္ ရခုိင္ ၉၀ ဘဂၤါလီ ၁၀ ရႇိတဲ့ၿမိဳ႕ေတြမႇာ ျပာက်ကုန္မႇာေပါ့။ ရခိုင္လူမ်ားစုရႇိတဲ့ ေနရာအမ်ားစုမႇာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ မျဖစ္ခဲ့တာကို ၾကည့္ရင္ ျပည္ပကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဆို သူေတြက ထုတ္ျပန္ခဲ့သလို လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈမ်ဳိး မလုပ္ခဲ့ဘူးဆိုတာ ရႇင္းေနပါတယ္။ မခံႏုိင္တဲ့အခါက်မႇ ရခိုင္ေတြက လက္တုန္႔ျပန္မႈအခ်ဳိ႕ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထုတ္ေဖာ္ခြင့္နဲ႔ မတန္ဘူးတဲ့လား ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာမ်ားဟာ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထုတ္ေဖာ္ခြင့္နဲ႔ မတန္သေယာင္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကမႈမ်ဳိးကုိလည္း ျပည္ပမီဒီယာေတြနဲ႔ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ေတြ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ျပည္ပအေျခစိုက္ မီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေလးစားရတဲ့ ၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို က်င့္သံုးလုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရတဲ့ ၊ယခုအခါမႇာ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားကို ခရီးထြက္ခြာေနတဲ့ အကိုႀကီး ကိုဇာဂနာကပါ ''ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ သူတို႔ရတဲ့ လြတ္လပ္မႈအသစ္ကို လူမ်ဳိးေရး အမုန္းတရားေတြကို ေဖာ္ျပရာမႇာ သံုးလာတာကို စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ ဂါးဒီးယန္း သတင္းစာႀကီးမႇာ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဗမာေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ထြန္းကားဖုိ႔အတြက္ပဲ သံုးသင့္ၿပီး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေစဖုိ႔ မသံုးသင့္ဘူးလို႔ ကိုဇာဂနာက ေရးထားပါတယ္။ ဒီေဖာ္ျပမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာ အြန္လိုင္းသံုးႏုိင္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းဆိုတာ လူနည္းစုပါ။၂၀၀၉ စစ္တမ္းအရ ၀ ဒသမ ၀ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲ ရႇိပါတယ္။ အခုတစ္ဟုန္ထုိး တိုးလာတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း မရႇိေသးပါဘူး။ ဒါေတာင္ ျပည္ပေန ျမန္မာမ်ားရဲ႕ သံုးစြဲမႈႏႈန္းပါ ထည့္တြက္မႇပါ။ျပည္တြင္းမႇာ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္ေတြမႇာ အလြန္႔အလြန္ကို နည္းပါတယ္။ ေျပာရရင္ အြန္လိုင္းသံုးႏိုင္သူမ်ားက တိုင္းရင္းသားေတြကိုယ္စား နာေပးၾက႐ံုေလာက္ ရႇိတာပါ။ လူမ်ဳိးျခား၊ ဘာသာျခားေတြအေပၚ ရင့္ရင့္သီးသီး သံုးႏႈန္းတယ္ဆိုတာက အဲဒီအြန္လိုင္း သံုး ႏုိင္သူ လူနည္းစုထဲကမႇ ပိုနည္းတဲ့ လူနည္းစုပါ။ လႈံ႔ေဆာ္သူအခ်ဳိ႕ ရႇိတယ္ဆိုရင္ေတာင္ အဲဒါဟာ အင္မတန္ကို နည္းပါတယ္။ ဒီမႇာက မ်ဳိးဆက္နဲ႔ခ်ီ အတိဒုကၡေရာက္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရတဲ့အခါ တစ္ခုခုဆိုရင္ ေပါက္ကြဲပြင့္အံခြင့္ရႇိရင္ လႊတ္ၿပီး ေပါက္ကြဲၾကတယ္ဆိုတာေတာင္ အဲဒါဟာ အေျပာေလာက္ ရႇိတာပါ။ တစ္ကယ္လုပ္မယ့္သူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္လို႔လည္း မရပါဘူး။ အဲဒီလိုမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိၿပီး ျပည္ပမီဒီယာအခ်ဳိ႕ကသာ ေျပာေနၾကတယ္၊ တစ္တုိင္းျပည္လံုး အေနအထားနဲ႔ဆိုရင္ အဲဒီလိုမ်ဳိး ေျပာေနတယ္ဆိုတာေတာင္ သိၾကတာမဟုတ္ပါ ဘူး။ လႈံ႔ေဆာ္ခ်င္ပါတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ရမႇာမဟုတ္ပါဘူး။ အေမရိကန္မႇာ ၉/၁၁ ျဖစ္တုန္းက ဘာသာျခားမ်ားအေပၚ သံသယနဲ႔ အမုန္းပြားမႈအခ်ိဳ႕ ရႇိခဲ့တာေလာက္ေတာင္ မႀကီးက်ယ္ပါဘူး။ အဲဒီတုန္းက ဘာသာျခားေတြအေပၚ သံသယပြားခဲ့တာမ်ဳိး၊ ေလဆိပ္ေတြ ၀င္ေပါက္ေတြမႇာ အထပ္ထပ္စစ္ၿပီး အသြင္အျပင္ကြဲ႐ံုနဲ႔ သံသယထားၿပီး ဆက္ဆံတာမ်ဳိး၊ အဲဒီတုန္းက ထြက္ခဲ့တဲ့ မႇတ္ခ်က္စကားေတြမ်ဳိးနဲ႔ယႇဥ္ရင္ အခုလူနည္းစုရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ မႇတ္ခ်က္ေတြဆိုတာဟာ ေျပာပေလာက္ေအာင္ မရႇိခဲ့ပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏႇစ္ျပည့္ ႏႇစ္ပတ္လည္မႇာ နယူးေယာက္တိုင္းမ္ သတင္းစာရဲ႕ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မႇာေတာင္ ျပင္းထန္တဲ့မႇတ္ခ်က္ေတြကို လိုက္ျဖဳတ္ေနရတုန္းဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေတာင္မႇ Derek Cole ဆိုသူက If 9/11 hadn't happened then "2million" Muslims wouldn't of been killed လို႔ေျပာတဲ့ မႇတ္ခ်က္မ်ဳိး က်န္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီ စံသတ္မႇတ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးမႇာေတာင္ ရႇိတတ္တာမ်ဳိးပါ။ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ကို မက်င့္သံုးႏိုင္တဲ့ ႏႇစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္မႇာ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ အကာ အကြယ္မဲ့ခဲ့ၾကရတယ္။ ကိုယ္ပိုင္တဲ့ ေျမကို စြန္႔ခဲ့ရတယ္။ ျပည္မနဲ႔ ျပည္ပကို ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ရတာ မ်ားလာတယ္။ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္မႇာ လူဦးေရ အခ်ဳိးအစားက ေျပာင္းလဲလာတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မႇရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရႇမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းကိုၾကည့္ရင္လည္း ေတြ႔ႏုိင္တာပဲ။ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ကို မက်င့္သံုးႏိုင္တဲ့ ႏႇစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္မႇာ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ အကာ အကြယ္မဲ့ခဲ့ၾကရတယ္။ ကိုယ္ပိုင္တဲ့ ေျမကို စြန္႔ခဲ့ရတယ္။ ျပည္မနဲ႔ ျပည္ပကို ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ရတာ မ်ားလာတယ္။ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္မႇာ လူဦးေရ အခ်ဳိးအစားက ေျပာင္းလဲလာတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မႇရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရႇမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းကိုၾကည့္ရင္လည္း ေတြ႔ႏုိင္တာပဲ။ ဒုကၡသည္အေရးမႇာလည္း မကၠဆီကိုနယ္စပ္က ခိုး၀င္လာတဲ့သူေတြကို အေမရိကန္က ဘယ္လိုတုန္႔ျပန္တယ္ဆိုတာကိုၾကည့္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။ ဥေရာပမႇာဆိုရင္လည္း ဘယ္ႏိုင္ငံကမႇ လက္မခံခ်င္ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံမဲ့ လူဦးေရဟာ ငါးသိန္းေက်ာ္ ရႇိပါတယ္။ လတ္ဗီးယားနဲ႔ အက္စတိုးနီးယားက ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမႇတ္အျပဳ မခံရသူေတြ၊ ဥေရာပတစ္လႊား(အထူးသျဖင့္)အီတလီမႇာရႇိတဲ့ ႏုိင္ငံမဲ့ အေျခအေနမဲ့အျဖစ္ ေနေနရတဲ့ ႐ိုးမားလူမ်ဳိးစု(႐ိုမာနီလူမ်ဳိးစု)ေတြအေပၚ ဒီမိုကေရစီေရးေျပာၾကတဲ့ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အစိုးရေတြက ဘယ္လိုဆက္ဆံေနၾကသလဲဆိုတာ၊ သူတို႔ကိုဘာလုိ႔ အသိအမႇတ္ျပဳဖုိ႔ လက္တြန္႔ေနၾကတာလဲဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာပါ။ အြန္လိုင္းေပၚက လူနည္းစု ကြက္ကြက္ကေလးရဲ႕ ေျပာစကားနဲ႔ ျမန္မာေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို အလြဲသံုးေနတယ္၊ အမုန္းတရားပြားေနၾကတယ္ဆိုတာမ်ဳိးကေတာ့ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဖိႏႇိပ္ခံေနရတဲ့၊ ခံခဲ့ရတဲ့ လူဦးေရ သန္း ၆၀ အတြက္ကေတာ့ အရမ္း ရယ္စရာေကာင္းေနတာ အမႇန္ပါပဲ။ တုိင္းရင္းသားေတြမႇာ အမုန္းပြားဖုိ႔ေနေနသာသာ လႈံ႔ေဆာ္မႈအခ်ဳိ႕ ရႇိေကာင္းရႇိပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုက အမုန္းပြားေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တုိင္းရင္းသားေတြကလည္း အမုန္းပြားေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြမႇာ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အမုန္းက အရင္းခံခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုမုန္းမယ္ဆိုရင္ ရခုိင္ ၉၀ ဘဂၤါလီ ၁၀ ရႇိတဲ့ၿမိဳ႕ေတြမႇာ ျပာက်ကုန္မႇာေပါ့။ ရခိုင္လူမ်ားစုရႇိတဲ့ ေနရာအမ်ားစုမႇာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ မျဖစ္ခဲ့တာကို ၾကည့္ရင္ ျပည္ပကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဆို သူေတြက ထုတ္ျပန္ခဲ့သလို လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈမ်ဳိး မလုပ္ခဲ့ဘူးဆိုတာ ရႇင္းေနပါတယ္။ မခံႏုိင္တဲ့အခါက်မႇ ရခိုင္ေတြက လက္တုန္႔ျပန္မႈအခ်ဳိ႕ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ ရခုိင္ တုိင္းရင္းသားေတြတင္မကဘူး တစ္ျခား တုိင္းရင္းသားေတြမႇာလည္း မုန္းတီးဖုိ႔ေတာင္ အေျခအေန မရေလာက္ေအာင္ သူတို႔လူမ်ဳိးေတာင္ သူတုိ႔ ကာကြယ္ခ်ိန္မရေတာ့ဘူး။ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ကို မက်င့္သံုးႏိုင္တဲ့ ႏႇစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္မႇာ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ အကာ အကြယ္မဲ့ခဲ့ၾကရတယ္။ ကိုယ္ပိုင္တဲ့ ေျမကို စြန္႔ခဲ့ရတယ္။ ျပည္မနဲ႔ ျပည္ပကို ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ရတာ မ်ားလာတယ္။ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္မႇာ လူဦးေရ အခ်ဳိးအစားက ေျပာင္းလဲလာတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မႇရယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရႇမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းကိုၾကည့္ရင္လည္း ေတြ႔ႏုိင္တာပဲ။ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံႀကီးရဲ႕ ၂၃ ခုေျမာက္ ျပည္နယ္(တစ္နည္းအားျဖင့္ ၃၄ ခုေျမာက္ပိုင္နက္) ျဖစ္မႇာစိုးရတဲ့ အေနအထားပါ။ ရႇမ္းျပည္နယ္မႇာဆိုရင္ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာ အျပည့္အ၀ မပိုင္တဲ့ေနရာေတြေတာင္ ရႇိလာပါၿပီလို႔ ဆိုၾကတယ္။ ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြကို ၾကည့္စမ္းပါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရႇမ္းေျမာက္က တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဘ၀ကေရာ။ လာစာနာၾကည့္စမ္းပါ။ ကိုယ့္ေျမကိုယ့္ေရကို သူမ်ားလက္ထဲ အပ္ခဲ့ရတယ္။ ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ တိုင္းတစ္ပါးမႇာ ဒုကၡဆင္းရဲႀကီးစြာနဲ႔ ခိုလႈံခဲ့ၾကရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မြန္တိုင္းရင္းသားေတြ၊ ကရင္တုိင္းရင္းသားေတြကို ၾကည့္ဦးမလား။ ထိုင္းမႇာရႇိတဲ့ ကရင္ဒုကၡသည္ေတြ အပါအ၀င္ ျပည္ပက ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္ တိုင္းရင္းသားေတြ။ တိုင္းရင္းသားေတြမႇာ အမုန္းပြားဖုိ႔ ေနေနသာသာဗ်ာ။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေတာင္ ေနစရာ ေပ်ာက္ေနၾကရရႇာတာပါဗ်ာ။ ထုိင္းက ကရင္ဒုကၡသည္ေတြ ဘယ္လို ေနေနရတယ္၊ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး မရတဲ့အျပင္ ဘယ္ေလာက္ ဒုကၡေရာက္ၾကတယ္ဆိုတာ မယ္လစခန္းမႇာ သြားၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ဟာ ဆင္းရဲတဲ့ အခုမႇဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ တာဆူေနတဲ့ တုိင္းျပည္ပါ။  ေဒသခံေတြနဲ႔လည္း အဆင္မေျပတဲ့ အျခားတစ္ပါးေသာ ဒုကၡသည္ေတြကို လက္ခံဖို႔ေနေနသာသာ ကိုယ့္တုိင္းရင္းသားေတြကို ျပန္လက္ခံဖို႔ အရင္လုပ္ရမႇာပါ။ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ မရႇိလို႔ ဒီစကားေတြ ေျပာထြက္ေနတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ စာနာေထာက္ ထားတယ္ဆိုၾကသူေတြ တတ္ႏုိင္ရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားကို ႏုိင္ငံအလိုက္ အသီးသီးအသက ေခၚၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြအေပၚ လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈ အဆိပ္ရည္ေတြ သြန္ခ်ေနတဲ့  နယူးေယာက္တိုင္းမ္က ေသာမတ္စ္ဖူလာရယ္၊ တုိင္းရင္းသားေတြ ေနရတဲ့ဘ၀ကို လာၾကည့္ဖုိ႔ ၊ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ကိုလာ ေလ့လာဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚခ်င္ပါတယ္။ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္နဲ႔ အင္တာနက္ေပၚကလူေတြက လႈံ႔ေဆာ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တုိင္းရင္းသားေတြ အမ်ဳိးေပ်ာက္ေတာ့မဲ့အေရးအတြက္ ဂ႐ုဏာေဒါေသာနဲ႔ ကာကြယ္ေနၾကတာပါ။ ေနႏုိင္သူေတြက ေနႏုိင္၊ ထိေရာက္တဲ့ အကာအကြယ္လည္း ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာမရေတာ့ မေနႏုိင္သူေတြက ၀င္နာေနၾကတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ေဒသခံ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြမႇာ အမုန္းပြားဖုိ႔ ေနေနသာသာပါဗ်ာ။ ႏႇစ္ေပါင္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ဒီေျမ၊ ဒီေရမႇာ ေန၊ ဒီေျမ၊ ဒီေရကို သစၥာရႇိခဲ့ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြခမ်ာမႇာ ႏႇစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ သူတုိ႔ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုး႐ႈံးနစ္နာခဲ့ရတာေတြကို ဘာမႇ စေတာင္ မေျပာရေသးခ်ိန္မႇာ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္သူေတြက လာေပါက္ကြဲၿပီး သူတို႔ကိုယ္စား ႏုိင္ငံတကာကပါ လာၿပီး မ်က္ရည္ခံထိုး အခြင့္အေရးေတာင္းဆို ပံုႀကီးခ်ဲ႕ျပေနတာကို ျမင္ရေတာ့ အင္း .. ဘာဆက္ေျပာရမႇန္းေတာင္ မသိေတာ့ပါဘူး။ EMG